Phe đối lập và những lực lượng chống Putin thừa nhận sau tám năm cầm quyền của ông, ảnh hưởng và sự giàu có của Nga đã gia tăng. Tuy nhiên, họ cũng cho rằng cuộc bầu cử 2/3 chỉ là ’’trò hề’’.

Medvedve và Putin

Hôm nay (2/3) người dân Nga đi bầu tổng thống mới. Khi các điểm bỏ phiếu đóng cửa và quá trình kiểm phiếu bắt đầu, một con đường gần như chắc chắn sẽ được mở ra để ông Putin nắm giữ một vai trò mới, đầy quyền lực trong chính phủ của Medvedev - nhân vật mà ông đã ủng hộ là người kế nhiệm.

Không có trở ngại lớn đối với ứng viên Dmitry Medvedev, người nói rằng nếu ông đắc cử chức tổng thống, ông sẽ yêu cầu ông Putin làm thủ tướng - một đề xuất mà ông Putin chắc sẽ nhận lời. Ông Medvedev thậm chí tuyên bố sẽ theo đuổi "kế hoạch Putin".

Các nhà chỉ trích đã coi cuộc bầu cử này chỉ là vở hài kịch trên sân khấu mà thôi. Họ nói rằng các cử tri đã bị tước đi một sự lựa chọn thực sự bởi các đài truyền hình lớn nhất ở Nga thiên vị ông Medvedev và các quan chức bầu cử đã cấm một số đối thủ của ông Medvedev tranh cử.

Ủy ban bầu cử trung ương Nga đã cấm ứng viên tự do duy nhất - cựu Thủ tướng Mikhail Kasyanov - ra tranh cử với lý do gian lận chữ ký. Garry Kasparov, cựu vô địch cờ vua thế giới và là người phản đối Kremlin mạnh mẽ nhất, đã từ bỏ các tham vọng tranh cử của ông sau khi những người ủng hộ ông không thể thuê được một khán phòng để tổ chức cuộc mít tinh đề cử bắt buộc của họ.

"Đây không phải là một cuộc bầu cử. Đó là một trò hề. Mọi người đã biết kết quả từ lâu", ông Kasparov phát biểu hôm 1/3 sau khi nộp đơn lên án cuộc bầu cử tổng thống tại trụ sở của ủy ban bầu cử Nga tại Moscow. Tổ chức an ninh và hợp tác châu Âu (OSCE) đã từ chối gửi các quan sát viên, nói rằng nhà chức trách Nga áp đặt các biện pháp hạn chế ngặt nghèo tới mức các quan sát viên của họ không thể hoạt động hiệu quả.

Những người chống đối Kremlin nói rằng các cử tri đã bị tước đi một sự lựa chọn thực sự do những hành động trên. Tuy nhiên, nền kinh tế Nga đang tăng trưởng mạnh trong một thời gian dài, một phần nhờ giá dầu tăng cao, và phần lớn người dân Nga coi ông Putin và Medvedev là những hy vọng tốt nhất kéo dài sự thịnh vượng mà họ mới tìm được.

Với chiến thắng của ông Medvedev gần như đã được đảm bảo, câu hỏi trong thời kỳ chuyển tiếp này là liệu ông có trở thành một tổng thống độc lập thực sự hay không. Chức vụ thủ tướng mà ông Putin được mong đợi nắm giữ là vị trí hành pháp mạnh nhất trong chính phủ và ông Putin chắc chắn sẽ tối đa hóa quyền hạn của chức vụ này.

Có tin đồn rằng quốc hội Nga, do những người ủng hộ ông Putin kiểm soát, có thể mở rộng quyền hạn của thủ tướng hoặc ông Medvedev có thể từ chức trước khi hết nhiệm kỳ, cho phép ông Putin quay lại với chiếc ghế tổng thống.

Nhiệm vụ đối nội lớn của tổng thống mới sẽ là nền kinh tế. Nước Nga trở nên giàu có nhờ giá dầu thế giới tăng vọt song nền kinh tế Nga vẫn chủ yếu dựa vào tài nguyên thiên nhiên và cần đa dạng hóa để củng cố sự thịnh vượng về lâu dài. Lạm phát - hơn 11% trong năm 2007 - đang ngầm phá hoại giai cấp trung lưu mới ở Nga. Trong khi đó, Medvedev đã xác định tham nhũng là một vấn đề chính.

• Minh Sơn (theo Latimes, Reuters)