Hôm nay 17/2, Quốc hội Kosovo đã bỏ phiếu ủng hộ tuyên bố độc lập với Serbia trong một phiên họp đặc biệt. Thủ tướng Kosovo Hashim Thaci đã đọc tuyên bố khẳng định Cộng hòa Kosovo là ’’một nhà nước độc lập, có chủ quyền và dân chủ’’.

>Nga lên án Kosovo độc lập, Mỹ phản ứng thận trọng
>Chùm ảnh người Albania hân hoan mừng Kosovo độc lập
>Chặng đường đi tới độc lập của Kosovo
>Kosovo kéo căng mối bất hòa Nga - Mỹ

Người dân ở Thủ phủ Pristina của Kosovo ăn mừng

Quốc hội Kosovo sau đó đã bỏ phiếu (bằng tay) ủng hộ tuyên bố này. 11 nghị sĩ Serbia trong quốc hội Kosovo đã bày tỏ sự phản đối bằng cách tẩy chay phiên họp đặc biệt. Động thái tuyên bố độc lập trên được tiến hành với sự hậu thuẫn của Mỹ và một số nước châu Âu. Kosovo mong đợi sẽ được quốc tế nhanh chóng công nhận là nhà nước mới nhất trên thế giới sau khi tuyên bố độc lập.

Phản ứng ngay tức thì trước tuyên bố trên, Tổng thống Serbia Boris Tadic đã bác bỏ tuyên bố độc lập của Kosovo, nói rằng Serbia sẽ không bao giờ chấp nhận tuyên bố ’’đơn phương và bất hợp pháp’’ của Kosovo. Ông kêu gọi các tổ chức quốc tế ’’ngay lập tức bác bỏ hành động này, hành động vi phạm các nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế’’. Serbia đã đe dọa trừng phạt Kosovo về ngoại giao và kinh tế, song không phải bằng vũ lực.

Đồng minh truyền thống của Serbia là Nga cũng phản đối sự độc lập của Kosovo, lo ngại hành động của Kosovo sẽ gây phản ứng dây chuyền cho các phong trào li khai khác ở châu Âu. Bộ Ngoại giao Nga nói rằng việc phương Tây thừa nhận sự độc lập của Kosovo sẽ là tiền lệ khiến các tỉnh li khai Abkhazia và Nam Ossetia của Grudia cũng sẽ tuyên bố độc lập. 

’’Kosovo là một nước cộng hòa - một nhà nước độc lập, dân chủ và có chủ quyền’’, Chủ tịch Quốc hội Kosovo Jakup Krasniqi phát biểu và cả hội trường vỗ tay nồng nhiệt. Ông Krasniqi, Thủ tướng Hashim Thaci và Tổng thống Sejdiu đã ký vào tuyên bố độc lập trước khi công bố quốc kỳ của Kosovo: bản đồ Kosovo màu vàng với 6 ngôi sao phía trên, mỗi ngôi sao tượng trưng cho một nhóm sắc tộc chính ở Kosovo. Tuyên bố này được viết trên một tấm da.

Khắp Thủ phủ Pristina của Kosovo, người dân nhảy múa trên đường phố, nã súng vào không trung và vẫy cờ trắng và đen của Albania để kỷ niệm sự ra đời của nhà nước non trẻ nhất thế giới.

’’Từ hôm nay trở đi, Kosovo tự hào, độc lập và tự do. Chúng ta không bao giờ mất đi niềm tin vào giấc mơ rằng một ngày nào đó chúng ta sẽ đứng giữa những quốc gia tự do trên thế giới và hôm nay là ngày đó. Chúng ta đã đợi ngày này trong một thời gian dài. Sự độc lập của Kosovo đặt dấu chấm hết cho việc giải tán Liên bang Nam Tư cũ. Chúng ta đang trở thành một bộ phận bình đẳng của thế giới dân chủ’’, ông Thaci nói.

Ông Thaci đã hứa cải thiện đời sống của các cộng đồng thiểu số tại Kosovo, nói rằng người dân ở Kosovo không nên sợ hãi sự phân biệt đối xử tại đây, thề sẽ xóa bỏ sự phân biệt đó và chuyển tải một thông điệp tương tự bằng tiếng Serbia.

Ông Thaci cũng cam kết rằng nhà nước mới sẽ là ’’một nhà nước dân chủ và đa sắc tộc’’ - một nỗ lực xoa dịu những người Serbia, những người coi Kosovo là cái nôi văn hóa và tôn giáo trung cổ của họ. Ông cũng có những lời lẽ cứng rắn nhằm vào chính phủ Serbia, nói bằng tiếng Serbia rằng ’’Kosovo sẽ không bao giờ bị Belgrade thống trị lần nữa’’.

Kosovo (tím nhạt, đỏ, hồng). Vùng tím nhạt có đa số người Serbia sinh sống, các vùng đỏ và hồng có đa số người Albania sinh sống

Mỹ và một số nước châu Âu được mong đợi sẽ công nhận sự độc lập của Kosovo vào thứ hai (18/2) khi các ngoại trưởng EU nhóm họp tại Brussels, Bỉ. Ông Thaci cũng ký vào 192 bức thư gửi 192 nước trên thế giới, kể cả Serbia, yêu cầu công nhận Kosovo là một nhà nước. Kosovo sẽ trở thành quốc gia độc lập thứ 193 trên thế giới song Serbia và Nga thề rằng Kosovo sẽ không bao giờ giành được một ghế tại LHQ

Các chuyên gia nhận định sau tuyên bố này có khả năng lớn xảy ra xung đột giữa người Serbia và người Albania ở Kosovo. Thủ tướng Serbia Vojislav Kostunica sẽ có bài phát biểu trực tiếp trên truyền hình vào lúc 23 giờ hôm nay (giờ Hà Nội). Một số bộ trưởng trong chính phủ của ông đã tới Kosovo để thể hiện sự ủng hộ đối với người Serbia đang sống ở đó.

Thủ tướng Kosovo Thaci bước trên đường phố Pristina tới phiên họp Quốc hội để tuyên bố độc lập

Pháo hoa đã được bắn trên bầu trời Kosovo. Hàng nghìn người đã đổ xuống phố hò reo, mừng sự kiện Kosovo độc lập. Trước đó, một số gia đình người Albania, người chiếm 90% trong tổng số 2 triệu dân ở Kosovo đã đặt hoa trên mộ của những người thân trong gia đình đã thiệt mạng trong suốt những năm xung đột và chia rẽ. Cảnh sát LHQ và cảnh sát địa phương, cũng như quân đội Nato đang duy trì an ninh để đảm bảo với mọi công dân Kosovo rằng họ không có gì phải sợ.

Tuyên bố độc lập mà Quốc hội Kosovo thông qua chứa đựng những giới hạn về sự độc lập của Kosovo. Những giới hạn này đã được vạch ra trong kế hoạch về nhà nước Kosovo mà đặc phái viên LHQ Martti Ahtisaari soạn thảo. Ông Martti Ahtisaari là cựu Tổng thống Phần Lan. Theo đó, Kosovo hoặc các vùng thuộc Kosovo, không thể sáp nhập với bất kỳ quốc gia nào khác. Nhà nước Kosovo sẽ được giám sát bởi các lực lượng quốc tế. Lực lượng vũ trang của Kosovo sẽ bị hạn chế và Kosovo sẽ ban hành các chính sách mạnh để bảo vệ người Serbia thiểu số tại đó.

Ba nước EU là Cyprus, Romania và Slovakia đã nói với các thành viên khác rằng họ sẽ không công nhận Kosovo. Bộ Ngoại giao Nga cũng nói rằng việc phương Tây thừa nhận sự độc lập của Kosovo sẽ là tiền lệ khiến các tỉnh li khai Abkhazia và Nam Ossetia của Grudia cũng sẽ tuyên bố độc lập. 

• Minh Sơn (tổng hợp)