Thứ trưởng Ngoại giao Nga Alexander Grushko hôm 17/7 cảnh báo việc Anh trục xuất bốn nhà ngoại giao Nga ở London có thể làm tê liệt hợp tác của hai bên trong lĩnh vực chống khủng bố và làm phức tạp thêm các vấn đề an ninh cực kỳ quan trọng.
Ông Grushko tuyên bố Nga sẽ có phản ứng thích hợp, song không tiết lộ chi tiết. Tuy nhiên, ông ám chỉ rằng Nga có thể ngừng hợp tác trong một loạt lĩnh vực, kể cả chống khủng bố.
Tỷ phú Nga Boris Berezovsky và Lugovoi (phải)
Nhắc lại lời của Tổng thống Nga Putin, người đã gọi yêu cầu dẫn độ thương gia Nga Andrei Lugovoi là ’’ngu ngốc’’, ông Grushko nhấn mạnh Hiến pháp Nga cấm dẫn độ công dân nước này và Moscow không có nghĩa vụ giao Lugovoi theo các cam kết quốc tế. ’’Họ đang tìm cách trừng phạt chúng tôi vì đã tuân thủ hiến pháp. Hành động này không công bằng và không thể chấp nhận được’’, ông nói.
Với lời lẽ mềm mỏng hơn, Đại sứ Nga tại Anh, Yuri Fedotov, nói rằng điều quan trọng là tìm cách giảm bớt căng thẳng song London phải hành động trước.
Được hỏi tại sao Nga vẫn chưa có phản ứng chính thức nào, ông Yuri Fedotov cho biết: ’’Phải mất thời gian. Chúng tôi là những người nghiêm túc. Chúng tôi không vội vàng’’. Sau đó, ông nói rằng khó có thể lạc quan về tình trạng quan hệ Anh-Nga. ’’Tôi hy vọng trong tương lai quan hệ của chúng tôi sẽ được phục hồi song giờ không phải là lúc tốt nhất trong lịch sử quan hệ song phương giữa hai nước’’, ông nói thêm.
Cựu điệp viên Litvinenko đã chết do phơi nhiễm với phóng xạ polonium-210 tại London vào tháng 11/2006. Đồng vị này được tìm thấy tại nhiều nơi ở London mà Lugovoi đã tới thăm. Các công tố viên của Anh đã nhận dạng nghi phạm chính là thương gia Nga Andrei Lugovoi và đề nghị truy tố với tội danh giết người bằng cách cố ý đầu độc.
Tuy nhiên, Nga đã từ chối dẫn độ Lugovoi cách đây 1 tuần, nói rằng Hiến pháp Nga không cho phép làm việc đó. Các công tố Anh sau đó đã bác bỏ đề xuất của Nga xét xử Lugovoi tại Moscow. Đáp lại sự từ chối đó, hôm 16/7 Chính phủ Anh đã ra lệnh trục xuất 4 nhà ngoại giao Nga.
Viktor Kremenyuk, Phó Giám đốc Viện nghiên cứu Mỹ và Canada thuộc Viện Hàn lâm khoa học Nga, nói rằng ông sẽ khuyên Kremlin không nên làm căng thẳng leo thang bằng cách trục xuất các nhà ngoại giao Anh. ’’Tôi không thể hiểu tại sao Chính phủ Anh lại quyết định biến vụ việc hình sự bình thường này thành vấn đề chính trị?’’, ông nói.
Thứ trưởng Ngoại giao Nga Alexander Grushko
Bộ Ngoại giao Anh tuyên bố không một hành động trả đũa nào từ phía Nga là hợp lý.
Thứ trưởng Ngoại giao Grushko nói rằng Moscow đã yêu cầu Anh dẫn độ 21 người sang Nga xét xử, gồm phần tử nổi dậy Akhmed Zakayev và thương gia Boris Berezovsky. Tuy nhiên, Anh đã từ chối tất cả những yêu cầu này. Ông nói thêm rằng nếu Moscow trục xuất 4 nhà ngoại giao Anh mỗi lần Anh từ chối dẫn độ, Đại sứ quán Anh ngày nay có lẽ thiếu tới 80 nhân viên.
Alexander Babakin, lãnh đạo nhóm nghị sĩ ủng hộ Kremlin, nói rằng Ngoại trưởng Anh Miliband nên hiểu Nga không phải là một thuộc địa trước đây của Anh mà là một cường quốc. Tờ Izvestia của Nga đưa tin Tân Thủ tướng Anh Brown ’’đã tuyên bố một cuộc chiến ngoại giao và visa đối với Nga’’.
-
Minh Sơn (Theo BBC, AP)
