Tại thủ đô Prague của Cộng hòa Czech, chặng dừng chân đầu tiên trong chuyến công du 6 nước châu Âu, Tổng thống Bush sáng nay (5/6) đã bắt đầu các cuộc hội đàm tập trung vào đề xuất triển khai hệ thống phòng thủ tên lửa của Mỹ ở Trung Âu.

>>> Hành trang công du châu Âu của TT Bush 

Tổng thống Mỹ Bush nói chuyện với người đồng cấp Czech Vaclav Klaus tại buổi lễ đón tiếp ở Prague hôm nay (5/6)

Lãnh đạo Nga dường như đã gia tăng căng thẳng trước chuyến thăm Prague của người đứng đầu Nhà Trắng thông qua những chỉ trích kế hoạch lắp đặt trạm radar và tên lửa đánh chặn của Mỹ tại Cộng hoà Czech và Ba Lan. Washington khẳng định việc xây dựng lá chắn tên lửa chống lại các cuộc tấn công trong tương lai từ một số nước "hiếu chiến" như Iran và CHDCND Triều Tiên. Tuy nhiên, Tổng thống Nga Putin cảnh báo Moscow có thể tái triển khai các tên lửa nhắm vào các mục tiêu ở châu Âu để trả đũa. 

Trong khi các quan chức Nhà Trắng nhanh chóng tìm cách xoa dịu những căng thẳng với lãnh đạo Điện Kremlin thì Tổng thống Bush dự kiến sẽ có bài phát biểu quan trọng, đề cao dân chủ khắp thế giới, kể cả nhấn mạnh tính cấp thiết phải cải cách dân chủ ở Nga và Trung Quốc. Theo các chuyên gia phân tích, động thái này có thể càng làm xấu đi mối quan hệ Washington - Moscow.

Các cuộc tiếp xúc sáng nay giữa ông Bush với giới cầm quyền CH Czech, bao gồm Tổng thống Vaclav Klaus, Thủ tướng trung hữu Mirek Topolanek và cả lãnh đạo phe đối lập, cựu Thủ tướng Jiri Paroubek đều nhằm thuyết phục đồng minh NATO này dung chứa một phần hệ thống phòng thủ tên lửa của Mỹ. Cả ông Klaus và ông Topolanek đều ủng hộ và coi đề xuất của Mỹ là một cơ hội đối với CH Czech. Tuy nhiên, ông Paroubek lại cực lực lên án nó và yêu cầu một cuộc trưng cầu dân ý toàn quốc cũng như những bảo đảm rằng lá chắn tên lửa Mỹ phải nằm trong các kế hoạch phòng thủ của NATO.

Nhật báo Dnes của CH Czech nhận đinh việc ông Bush dành thời gian cho một cuộc hội đàm đặc biệt với ông Paroubek là "bất thường trong các chuyến công du chính thức". Giới truyền thông Czech bình luận thêm rằng ông Paroubek có thể sẽ bị thuyết phục từ bỏ việc phản đối đề xuất của Mỹ.

Trong khi đó, các cuộc thăm dò dư luận mới nhất cho thấy hơn 60% công chúng Czech không tán thành việc xây dựng các trạm radar của Mỹ tại đất nước này. Phần lớn người dân Czech lo ngại những đe dọa lá chắn tên lửa có thể biến quốc gia nhỏ bé này trở thành mục tiêu tấn công khủng bố và dẫn đến một cuộc chạy đua vũ trang mới như khuyến cáo của Nga.

• Thanh Bình (Theo AFP, AP)