Ngoại trưởng Trung Quốc Lý Triệu Tinh hôm 16/2 đã kêu gọi phát triển các mối quan hệ hữu nghị với Nhật Bản trong chuyến thăm Tokyo. 

Ngoại trưởng Trung Quốc Lý Triệu Tinh

Phát biểu tại một bữa tiệc trưa của các nhóm hữu nghị Nhật-Trung, ông Lý hy vọng xu hướng này sẽ kéo dài và chỉ đề cập chút ít tới một vài bất đồng giữa hai nước. ''Hai quốc gia cần phát triển mối quan hệ hữu nghị. Giờ là thời điểm quan trọng để làm việc đó'', ông nói. 

Cựu Ngoại trưởng Nhật Bản Masahiko Komura cũng bày tỏ hy vọng hai nước sẽ giải quyết được các bất đồng và duy trì xu hướng tích cực này. ''Mặc dù các nhóm riêng lẻ đang nỗ lực giải quyết các vấn đề giữa Nhật Bản và Trung Quốc song có một số việc mà chỉ hai chính phủ mới có thể làm được. Tôi hy vọng các bạn có các cuộc thảo luận thẳng thắn về cách phát triển sự hợp tác giữa Nhật Bản và Trung Quốc'', ông Komura nói.

Ông Lý đáp lại: ''Trung Quốc quan tâm tới những vấn đề mà ông Komura đề cập tới, chẳng hạn như vấn đề lịch sử, vì năm nay đánh dấu kỷ niệm 70 năm sự kiện cầu Lugou và kỷ niệm 35 năm khôi phục quan hệ ngoại giao Trung-Nhật''. Sự kiện cầu Lugou hay cầu Marco Polo là một trận chiến tháng 7/1937 gần Bắc Kinh, dẫn tới việc Nhật Bản xâm lược toàn Trung Quốc.

Ông Lý không đề cập tới một lễ kỷ niệm nhạy cảm hơn nhiều vào tháng 12 tới - vụ thảm sát 1937 của quân phiệt Nhật tại thành phố Nam Kinh. Theo ước tính của Trung Quốc, đã có 300.000 dân thường và tù nhân chiến tranh bị sát hại tại đây. Một tòa án của quân đồng minh sau Chiến tranh thế giới thứ hai đã ước tính khoảng 142.000 người bị sát hại.

Ông Lý Triệu Tinh cũng cho biết Trung Quốc muốn hợp tác với Nhật Bản để giải quyết một trong những tranh chấp lớn nhất của họ - biển Đông. Hai cường quốc châu Á này đã tranh chấp về tài nguyên dầu khí ở vùng biển trên. Đầu tháng này, Nhật Bản đã phản đối các hoạt động giám sát của một con tàu Trung Quốc trong khu vực. ''Chúng ta sẽ nỗ lực làm cho biển Đông trở thành một vùng biển hòa bình, hợp tác và hữu nghị'', ông Lý nói.

Trong chuyến thăm Tokyo lần này, ông Lý làm công tác tiền trạm cho chuyến công du Tokyo vào tháng tư tới của Thủ tướng Ôn Gia Bảo - chuyến thăm đầu tiên của một lãnh đạo Trung Quốc tới Nhật Bản kể từ năm 2000. Chuyến thăm đó sẽ tượng trưng cho sự tan băng trong quan hệ lạnh giá giữa hai nước. 

Trong ngày hôm nay, ông Lý Triệu Tinh sẽ hội đàm với Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe, người khởi động việc hòa giải thông qua chuyến thăm Bắc Kinh hồi tháng 10 năm ngoái ngay sau khi nhậm chức.

Quan hệ của Nhật Bản với Trung Quốc và Hàn Quốc trở nên căng thẳng trong suốt nhiệm kỳ 2001-2006 của Thủ tướng lúc đó là ông Junichiro Koizumi, chủ yếu là do ông Kozumi thường thăm đền chiến tranh gây tranh cãi. Hai nước này coi đền Yasukuni là biểu tượng của chủ nghĩa đế quốc trong quá khứ của Nhật Bản. Ngôi đền thờ những binh sĩ tử trận cũng như các tội phạm chiến tranh.

• Minh Sơn (Theo AFP, AP)