Tuần tới, Tokyo và Bắc Kinh sẽ tiến hành cuộc nghiên cứu chung đầu tiên về lịch sử nhằm cải thiện quan hệ và hóa giải những bất đồng trong quá khứ.

Dấu tay các binh sĩ Trung Quốc thời Thế chiến II được phóng to

Trong hai ngày 26-27/12, một đoàn gồm 10 người Nhật sẽ tới Bắc Kinh để hội đàm với phía đồng nhiệm Trung Quốc, trưởng phát ngôn của chính phủ Nhật Yasuhisa Shiozaki thông báo.

Dự án nghiên cứu lịch sử chung được khởi xướng từ tháng 10 khi tân Thủ tướng Nhật Shinzo Abe tới Bắc Kinh và hội đàm với Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào về việc giảm xích mích giữa hai nước.

''Khoảng cách về vấn đề lịch sử giữa Trung Quốc và Nhật vẫn còn quá lớn'', ông Shinichi Kitaoka, giáo sư trường đại học Tokyo - người vừa được bổ nhiệm làm chủ tịch dự án phía Nhật nói trong buổi họp báo. ''Mong muốn hàng đầu của chúng tôi là thu hẹp bất đồng bằng cách chọn lọc các vấn đề và tiến hành thảo luận học thuật''. 

Quan hệ giữa hai cường quốc châu Á bị tổn hại vì thời kỳ chiếm đóng của Nhật trong cuộc chiến 1931-1945, Trung Quốc vẫn cảm thấy chua xót về sự tàn bạo của người Nhật thời điểm đó. Hơn nữa, những chuyến thăm ngôi đền Yasukuni ở trung tâm Tokyo - nơi tưởng niệm 2,5 triệu người chết trong chiến tranh, gồm cả 14 tội phạm chiến tranh, của cựu Thủ tướng Nhật Junichiro Koizumi khiến quan hệ hai nước thêm căng thẳng.

Ông Kitaoka nói, hai phía sẽ thảo luận về chủ đề được nghiên cứu trong cuộc gặp tại Bắc Kinh. ''Tôi không nghĩ rằng tập trung vào khía cạnh xấu của lịch sử là cách hiểu đúng về lịch sử''. Quan chức Nhật này nói, Tokyo không muốn ''áp đặt cách hiểu một chiều''.

Nhật và Trung Quốc từng tranh cãi về cuốn sách giáo khoa lịch sử. Bắc Kinh nói rằng có 300.000 dân thường đã thiệt mạng khi quân Nhật tàn phá một thành phố ở phía đông Trung Quốc. Phía Nhật chỉ ghi là có 140.000 nạn nhân trong sự kiện này.

Ngoài ra, Nhật cũng bày tỏ sự bất bình khi sách giáo khoa Trung Quốc phớt lờ những nỗ lực của Tokyo thời hậu chiến khi nước này là nhà tài trợ lớn cho Bắc Kinh.

Cùng với nỗ lực khôi phục quan hệ, ngoại trưởng Trung và Nhật hồi cuối tháng trước đã nhất trí về mục tiêu 2008 là năm công bố kết quả nghiên cứu chung.

• Hoài Linh (Theo AFP, CNA)