FBI đã được kéo vào cuộc điều tra cái chết của Alexander Litvinenko sau khi có tin cựu điệp viên KGB định kiếm hàng chục nghìn bảng bằng cách tống tiền các doanh nhân và điệp viên Nga.

Litvinenko

Một nguồn tin an ninh tiết lộ đang xem một danh sách dài những bạn bè và kẻ thù của Litvinenko kể từ khi ông này ở London. Bản danh sách này bao gồm cả các tỉ phú, các cựu tình báo KGB, và cả các trùm mafia. 
 
Trong thời gian ở Anh, cựu điệp viên KGB từng muốn có chân trong những hợp đồng làm ăn lớn. 

Litvinenko từng tuyên bố đang tìm cách làm trung gian cho một thỏa thuận khai thác dầu khí liên quan đến một tập đoàn Anh mà ông tự xưng mình là đại diện. Litvinenko cũng bàn về việc cung cấp các vệ sĩ được tuyển từ Nga. Ngoài ra, ông này cũng đã tuyên bố đang tham gia vào cả những đường dây buôn vật liệu hạt nhân và gái mại dâm.

Đáng chú ý, Tờ The Observer, Anh vừa cho biết, đã nhận được bằng chứng đáng tin cậy từ một viện sĩ của Nga tên là Julia Svetlichnaja - người đã gặp và nhận được hơn 100 lá thư điện tử từ Litvinenko. Trong loạt phỏng vấn mới đây, bà Julia tiết lộ rằng cựu điệp viên Nga sở hữu nhiều tài liệu của FSB - cơ quan tình báo trước đây được gọi là KGB. Litvinenko đã đề nghị Julia - hiện ở London, cùng hợp tác và kiếm tiền với ông ta.

Litvinenko đã đưa hàng loạt ảnh của mình cho Julia, những bức ảnh này được đăng trên The Observer hôm nay (3/12). Trong số các tấm ảnh, có một bức Litvinenko chụp chung với nhà báo Nga mới bị sát hại Anna Politkovskaya, một bức trong sắc phục lực lượng tinh nhuệ Nga cách đây hai thập niên và bức thứ 3 đang đứng trước cờ Anh trước khi bị cho là bị đầu độc. 

Observer còn cho hay, sĩ quan Scotland Yard tham gia vào cuộc điều tra đã tới Washington để thẩm vấn cựu điệp viên KGB Yuri Shvets - người tự nhận là đang nắm giữ thông tin sống còn. Shvets đã liên lạc với Mario Scaramella, cố vấn an ninh người Italia đang được điều trị tại bệnh viện trường đại học London sau khi bị phát hiện có nhiễm polonium. Bác sĩ của ông này cho biết, hôm qua, Scaramella có vẻ như không bị đầu độc bằng phóng xạ.

Scaramella

''Tôi tin rằng tôi có bằng chứng để có thể giải thích việc gì đã xảy ra'', Shvets tuyên bố như vậy vào tuần trước, trước khi được thẩm vấn với tư cách là nhân chứng trước sự hiện diện của nhân viên FBI. Shvets, sống ở Virginina và hiện đang lẩn trốn, từ chối cung cấp thêm thông tin. Tuy nhiên, một bạn làm ăn của nhân vật này, đề nghị giấu tên, cho hay, từ nhiều tuần trước khi chết Litvinenko đã khẳng định đang nắm giữ trong tay một hồ sơ chứa những tiết lộ về công ty dầu khí Yukos. Bạn kinh doanh của Shvets nói, chính Shvets đã tập hợp tài liệu này.

Yukos từng thuộc quyền sở hữu của nhà tài phiệt Mikhail Khordorkovsky, hiện đang thụ án 7 năm tù tại một trại giam của Nga vì tội trốn thuế.

Theo bà Svetlichnaja, nghiên cứu sinh khoa chính trị trường đại học Westminster, Litvinenko nói có quyền truy cập các tài liệu tình báo của Nga, những văn bản chứa đựng thông tin cá nhân và các công ty.

''Litvinenko nói với tôi rằng anh ta sẽ tống tiền hoặc bán các thông tin nhạy cảm về đủ loại các nhân vật quyền lực, gồm các nhà tài phiệt, các quan chức tham nhũng... Litvinenko đưa ra con số 10.000 bảng mà những người trên sẽ trả để ngăn anh ta công bố những tài liệu của FSB. Litvinenko thiếu tiền và tỏ ra khá chắc chắn rằng có thể lấy bất cứ tài liệu nào mình muốn''.

Việc Litvinenko có thể tiếp cận với các tài liệu trên có thể biến anh ta trở thành kẻ thù của các ''ông chủ''.  

Diễn biến vụ Litvinenko

Ngày 1/11: Alexander Litvinenko gặp một cựu điệp viên KGB là Andrei Lugovoy và bạn kinh doanh của ông ta là Dmitry Kovtun tại khách sạn Millennium, quảng trường Grosvenor. Cả hai nhân vật này đều phủ nhận việc có liên quan tới vụ đầu độc

Tiếp đó, Litvinenko gặp viện sĩ người Italia Mario Scaramella, nhân vật này tuyên bố Litvinenko đã cho ông ta xem các lá thư điện tử từ một nguồn chia sẻ cảnh báo rằng cuộc sống của cả 2 đang bị đe doạ.

Tiếp đó, Litvinenko được đưa tới bệnh viện đa khoa Barnet, bắc London.

Ngày 11/11 Litvinenko nói với đại diện mảng Nga của BBC, bản thân đang trong tình trạng tồi tệ sau khi bị ''đầu độc''.

Ngày 17/11 Sức khoẻ của Litvinenko trở nên tồi tệ và được chuyển sang bệnh viên trường đại học, với bảo vệ có vũ trang.

Ngày 20/11 Litvinenko được chuyển sang phòng chăm sóc đặc biệt và bức ảnh nhân vật này trên giường bệnh được công bố.

Litvinenko

Ngày 23/11 Litvinenko qua đời lúc 9.21 tối

Ngày 24/11 Các chuyên gia y tế cho hay, Litvinenko bị đầu độc bằng phóng xạ, được cho là loại polonium 210.

· Cảnh sát lần theo dấu phóng xạ được tìm thấy tại căn hộ của Litvinenko ở bắc London, tại nhà hàng ăn mà nhân vật này gặp Scaramella ngày 1/11 và tại khách sạn mà Litvinenko đã tới trước đó.

Ngày 27/11  Chính phủ Anh thông báo chính thức điều tra cái chết của Litvinenko và cảnh sát xác nhận dấu vết chất polonium tại hai địa chỉ khác ở trung tâm London là đường Grosvenor, Mayfair, văn phòng của tỷ phú lưu vong Boris Berezovsky ở Down Street.

Ngày 28/11 Quan chức Anh quyết định đưa 8 người có dấu hiệu nhiễm xạ đi kiểm tra.

Ngày 29/11 Cơ quan bảo vệ sức khoẻ (HPA) cho hay, sẽ kiểm tra sức khoẻ của hơn 30 nhân viên tại bệnh viên đã điều trị cho Litvinenko.

Các chuyên gia đã tìm thấy dấu vết phóng xạ mức thấp trên hai chiếc máy bay của British Airways tại sân bay Heathrow và chuẩn bị kiểm tra chiếc thứ ba ở Moscow.

British Airways liên lạc với hàng nghin hành khách đi trên các chuyến bay bị nhiễm xạ.

Ngày 30/11 Các bác sĩ bắt đầu chữa trị cho cựu Thủ tướng Nga Yegor Gaidar, sống ở Dublin. Ông này cho rằng mình cũng bị đầu độc. Có tin rằng Lugovoy là trưởng nhóm vệ sĩ của ông Gaidar hồi những năm 1990.

Ngày 1/12 Scaramella được điều trị tại bệnh viện trường đại học sau khi có dấu hiệu cho thấy trên người ông này có một lượng lớn polonium 210.

· Uỷ ban khẩn cấp của chính phủ Anh là Cobra đã họp để bàn về các diễn biến. Chính phủ Nga khẳng định sẽ hợp tác với Scotland Yard.

· Cho tới nay, cảnh sát đã tìm thấy dấu vết phóng xạ ở 12 địa điểm.

Ngày 2/12 Đơn vị chống khủng bố của Scotland Yard thẩm vấn Yuri Shvets, cựu điệp viên KGB về cái chết của Litvinenko. Shvet di cư sang Mỹ năm 1993. Shvets được thẩm tra với tư cách là nhân chứng, tại Washington trước sự hiện diện của FBI. 

• Hoài Linh (tổng hợp)