221
445
Quốc tế
thegioi
/thegioi/
821028
Lịch sử chiến tranh giữa Israel và Lebanon
1
Article
null
Lịch sử chiến tranh giữa Israel và Lebanon
,

"Quá khứ chưa chết, thậm chí nó chưa phải là quá khứ" William Faulkner - tiểu thuyết gia nổi tiếng từng đoạt giải Nobel - đã nhận xét như vậy về cuộc xung đột Ảrập - Israel.

Cuộc xung đột Israel - Lebanon đang leo thang.

Cuộc xung đột Ảrập - Israel đã trải qua một thế kỷ căng thẳng về chính trị và bạo lực đẫm máu không ngừng leo thang.

Căn nguyên chủ yếu bắt nguồn từ sự ra đời của nhà nước Do Thái Israel, cũng như mối quan hệ giữa Israel với các nước Ảrập. Bởi vậy, nhiều người gọi cuộc xung đột này là cuộc xung đột Trung Đông.

Nhà nước Israel

- Vị trí địa lý: nằm ở phía Đông Địa Trung hải, phía Bắc giáp Lebanon, Đông Bắc giáp Syria, Đông giáp Gordan, Nam và Tây-Nam giáp Ai-cập.
- Diện tích: 20.770km2, kể cả Đông Jerusalem.
- Dân số: trên 6 triệu người (2003)
- Ngôn ngữ chính thức: Tiếng Do thái (Hebrew), tiếng Ả-rập và tiếng Anh được sử dụng rộng rãi.
- Tôn giáo: Do thái giáo chiếm 80%, Hồi giáo: 14,6%, Cơ đốc giáo:2,1%
- Thủ đô: Vẫn tranh cãi, Israel tuyên bố Jerusalem từ năm 1950 (nhưng không được thế giới công nhận); phần lớn các nước vẫn đặt Đại sứ quán tại Tel-Aviv.
- Ngày Quốc khánh: 14/5 (1948). Hàng năm ngày này thay đổi theo dương lịch vì Israel sử dụng lịch riêng của mình..

Nhà nước Israel được thành lập theo nghị quyết 181(II) năm 1948 của Liên Hiệp quốc nhưng bị các nước Ảrập bác bỏ. Bốn cuộc chiến tranh Trung Đông xảy ra sau đó đã làm cho các nước Ảrập mất thêm đất đai và tình hình khu vực càng trở nên phức tạp.

Năm 1979, Israel ký Hiệp ước Hoà bình với Ai-Cập, năm 94 ký với Gordan, và hiện Bộ Tứ ( Mỹ, Nga, EU, LHQ) đang thúc đẩy “Lộ trình Hòa bình" nhằm tiến tới thành lập một nhà nước Palestine chung sống hòa bình bên cạnh Nhà nước Israel vào năm 2005.

Israel là thành viên của Liên Hiệp quốc và các tổ chức chuyên môn của LHQ, nhiều tổ chức quốc tế khác, thành viên liên kết của một số tổ chức Châu Âu, không tham gia các tổ chức Châu Á.

Nhiều thập niên qua, cuộc xung đột này đã thu hút được sự chú ý của các phương tiện thông tin, giới ngoại giao của cả thế giới.

Nhiều quốc gia, cá nhân và tổ chức phi chính phủ trên thế giới cảm thấy có liên quan tới cuộc xung đột này bởi các lý do như quan hệ văn hoá, tôn giáo giữa Hồi giáo, Văn hoá Ảrập, Cơ đốc giáo, Đạo Do Thái hoặc vì những lý do chiến lược, hoặc tư tưởng hoặc nhân quyền.

Trong khi đó, không ít người coi đây là cuộc xung đột giữa các nền văn minh - Thế giới phương Tây với Thế giới Hồi giáo hoặc Ảrập.

Cuộc xung đột Ảrập - Israel bắt đầu từ cuối thế kỷ 19. Sau khi Đế chế Ottoman sụp đổ năm 1917, cuộc xung đột đã trở thành vấn đề lớn của quốc tế.

Trong suốt thời gian qua, Liên đoàn các quốc gia Ảrập, Mỹ, Anh, LHQ và Liên Xô (sau này là Nga) đã đóng vai trò cốt cán trong việc giải quyết cuộc xung đột, giống như nhóm bộ tứ gồm Mỹ, Nga, EU và LHQ ngày nay.

Cuộc xung đột gồm: cuộc chiến tranh Ảrập - Israel năm 1948; Chiến tranh Suez 1956, Cuộc chiến 6 ngày 1967, Cuộc chiến Xám hối 1970, cuộc chiến Yom Kippur năm 1975, chiến tranh Lebanon năm 1982 và nhiều cuộc xung đột nhỏ lẻ khác.

Trong bối cảnh quân đội Israel tấn công vào Lebanon, chúng tôi xin giới thiệu những mốc lịch sử xung đột giữa hai nước này:

1978 - Israel phát động tấn công Lebanon chống lại Tổ chức giải phóng Palestine sau khi các tay súng Palestine giết hại 37 thường dân Israel. Hầu hết binh sĩ Israel rút ra trong vòng vài tuần, nhưng Israel trao quyền kiểm soát dải đất biên giới cho các đồng minh Cơ đốc giáo Lebanon.

Cộng Hoà Lebanon

Vị trí địa lý: Lebanon nằm ở Tây Á, phía Bắc và Đông giáp Syria, phía Nam giáp Israel, phía Tây quay ra Địa Trung Hải.
- Diện tích: 10.452km2
- Dân số: 3,8 triệu người
- Ngôn ngữ chính: Tiếng Ả-rập.
- Tôn giáo: Đạo Hồi và Đạo Cơ đốc.
- Thủ đô: Beirut ( Beyrouth).
- Quốc khánh: 22/11 (1943)
Lebanon có lịch sử khoảng 6000 năm, từng bị các đế quốc Ai-cập, Assyria, Ba Tư xâm lược. Đế chế Byzantine chiếm Lebanon thế kỷ VII và truyền bá Thiên chúa giáo. Hồi giáo cùng với người Ả-rập thâm nhập Lebanon hai thế kỷ sau đó. Từ thế kỷ XVI, Lebanon nằm dưới sự đô hộ của đế chế Ottoman. Pháp vào Lebanon năm 1860 và quản thác nước này theo Hiệp định San Remo (1920) đến 22/11/1943 (nhưng mãi tới năm 1946 Pháp mới rút hết quân).

Tình hình chính trị-xã hội: Mâu thuẫn giáo phái dưới tác động của những tác nhân bên ngoài (Syria, Iran, Palestine, Phương Tây) thường làm cho Lebanon mất ổn định. Tuy nhiên, những năm gần đây, nước này phát triển tốt hơn. Đấu tranh nội bộ chống ảnh hưởng của Syria vẫn còn tiếp diễn. Lebanon là thành viên tích cực trong Liên Đoàn Ả-rập, Liên Hiệp quốc, Không Liên kết, Pháp ngữ….

1982 - Một lần nữa, quân đội Israel xâm lược Lebanon, tiến vào Beirut.

Trong thời gian chiến tranh đó, quân Cơ đốc giáo Lebanon chiếm các trại tị nạn Palestine là Sabra và Shatila, vốn trước đó do quân đội Israel canh gác, thảm sát hàng trăm dân thường.

1985 - Israel rút phần lớn lực lượng trong cuộc xâm lược năm 1982, chỉ để lại khoảng 1.000 quân tuần tra canh gác ''vùng an ninh'' do Israel tự đặt ra để ngăn chặn các cuộc tấn công du kích qua biên giới.

1993 - Trả đũa các cuộc tấn công bằng rocket của Hezbollah, Israel phát động ''Chiến dịch trách nhiệm giải trình'' không kích và pháo kích Lebanon, khiến 130 người nước này thiệt mạng, chủ yếu là thường dân.

1996 - Israel mở cuộc tấn công 17 ngày giết hại hơn 200 người Lebanon nhằm trả đũa cho các cuộc pháo kích của Hezbollah vào các thị trấn miền Bắc của Israel.

2000 - Israel hoàn thành rút quân khỏi miền Nam Lebanon vào tháng 7.

Tuy nhiên, trong tháng 10, Hezbollah sát hại 3 binh sĩ Israel tại biên giới và lôi xác về Lebanon. Sau đó, Israel đã đổi một số tù nhân Ảrập lấy số xác trên và một doanh nhân bị bắt cóc trước đó.

12/7/2006 - Tổ chức vũ trang Hezbollah tuyên bố họ vừa bắt giữ hai binh sĩ Israel trong các vụ đụng độ dọc biên giới Israel - Lebanon trong một trận giao tranh căng thẳng nhất kể từ khi Israel rút khỏi Nam Lebanon khiến 7 binh sĩ thiệt mạng. Israel gọi đó là ''hành động chiến tranh''.

13/7/2006 - Israel phát động các cuộc tấn công vào Lebanon, đánh trúng sân bay Beirut trong một chiến dịch không kích ác liệt nhất trong 24 năm qua nhằm vào nước láng giềng khiến gần 50 thường dân thiệt mạng.

Để trả đũa, Hezbollah đã bắn hàng chục quả rocket vào thị trấn miền Bắc Israel Nahariya, khiến ít nhất một thường dân thiệt mạng.

  • Trần Kiên (gt)

Ngoại trưởng Mỹ đem đề xuất tới Trung Đông
Ngoại trưởng Condoleezza Rice hôm nay (24/7) có mặt tại Israel, bắt đầu sứ mệnh quan trọng: làm dịu bớt cuộc khủng hoảng mới ở Trung Đông.

 

 

Vòng luẩn quẩn Trung Đông
Bị Hamas hoặc Hezbollah tấn công, Israel ngay lập tức trả đũa, bạo lực đẫm máu giữa người Palestine và Israel không ngừng leo thang, tất cả là một vòng luẩn quẩn.

 

 

 

Lebanon: Nỗi đau quá khứ dội về
Lại một lần nữa, người nước ngoài quay lưng lại với Lebanon. Bài viết của Jeremy Bowen, biên tập viên phụ trách mảng Trung Đông của hãng tin BBC.

 

 

 

Mỹ mắc kẹt giữa hai đồng minh
Israel là đồng minh của Mỹ. Khi lính Israel bị Hezbollah bắt cóc, Mỹ lập tức tỏ sự cảm thông. Nhưng khó nỗi, Lebanon giờ cũng là bạn của Mỹ.

 

 

 

Cuộc chiến không hồi kết
Điều gì khiến cuộc xung đột Trung Đông trở nên khó kiểm soát như vậy? Chỉ cần vài phát súng cũng khuấy lên cả làn sóng bạo lực.

 

 

 

Hezbollah tấn công sâu vào đất Israel, 8 người chết
Loạt rocket do Hezbollah phóng từ đất Lebanon đã cướp đi sinh mạng của ít nhất 8 người tại Haifa, thành phố lớn thứ ba của Israel, hôm nay.
 

 

 

Các nước sơ tán công dân khỏi Lebanon
Những đợt không kích liên tiếp của Israel nhằm vào Lebanon khiến chính phủ nhiều nước yêu cầu công dân của mình sống ở Lebanon nhanh chóng rời khỏi nơi này.
 

 

 

Các Ngoại trưởng Ảrập thảo luận tình hình ở Lebanon
Ngoại trưởng 18 nước Ảrập đã có một cuộc họp khẩn cấp tại thủ đô Cairo, Ai Cập nhằm thảo luận việc Israel mở rộng các cuộc tấn công chống lại Lebanon.
 

 

 

Chùm ảnh: Xung đột Israel - Lebanon thêm tồi tệ
Lebanon phải chịu nhiều đợt oanh kích của quân đội Nhà nước Do Thái sau khi Hezbollah bắt cóc 2 lính Israel hôm 12/7. Hezbollah liền đáp trả bằng rocket.
 

 

 

Israel tiếp tục tấn công Lebanon, số người chết tăng
Quân đội Israel tăng cường chiến dịch quân sự nhằm vào phía Nam Lebanon, phá huỷ trụ sở làm việc của du kích Hezbollah. 

 

 

 

,
Ý kiến của bạn
Ý kiến bạn đọc
,
,
,
,