Sáu cường quốc chính trên thế giới, gồm 5 thành viên thường trực HĐBA LHQ và Đức, vừa nhất trí về gói sáng kiến và hình phạt đối với Iran trong một nỗ lực thuyết phục Tehran ngừng các hoạt động hạt nhân nhạy cảm. 

Ngoại trưởng Mỹ Condoleezza Rice tại cuộc họp.

Thông báo về thỏa thuận trên sau cuộc họp ở Vienna đêm qua, Ngoại trưởng Anh Margaret Beckett nhấn mạnh gói sáng kiến này có ảnh hưởng sâu rộng và sẽ tạo cho Iran cơ hội đạt được một thỏa thuận thông qua đàm phán. 

"Tôi rất vui mừng thông báo rằng chúng tôi đã đồng ý về một tập hợp các đề nghị có ảnh hưởng sâu rộng. Chúng tôi tin rằng những đề xuất đó sẽ tạo cơ hội cho Iran đạt được một thỏa thuận thông qua đàm phán dựa trên sự hợp tác", bà Beckett nói.

Ngoại trưởng Anh cũng cho biết thêm "nếu Iran không đồng ý tham gia đối thoại thì các biện pháp tiếp theo sẽ được áp dụng" và chi tiết của gói đề xuất trên sẽ chưa được tiết lộ cho tới chừng nào nước Cộng hòa Hồi giáo được thông báo. 

Sau cuộc họp của Pháp, Anh, Đức, Mỹ, Nga và Trung Quốc, Ngoại trưởng Becket nói "chúng tôi kêu gọi Iran hãy chọn hướng đi tích cực", đồng thời cam kết sẽ dừng hành động chống lại Tehran của Hội đồng Bảo an nếu nước này đồng ý ngừng làm giàu uranium.

Hôm 31/5 Washington tuyên bố rằng sẽ tham gia hội đàm cùng các nước EU nếu Tehran ngừng các hoạt động hạt nhân nhạy cảm. Phía Iran đáp lời rằng nước này sẽ chỉ đối thoại với Mỹ nếu họ được phép tiếp tục làm giàu uranium. 

Iran khẳng định tham vọng hạt nhân của họ chỉ nhằm sản xuất điện song Mỹ và các đồng minh phương Tây nghi ngờ nước Cộng hòa Hồi giáo đang cố gắng chế tạo vũ khí hạt nhân. 

Hội đàm giữa Iran và các cường quốc châu Âu đã rơi vào thế bế tắc kể từ sau khi Tehran nối lại chương trình làm giàu uranium.

Đại diện sáu nước lớn tham gia cuộc họp ở Vienna về hạt nhân Iran.

"Củ cà rốt và cây gậy"

Tại cuộc họp ở Vienna, 5 thành viên thường trực HĐBA LHQ cùng với Đức đã đưa ra gói đề xuất "củ cà rốt và cây gậy" dành cho Iran. 

Chưa có chi tiết nào được thông báo song đề xuất này được cho là có thể bao hàm lời đề nghị giúp Iran thực hiện chương trình hạt nhân dân sự và đảm bảo các nguồn cung cấp nhiên liệu cho lò phản ứng cùng hàng loạt ưu đãi về kinh tế và cam đoan an ninh. 

Nhiều khả năng gói đề xuất này cũng bao gồm các lệnh trừng phạt nếu Iran từ chối tuân thủ. 

Đến thời điểm này, cả Nga và Trung Quốc đề phản đối LHQ trừng phạt Iran. Tuy nhiên, giới phân tích cho rằng, Mỹ có thể đã đạt được thỏa thuận với hai nước này ở "hậu trường" rằng nếu Tehran từ chối đề nghị đàm phán của Washington, Moscow và Bắc Kinh sẽ ủng hộ một nghị quyết mới và cứng rắn của Hội đồng Bảo an. 

Theo nhận định của phóng viên BBC Frances Harrison ở Tehran, dường như Iran đang chờ đợi kết quả cuộc họp tại Vienna của sáu nước lớn trước khi đưa ra quyết định của mình. 

• Thanh Hảo (Theo BBC, AP)