Bộ trưởng thương mại Nhật cho biết, ông quyết tâm tạo tiến bộ trong việc giải quyết bất đồng với Trung Quốc trong cuộc hội đàm cấp cao sắp tới.

Thủ tướng Trung Quốc (giữa) và Thủ tướng Koizumi.

Theo Bộ Ngoại giao Trung Quốc, Thủ tướng Ôn Gia Bảo sẽ tiếp Bộ trưởng Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Toshiro Nikai. Chuyến thăm của ông Nikai là nhằm khôi phục quan hệ 2 nước, vốn xấu đi từ hồi tháng 10 năm ngoái do một loạt vấn đề gồm cả việc Thủ tướng Nhật Junichiro Koizumi tới thăm đền tử sĩ, thờ các tội phạm chiến tranh.

Bất cứ chuyến thăm nào của lãnh đạo Nhật tới đền Yasukuni đều vấp phải sự chỉ trích mạnh mẽ của Trung Quốc, đất nước từng bị quân đội Nhật hoàng xâm chiếm trong nửa đầu của thế kỷ 20.

''Cuộc gặp không chỉ vì vấn đề Yasukuni'', Bộ trưởng Nikai nói với báo giới sau khi đặt chân tới Bắc Kinh hôm qua (21/2). ''Có hàng loạt vấn đề quan trọng mà cả Trung Quốc và Nhật phải giải quyết. Do đó, tôi sẽ có một cuộc trao đổi quan điểm thẳng thắn''.

Cuộc hội đàm giữa Bộ trưởng Nikai và Thủ tướng Ôn Gia Bảo là hội đàm cấp cao nhất giữa hai quốc gia kể từ khi Thủ tướng Koizumi ''chọc tức'' Bắc Kinh hồi tháng 10/2005 khi ông tới viếng đền Yasukuni. Trung Quốc và nhiều nước trong khu vực cho rằng việc làm của Thủ tướng Koizumi là nhằm ngợi ca chủ nghĩa đế quốc của Nhật thời kỳ chiến tranh.

Theo báo giới Nhật, nhiệm vụ đầu tiên của Bộ trưởng Nikai trong chuyến thăm lần này là giải quyết xung đột quanh vấn đề khai thác khí ở Biển Đông Trung Quốc. Việc Trung Quốc khai thác khí ở một vài mỏ tại khu vực này khiến Nhật bất bình. Đất nước mặt trời mọc lập luận hành động này sẽ khiến nguồn tài nguyên này cạn kiệt. 

Các cuộc tiếp xúc giữa hai bên trước đây về vấn đề này hầu như không có nhiều tiến triển và Bộ trưởng Nikai nói ông quyết tâm thay đổi tình hình. ''Lần này là một cơ hội tốt, tôi muốn thương lượng''.

Hôm qua, Thủ tướng Koizumi cũng bày tỏ hy vọng cuộc gặp sẽ mở ra một hướng mới tốt đẹp hơn cho quan hệ hai nước. ''Tôi ủng hộ mối quan hệ thân thiện giữa Trung Quốc và Nhật Bản''.

Quan hệ Trung Nhật cũng bị tổn hại quanh vụ một nhân viên lãnh sự quán Nhật ở Thượng Hải bị chết và việc thông tin khác nhau về thời gian Nhật xâm chiếm Trung Quốc.

• Hoài Linh (Theo AP, AFP, Reuters)