Iran thề sẽ theo đuổi đến cùng việc nghiên cứu hạt nhân trên lãnh thổ đất nước bất luận kết quả đàm phán với Nga đang diễn ra ở Moscow.

Trưởng đoàn đàm phán Iran Ali Hosseinitash (trước) có mặt ở Moscow từ hôm qua để thương lượng với phía Nga.

Cho đến thời điểm này chưa có một thông báo chính thức nào về kết quả cuộc họp khép kín tại Điện Kremlin giữa các quan chức Nga và Iran. Cuộc đàm phán tập trung vào đề xuất của Nga theo đó Nga sẽ làm thay Iran trong việc làm giàu uranium, nhằm chứng tỏ với cộng đồng quốc tế yên tâm là Tehran chỉ sản xuất nguyên liệu cho nhà máy điện chứ không phải làm bom nguyên tử.

Sau ngày làm việc hôm qua không có tuyên bố, hai bên lại bước sang thương lượng hôm nay. “Lúc này là quá sớm để nói về kết quả. Thương lượng vẫn đang tiếp tục", Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov nói với các phóng viên.

Nhiều nhà quan sát nghi ngờ về một hướng khai thông bế tắc. Hoa Kỳ và bộ tam EU là Pháp, Anh và Đức đã hoan nghênh kế hoạch của Nga. Nhưng các nước này vẫn lo ngại đề xuất chỉ tạo cho Tehran cơ hội "câu giờ" mà thôi.

“Người Iran sẽ cố ném cát vào mắt mọi người, như họ đã từng làm trong ba năm qua", Đại sứ Mỹ tại LHQ, John Bolton, nói về các cuộc đàm phán ở Moscow. "Chúng tôi sẽ chờ xem kết quả là gì".

Tại Brussels, Ngoại trưởng Iran Manouchehr Mottaki nhất mực cho rằng nước ông sẽ tiếp tục nghiên cứu hạt nhân cho dù là họ chấp nhận đề xuất của Nga.

“Nếu chúng tôi đạt được một thoả thuận nào đó... (về đề xuất của Nga -ND), chúng tôi sẽ vẫn tiếp tục việc hợp tác giữa hai nước như hiện tại. Điều đó có nghĩa là việc nghiên cứu sẽ vẫn được tiếp tục", ông nói.

Ông Mottaki nói kế hoạch của Nga phải giải quyết được 4 vấn đề: những ai tham gia dự án; việc làm giàu uranium diễn ra ở đâu; dự án sẽ tiến hành trong bao lâu; và liêu Phương Tây có thừa nhận quyền phát triển hạt nhân vì mục đích hoà bình của Iran hay không.

Người phụ trách chính sách đối ngoại EU Javier Solana thì cho biết ông Mottaki không đưa ra ý nào mới trong cuộc gặp với đại diện EU hôm qua.

“Lập trường của Iran không thay đổi", ông nói, đồng thời kêu gọi Tehran thay đổi lập trường trước khi IAEA ra báo cáo về hoạt động hạt nhân Iran vào ngày 6/3 tới.

“Chúng tôi đặt rất nhiều hy vọng rằng sẽ có một biến chuyển từ phía Iran trước ngày đó", ông nói. “Nếu không có gì xảy ra thì chính phủ Iran hẳn đã biết chuyện gì sẽ xảy ra”.

Hội đồng IAEA 35 nước thành viên tháng này sẽ báo cáo Iran lên Hội đồng Bảo an LHQ, đang chờ kết luận của giám đốc IAEA ElBaradei trước khi ra quyết định nên hành động thế nào đối với Tehran.

Mottaki nói việc Phương Tây sử dụng HĐBA để trừng phạt Iran là sai lầm. “Chúng tôi tin rằng thời của đe nẹt đã hết rồi. Hội đồng Bảo an không nên được xem như một công cụ trong tay một số nước", ông nói.

Nga hy vọng đề xuất của mình có thể giúp Iran tránh bị trừng phạt, nhưng xem ra khả năng này là rất thấp, ít ra là đến thời điểm này.

“Chúng tôi sẽ không chịu rời một phân nào khỏi quyền chính đáng của mình (về cộng nghê hạt nhân - ND)", trưởng đoàn đàm phán Iran ở Moscow, Ali Hosseinitash, nói trên kênh truyền hình quốc gia Iran.

Ngoại trưởng Nga Lavrov nói ông cảm thấy “dè dặt” về một kết quả tích cực, song cam kết Moscow sẽ làm hết sức mình để ngăn chặn mâu thuẫn giữa Iran và Phương Tây biến thành bạo lực.

• N.S. (Reuters, Mosnews, AFP)