Căng thẳng giữa Nga và Ukraine về vấn đề năng lượng đã tăng đột biến hôm nay khi Nga tuyên bố sẽ ngừng cung cấp khí cho Ukraine trong vòng vài giờ đồng hồ sau khi Ukraine từ chối đề nghị của Nga.

Tổng thống Ukraine Yushchenko và Chủ tịch tập đoàn dầu khí Ukraine.

Tập đoàn Gazprom thuộc sở hữu nhà nước Nga, vốn kiểm soát 1/3 lượng khí tự nhiên trên toàn thế giới tuyên bố đã sẵn sàng ngừng cấp khí cho Ukraine vào lúc 10h sáng (giờ Moscow) hôm nay.

"Sau cuộc gặp với Tổng thống Nga, Chủ tịch Gazprom đã gửi một bản hợp đồng ký sẵn về việc cung cấp và vận chuyển khí cho năm 2006 tới Công ty dầu khí Naftogaz Ukraiyiny của Ukraine" trong đó nêu rõ các điều khoản mà ông Putin đề nghị, phát ngôn viên của Gazprom nói. "Phía Ukraine đã từ chối đề xuất này. Điều đó đồng nghĩa với việc chúng tôi sẽ ngừng cung cấp khí cho Ukraine từ 10h sáng".

Trước đó vài giờ, Tổng thống Nga Putin đã đồng ý ổn định giá khí hiện nay cho Ukraine trong vòng 3 tháng, yêu cầu Gazprom phải tiếp tục cung cấp khí cho Ukraine với giá hiện nay trong quý đầu của năm 2006 nếu phía Ukraine chấp nhận mức giá mới từ quý 2.

"Chúng ta phải nghĩ về mọi khía cạnh của mối quan hệ giữa Nga và Ukraine", hãng Interfax trích lời phát biểu của ông Putin tại cuộc họp của Hội đồng an ninh Nga. Theo Tổng thống, đề xuất của Nga sẽ chỉ có giá trị tới cuối ngày hôm nay và tuyên bố của Gazprom được đưa ra ngay sau khi thời hạn cuối hết hiệu lực.

Đáp lại đề xuất của ông Putin, người phát ngôn Thủ tướng Ukraine Valentin Mondriyevsky cho biết Ukraine sẵn sàng trả theo giá thị trường, song hai bên cần tiếp tục thảo luận về các con số. Khi không thoả thuận nào đạt được trước ngày đầu năm mới, Chủ tịch Gazprom Alexei Miller và Phó Chủ tịch Gazprom sẽ ra lệnh ngừng cung cấp khí cho Ukraine.

Tổng thống Ukraine họp bàn tìm cách giải quyết vấn đề năng lượng.

Trong năm qua, Ukraine vẫn mua khí của Nga với giá 50 USD/1.000 m³ song mới đây, Gazprom lại yêu cầu Ukraine trả gấp 4 giá hiện nay, đồng thời đề nghị trả tiền mặt cho việc vận chuyển khí tới các khách hàng châu Âu qua lãnh thổ Ukraine.

Tuy nhiên, Tổng thống Ukraine Viktor Yushchenko đã yêu cầu phía Nga nên đưa ra giá hữu nghị hơn, tức là 80 USD/1.000 m³ mà không phải mức giá "tạo ra áp lực chính trị" như Nga đề xuất. Ông Yushchenko cũng trấn an các quan chức nước này rằng họ sẽ tìm được nguồn thay thế khí của Nga.

Căng thẳng về việc cung cấp khí giữa hai nước Nga-Ukraine đã làm dấy lên mối lo ngại từ châu Âu. 4 nước trong EU đã yêu cầu hai bên duy trì việc cung cấp khí cho Tây Âu. Họ cảnh báo rằng việc giảm lượng khí cung cấp có thể dẫn tới những vấn đề "không lường trước".

• HT - (Theo Interfax, Tân Hoa Xã)