Hôm nay (25/5), ngoại trưởng Anh, Pháp và Đức sẽ thảo luận với trưởng đoàn đàm phán Iran Hassan Rowhani về chương trình hạt nhân của nước này tại Geneva.

Hội đàm diễn ra tại thành phố Geneva, Thuỵ Sĩ.

Đây là cuộc hội đàm rất quan trong nhằm tránh cho bất đồng giữa Tehran và phương Tây về chương trình hạt nhân gây tranh cãi của quốc gia này leo thang. ''Cuộc gặp giữa các chuyên gia Iran và châu Âu rất phức tạp và khó khăn, họ không hứa hẹn gì hết và nếu mọi việc cứ tiếp tục như vậy, khả năng bế tắc là rất cao'', ông Ali Agha Mohammadi - một thành viên đoàn đàm phán Iran đang có mặt tại Geneva cho biết. 

Đại diện Iran đã nói với báo giới như vậy sau khi cuộc gặp cấp quan chức ngày 24/5 diễn ra tại Brussels nhằm chuẩn bị cho cuộc gặp chính thức tại Geneva giữa bộ trưởng ngoại giao 3 nước châu Âu với ông Rowhani.

Cuộc gặp cuối cùng

Cơ sở hạt nhân Isfahan của Iran

Tehran nói đây là ''cuộc gặp cuối cùng'' để tránh việc họ bị đưa lên Hội đồng Bảo An cũng như bị rơi vào mũi dùi ngoại giao của Washington. ''Chúng tôi hy vọng 3 bộ trưởng EU sẽ cố gắng đưa cuộc đàm phán thoát khỏi tình trạng hiện nay và đạt được tiến triển hợp lý'', ông Mohammadi nói.

''Mặc dù tình hình là như vậy song chúng tôi vẫn tiếp tục tham gia cuộc gặp tại Geneva vì đây là cuộc hội đàm do 3 ngoại trưởng EU đề xuất. Chúng tôi là những người khách'' quan chức Iran nói thêm.

25 nước thuộc Liên minh châu Âu cảnh báo sẽ đưa vấn đề Iran lên Hội đồng Bảo an LHQ nếu cuộc hội đàm thất bại. ''Không ai muốn khủng hoảng rơi về phía mình. Chúng tôi muốn cuộc hội đàm tiếp diễn'', một nhà ngoại giao EU nói trước khi cuộc gặp diễn ra lúc 2h chiều nay (khoảng 7h tối giờ VN). Tham dự cuộc gặp có phụ trách chính sách ngoại giao EU Javier Solana.

Nhóm EU-3 gồm Anh, Pháp và Đức, làm đại diện cho toàn bộ 25 nước thành viên EU đã kêu gọi tiến hành hội đàm lần này sau khi Tehran đe doạ nối lại các hoạt động hạt nhân.

Đối lập với Mỹ - vốn nghi ngờ Tehran muốn chế tạo bom hạt nhân, EU-3 tìm cách lôi kéo quốc gia Hồi giáo này bằng các lợi ích thương mại và lợi nhuận khác nhằm ngăn ngừa Iran vận hành chương trình hạt nhân.

Mỹ ủng hộ EU-3

Bên trong một cơ sở hạt nhân của Iran.

Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Nicholas Burn tuyên bố: ''Mỹ ủng hộ nỗ lực đàm phán của EU-3 nhằm chấm dứt tham vọng vũ khí hạt nhân của Iran. Iran không được phép có vũ khí hạt nhân. Họ phải có nghĩa vụ chứng tỏ cho thế giới thấy nếu họ không có ý định sản xuất vũ khí hạt nhân''.

Iran từng thẳng thừng cảnh báo, cuộc gặp lần này là cơ hội cuối để châu Âu đưa ra những đề xuất hợp lý để họ ngừng hoạt động làm giàu uranium. Uranium giàu có thể sử dụng cho cả 2 mục đích: dân sự và quân sự.

Phía Iran muốn EU giúp đỡ xây dựng lò phản ứng hạt nhân, đảm bảo việc cung cấp nhiên liệu hạt nhân cho các lò phản ứng trong tương lai. Để đổi lại, nước cộng hoà Hồi giáo này cam kết không tìm cách chế tạo vũ khí hạt nhân đồng thời cho phép thanh tra IAEA có mặt thường trực tại 2 cơ sở hạt nhân là Isfahan và Natanz.

(Hoài Linh - Theo AJ, Agencies)