Đúng ngày này năm trước (14/12), Paul Bremer, Toàn quyền Iraq lúc đó, với vẻ mặt của người chiến thắng, đã thông báo với đám đông tham dự buổi họp báo khẩn cấp như sau: "Thưa quý bà quý ông, chúng tôi đã bắt sống ông ta".

Bắt giữ nhẹ nhàng

Lính Mỹ mở căn hầm Saddam trú ẩn

Trước đó một ngày, Saddam Hussein - quân át chủ được quân đội Mỹ in trên bộ bài truy nã - đã bị bắt từ dưới một hầm nhỏ ở quê nhà Tikrit. Quân đội Mỹ không hề mất viên đạn nào, bởi ông cũng không hề chống cự. Một thành công đến nhẹ nhàng hơn rất nhiều so với Mỹ dự tính.

Bắt được ông, Mỹ bày tỏ sự tin tưởng rằng coi như đã chấm dứt được quân nổi dậy, một khi những người này rơi vào cảnh rắn mất đầu.

Cụ thể, Tổng thống Bush đã hồ hởi thông báo trên truyền hình: "Trong lịch sử Iraq, trang đen tối và đau thương nhất đã chấm dứt".

Một trong những người trực tiếp chỉ huy quân đội Mỹ tại Iraq, Thiếu tướng Jay Odierno cho rằng quân nổi dậy chỉ còn cách "đi bằng đầu gối".

Ông còn vạch ra thắng lợi cụ thể trước mắt: "Chỉ sáu tháng nữa thôi, tôi tin mọi người sẽ thấy một Iraq bình thường quay trở lại"

Một Iraq bình thường chưa quay trở lại

Bất ổn suốt ngày đêm

Một năm - gấp đôi quãng thời gian dự tính của Jay - đã trôi qua. Iraq vẫn còn đó mọi thứ, trừ cuộc sống bình thường. Hôm nay, kỷ niệm một năm ngày bắt Saddam không phải là hoa hay pháo, mà là một vụ nổ bom mới làm ít nhất 13 người chết!

Số binh lính Mỹ thiệt mạng tăng cao hơn thời gian trước khi Saddam bị bắt. Các cuộc tấn công khắp nơi trên đất Iraq của quân nổi dậy xuất hiện đều hơn, khoảng 100 cuộc tấn công mỗi tháng, gấp đôi trước kia. Lầu Năm Góc đã phải tăng quân số lên mức cao kỷ lục, 150.000 quân, để bảo vệ an ninh trước thềm bầu cử.

Đặc biệt, nguy cơ bị bắt cóc và sát hại đã trở thành nỗi ám ảnh lớn nhất đối với mỗi người nước ngoài làm việc tại đất nước này. Giờ đây không một người phương Tây nào dám rảo bộ trên phố. Người Iraq cũng không an tâm hơn là mấy.

Và một điều cụ thể chưa hề biến đổi, đó là sau một năm, chưa có phán quyết đúng sai gì đối với vị cựu Tổng thống. Saddam bị giam giữ trong một nhà tù đâu đó ở Iraq - đó là những gì mọi người được biết.

Saddam: làm thơ và làm vườn

Tất cả những gì được biết là Saddam vẫn còn sống

Những người chịu trách nhiệm tuyệt đối giữ kín chi tiết về địa điểm và tình hình giam giữ ông Saddam. Tất cả những gì họ có thể công bố là "ông vẫn sống, đang ở Iraq và được đối xử như mọi tù nhân khác".

Theo những nguồn tin của báo chí và một số tổ chức nhân đạo, Saddam bị giam cùng với 11 cộng sự cũ, nhưng tách biệt với nhau theo từng buồng.

Một số người cho biết thêm, công việc hàng ngày của ông Saddam hiện nay chỉ là "làm thơ, làm vườn và đọc kinh Koran".

Kiểu "tạm giam" thời gian dài này sẽ kéo dài bao lâu? Và sau việc Mỹ không tìm ra bằng chứng vũ khí huỷ diệt ở Iraq, liệu có tiếp tục xảy ra việc không tìm thấy bằng chứng "tội ác" của ông  Saddam như Mỹ từng cáo buộc?

Đó chính là điều khiến nhiều người lo lắng, kể cả những người nắm thế chủ động trong chuyện này.

(NHQ - Theo BBC, THX)