Vinaxuki đã chọn cách quảng bá  riêng biệt. Chiếc xe đầu tiên được chính ông Tổng giám đốc sử dụng, giờ vẫn theo ông rong ruổi khắp Bắc - Trung - Nam. Chiếc thứ hai được một chủ doanh nghiệp làm đồ nhựa ở Hải Phòng mua. Sở dĩ dám mua xe của Xuân Kiên vì ông vốn là người bọc nhựa cho bể sơn của nhà máy nên biết rõ quy trình sản xuất xe. Thêm nữa, lại được phép chạy thử. Còn chiếc thứ ba bán cho một doanh nghiệp Đài Loan...

Thế rồi tiếng tiếng lành đồn xa, xe Xuân Kiên "tốt, ăn ít xăng, máy khỏe", tiêu chuẩn khí thải đạt mức châu Âu I, II... Đến nay sản phẩm Xuân Kiên làm ra có những mẫu xe không đủ để bán. Hiện Xuân Kiên đã có 20 mẫu xe giá thành từ 88 triệu đến 216 triệu. Hệ thống đại lý trải dài khắp toàn quốc.

Thấy ông Huyên dốc hết vốn liếng làm ô tô, nhiều người nói ông "dại": Lúc ô tô còn được Nhà nước "ưu ái" thì không làm, bây giờ chả được gì thì lại lao đầu vào. Đề cập đến điều này, ông già thủng thẳng: "Khi trình dự án, tôi biết rằng có thể Nhà nước không ưu đãi tôi, hay đến lượt tôi thì chính sách ưu đãi đã bị cắt, nhưng đâu thiếu gì cách để tồn tại. Của trời có thì ăn, không có thì thôi".

Công nghệ nước ngoài, linh kiện nhập từ Trung Quốc thì làm sao được gọi là ô tô Việt Nam? - nhiều người đặt câu hỏi như vậy. Ông Huyên biết rằng, để có xe tốt phải có công nghệ cao, nhưng muốn cho giá rẻ thì phải nội địa hoá. Dây chuyền, công nghệ có tiền là mua được. Còn làm sao để nâng cao tỷ lệ nội địa hoá, đó mới là câu hỏi khiến ông phải tốn nhiều tâm sức. Bài toán được giải bằng những kiến thức, kinh nghiệm của anh em công nhân có được sau cả chục năm làm cơ khí được đem ra ứng dụng (nào dập, hàn rồi làm khuôn...).

Chuyện xây dựng 60.000m2 nhà xưởng cũng theo kiểu Việt Nam, tiết kiệm, chi li đến từng đồng. Giám đốc cùng cán bộ công nhân tự thi công sao cho tốn ít nhất. Nguyên ở khâu này Xuân Kiên đã hạ được ít nhất 30% giá thành so với đi thuê bên ngoài. Tiến độ xây dựng nhà máy chỉ mất 2 năm (2003 đến 2005), được đánh giá là có tốc độ xây dựng nhanh nhất Vĩnh Phúc thời điểm ấy. "Bây giờ có ai thuê đi lắp đặt dây chuyền lắp ráp ô tô, tôi và công nhân của mình làm ngon lành" - ông cười sảng khoái.

Thời gian ấy, ông Huyên ở lỳ suốt 8 tiếng tại công trường, đêm thì chỉ huy công nhân thi công lắp đặt thiết bị. Rồi còn việc đi khảo sát thị trường, mở đại lý... chả còn thời gian nào dành cho gia đình. "Các con tôi, các cộng sự thân thiết lâu năm cũng bị cuốn vào cuộc"- ông kể.

Giá rẻ là lợi thế!

Dây chuyền sơn điện li của Vinaxuki được đánh giá là hiện đại nhất Đông Nam Á   (Ảnh: Phạm Hải)

"Cá to chưa chắc đã mạnh. Con cá nhỏ biết lách thì cũng sẽ mạnh lên". Giám đốc Bùi Ngọc Huyên tự tin. Niềm tự tin này có vẻ như đã lan tỏa tới những cộng sự của ông.  Việt Nam hoàn toàn có thể lắp ráp được những phương tiện như xe tải, xe khách và cả những xe cá nhân, không kém các liên doanh, hay các hãng mẹ. Đến nay Vinaxuki có tổng vốn đầu tư là 311 tỷ đồng, vốn lưu động 100 tỷ đồng nữa, tổng cộng cỡ 20 triệu USD, bằng 1/10 của các liên doanh khác.

Đã có lúc người ta cảnh báo tình trạng mỗi tỉnh sẽ có một nhà máy ô tô, giống như nhà máy xi măng, nhà máy bia một thời. Hay như bây giờ, xe Trung Quốc, xe cũ nhập khẩu đang ngấp nghé ngoài biên giới, chỉ chờ “thông đường” là đổ bộ vào VN. Thị trường trầm lắng, người tiêu dùng chờ đợi. Các công ty liên doanh sau thời gian làm mưa làm gió cũng đã bắt đầu giảm giá. Nhiều người lo ngại, Vinaxuki còn chưa làm lễ thôi nôi, liệu có bị bóp nghẹt?. "Đó là quy luật tất yếu của thị trường. Hãy để người tiêu dùng lựa chọn. Còn tôi sẽ phải hoàn thành bằng được dự án làm ô tô Việt, nếu không chỉ là cái rơm cái rác ở trên đời" - có lẽ ông Huyên nắm được luật chơi thị trường. Khi biết mình chưa thể chen vào được trong vào thị trường của khách hàng nhiều tiền, ông kiên định đi theo sự lựa chọn lợi thế cạnh tranh riêng.

 Đối tượng mà Vinaxuki hướng tới là người có thu nhập trung bình. Vậy nên kế hoạch giảm giá cho xe Vinaxuki vẫn đang được ráo riết thực hiện, nhất là dòng xe dành cho nông dân (dự kiến 5 năm sẽ giảm 10%). Ông Huyên cũng đang có kế hoạch chinh phục thị trường đồng bằng sông Cửu Long và sông Hồng, những nơi người nông dân đã tiếp cận với kinh tế thị trường.

"Khâu nào hay, cái gì tốt là tôi nhập"."

Ông sôi nổi: "Tôi đi tắt đón đầu, mua dây chuyền công nghệ của nước ngoài về, anh nào có khâu nào hay, cái gì tốt là tôi nhập"...

Khi tập đoàn ô tô Hoa Thần (Trung Quốc) ký hợp đồng chuyển giao công nghệ xe tải cho Xuân Kiên, phó giám đốc kỹ thuật của họ trực tiếp sang kiểm tra năng lực nhà máy, sau đó lại có một đoàn chuyên gia sang chụp ảnh toàn bộ các dây chuyền nhà xưởng, lập kế hoạch triển khai trình lên hội đồng quản trị.  Mức phí để chuyển giao công nghệ không hề rẻ, ít nhất 100.000 USD một mẫu xe, chưa kể phía Việt Nam phải tiến hành từng công đoạn, xong hạng mục nào đối tác nước ngoài nghiệm thu đạt chất lượng mới được chuyển giao tiếp hạng mục khác. Chính vì vậy, "Vinaxuki chẳng có gì phải sợ cá lớn".

Theo các chuyên gia về sản xuất ô tô của thế giới thì trong sản xuất ô tô yêu cầu quan trọng nhất đối với DN là phải đầu tư dây chuyền làm khuôn và dây chuyền dập thân vỏ xe, còn trong lắp ráp thì dây chuyền sơn phải được đặt lên hàng đầu. Cả hai yếu tố này của Vinaxuki đều  được đầu tư kỹ. Ông Phạm Bắc, một kỹ sư của xí nghiệp tư doanh Vinaxuki cho biết: "Trước kia doanh nghiệp chỉ gia công được những bộ khung nhưng sau này, tất cả các chi tiết ô tô rất phức tạp chúng tôi cũng có thể đảm nhận được. Dây chuyền dập khuôn 2 phút cho ra 1 sản phẩm đủ nói lên điều đó".

Rồi đến dây chuyền sơn điện ly trị giá 120 tỷ đồng cũng vậy. Dây chuyền, công nghệ mua của nước ngoài, riêng các bể sơn là do Xuân Kiên tự thiết kế, đóng và lắp đặt. Do vậy mà giá thành đầu tư cho dây chuyền sơn giảm ba lần so với nhập ngoại toàn bộ. Dây chuyền này được các chuyên gia hãng sơn Nippon (Nhật Bản) đánh giá là lớn nhất Đông Nam Á hiện nay.

"Không gian rộng cho mỗi người"

Kỹ sư của Xuân Kiên đang vận hành dây chuyền qua máy vi tính  (Ảnh: Phạm Hải)