Đó là nhận định của các nhà tài trợ cho Việt Nam trong bản Báo cáo Đánh giá tổng hợp Chi tiêu công 2004. Báo cáo được Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam công bố hôm nay (13/5). Bản báo cáo cho rằng, Việt Nam đã tiến bộ rất nhiều trong việc chi tiêu ngân sách công, nhưng vẫn còn những nguy cơ đe dọa đến sự bền vững tài chính phải chú ý trong những năm tới.

Nợ đọng trong xây dựng cơ bản hiện chiếm phần lớn nhất trong nợ xấu của Việt Nam. (TP.Hồ Chí Minh, Ảnh: Nguyên Vũ)

Đặc biệt, Chính phủ nên hạn chế phát hành trái phiếu ngoài cân đối ngân sách, đưa tất cả các khoản vay dưới hình thức trái phiếu trong tương lai vào cân đối ngân sách. Cần tiến hành các giải pháp cấp thiết để giải quyết các khoản nợ hiện tại về chi xây dựng cơ bản và ngăn ngừa không cho phát sinh thêm các khoản nợ đọng này.

Báo cáo cho thấy, trong các năm từ 1998 đến 2003, tổng chi ngân sách trung bình hàng năm của Việt Nam đã tăng ở mức đáng kể: khoảng gần 16%. Việc này đã tạo điều kiện cho Việt Nam có thể cơ cấu lại chi tiêu công. Tỷ lệ chi cho giáo dục - đào tạo và cho khoa học công nghệ trong tổng chi tiêu công đã tăng khá mạnh. Việc phân bổ ngân sách giữa các địa phương đã thành công trong việc hỗ trợ các tỉnh nghèo hơn.

Tuy nhiên, số tiền chi cho vận hành và bảo dưỡng giảm còn 17% trong tổng chi vào năm 2002 trong khi tỷ lệ chi đầu tư và sửa chữa lớn chiếm tới 40%. Các nhà tài trợ cho rằng, Chính phủ cần tiến hành các hành động cần thiết để giải quyết những bất cập hiện tại về công tác bảo dưỡng và có cân đối tốt hơn giữa chi đầu tư và chi thường xuyên.

Bản báo cáo cũng ghi nhận chính sách tài khóa thận trọng của Việt Nam bởi cho rằng, mức thâm hụt ngân sách tương đối nhỏ và tổng nợ (cả nợ nước ngoài và nợ trong nước) khá thấp, tỷ lệ chi tiêu công so với GDP của Việt Nam khá bền vững. Hiện, các xu thế ngân sách phát triển theo hướng tích cực, cả về thu và chi, đảm bảo cân đối một cách khá vững chắc.

Báo cáo Đánh giá tổng hợp Chi tiêu công là kết quả của hơn một năm hợp tác làm việc giữa Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, các Bộ quản lý ngành và địa phương cũng như các nhà tài trợ cho Việt Nam. Mục đích của Báo cáo này là xem xét và đánh giá sự đóng góp của chi tiêu công vào tăng trưởng và giảm nghèo ở Việt Nam trong những năm gần đây. Qua đó, xác định các thứ tự ưu tiên và hành động để tăng cường sự đóng góp đó trong các năm tới thông qua phân bổ nguồn lực tốt hơn và quản lý chi tiêu công tốt hơn.

• Hồng Phúc