- Cẩn thận đề phòng đến quá sợ thịt lợn "bệnh", nhiều bà nội trợ đang phải chi tiêu tốn kém để mua thực phẩm thay thế như bò, gà, cá, tôm, cua... còn giá cả các mặt hàng này vẫn khá bình ổn.

Các món thuỷ hải sản bán đắt hàng hơn do lợn bị nhiễm bệnh (ảnh ericwolfephoto)

Trong mâm cơm gia đình, thịt lợn vẫn là món thức ăn chính với giá cả tương đối hợp lý. Nhưng cả tháng nay, thông tin về dịch bệnh trên đàn lợn khiến nhiều nhà phải đổi thực đơn. Món mới giá đắt đỏ nên chi tiêu trong gia đình vì thế cũng đội lên theo.

Nếu ăn thịt lợn và thỉnh thoảng thêm món khác, trung bình một ngày, bác Nguyễn Thị Mai ở Nghĩa Đô (Cầu Giấy) chỉ phải chi hơn 100.000 đồng để mua thức ăn cho cả nhà (5 người, trong đó có 4 người lớn, 1 trẻ nhỏ), rất ít khi tăng lên tới 200.000 đồng.

Song, khoảng chục ngày nay, hôm nào đi chợ bác cũng phải chi tròm trèm con số này. Cô kể hôm qua mua vài lạng tôm rang (loại tôm rảo nhỏ đã 110.000-120.000 đồng/kg), rồi nồi thịt bò kho nửa ký cũng đã ngốn 70.000-80.000 đồng.

Cô Vũ Lan Châu ở Hải Phòng cũng cho biết, từ ngày có thông tin thịt lợn nhiễm bệnh, nhà cô sợ lây nhiễm nên hầu như bỏ hẳn, không ăn. Bù vào đó, các món khác như gà, bò, cá, tôm đắt mấy cũng mua. Cô Châu cho hay chi phí cho ăn uống trong gia đình tăng lên rõ rệt, vì bình thường giá các món này cũng đắt, không phổ thông như thịt lợn.

Cô Châu ví dụ ngay, ngày hôm qua cô mua cái đầu cá trắm to, hết 120.000 đồng nhưng cũng chỉ ăn được hai bữa. Cô chép miệng, nếu số tiền đó mua thịt lợn thì ăn được cả tuần. Cô con gái đang làm ở Hà Nội mới điện về nhờ mẹ làm hộ cân ruốc thịt nhưng cô không làm. Thay vào đó, cô mua 3kg tôm rảo làm ruốc tôm, mất toi hơn 300.000 đồng.

"Biết là mình có nhu cầu mua nên hàng tôm, hàng cá cũng chặt chém, làm cao, không mời mọc đon đả hay bớt giá nào", cô Châu nói.

Ghi nhận của PV.VietNamNet, hầu hết tại các chợ, các mặt hàng tôm, cá, thịt bò, gà... nhiều người hỏi mua hơn, bán chạy hơn. Tuy nhiên, giá cả không tăng nhiều và không phải mặt hàng nào cũng tăng.

Chẳng hạn, giá gà ta làm sẵn là 130.000 đồng/kg, gà công nghiệp 55.000 đồng/kg. Thịt bò bắp (không phải lõi rùa) chỉ khoảng 140.000-150.000 đồng/kg, thăn 140.000 đồng/kg, diềm thăn 120.000 đồng/kg...

Chỉ có mặt hàng tôm là nhích lên một chút. Tôm rảo từ 100.000 đồng lên 110.000-120.000 đồng/kg, tôm sú có nhiều loại to nhỏ, tuỳ kích cỡ và nói chung tăng 20.000-30.000 đồng/kg, tôm thẻ tăng 10.000 đồng/kg... Giá các loại cá cũng tăng, nhưng tuỳ thuộc từng ngày. Nếu hôm đó giá tại chợ đầu mối cao thì thương lái bán cao, không thì vẫn giữ giá.

Cá sộp, cá chuối dao động 130.000-150.000 đồng/kg, cá chép 35.000-37.000 đồng/kg, cá trắm 30.000 đồng/kg...

Nhiều bà nội trợ cũng mua gà thay lợn nhưng ăn mãi cũng chán (ảnh Phạm Hải)

Lúng túng chỉ dẫn cho người dân

Trong khi đó, thịt lợn bày bán tại các chợ ế chỏng chơ. Chị Yến (quê Chương Mỹ, Hà Nội) có quầy thịt lợn ở chợ Nguyễn Bỉnh Khiêm cho hay có thông tin lợn bệnh, tuy giá không giảm nhưng lượng bán ra giảm tới 30-40%.

Còn ở Thạch Bích (Hà Đông, Hà Nội) giá lợn hơi bình thường từ trước Tết Nguyên đán là 27.000-28.000 đồng/kg, sau Tết giảm còn 24.000 đồng/kg và bây giờ lùi về 19.000-20.000 đồng/kg.

Nhiều gia đình ở đây nói rằng tuy lợn đã to, đến kỳ xuất chuồng rồi mà không bán được bởi ế ẩm. Thậm chí, khi mời thương lái đến, họ cũng chỉ chọn những con to, đẹp.

Anh Thành ở Thạch Bích cho biết, cám cảnh đó, hai gia đình cạnh nhà anh cả tháng nay bỏ chuồng, không nuôi lợn nữa. Nỗi lo bệnh tật, đầu ra ế ẩm khiến người nuôi chán ngán.

Để người tiêu dùng không quay mặt với thịt lợn, các chuyên gia thú y, chăn nuôi khuyến cáo bà con không nên quá sợ hãi bệnh tai xanh nếu đó thịt sạch, biết rõ nguồn gốc.

Điển hình như tại chợ Hôm, nhiều phản thịt lợn có đóng dấu kiểm dịch vẫn tiêu thụ tốt. Kinh nghiệm của chị Hải ở Ngọc Hà (Ba Đình) là sau khi đi chợ về và trong quá trình chế biến thịt bao giờ cũng rửa tay xà phòng diệt khuẩn, các món ăn từ lợn chế biến kỹ.

Ông Tô Long Thành, Phó giám đốc Trung tâm chẩn đoán thú y Trung ương (Cục Thú y - Bộ NN&PTNT), dặn dò, khi đi chợ, người dân cần quan sát kỹ, chọn miếng thịt tươi, còn ấm tay, có độ đàn hồi và hơi dính, không bị tụ máu. Thịt lợn sạch không có mùi kháng sinh. Nếu miếng thịt bạc màu, nhão, ướt thì đó rất có thể là lợn bệnh, lợn ôi.

Ăn thịt lợn bệnh chín kỹ có thể không sao, nhưng chất lượng và mùi vị không ngon.

Về lý thuyết, lợn mắc bệnh tai xanh có hệ miễn dịch kém, các loại vi khuẩn (nhất là liên cầu khuẩn) trong cơ thể lợn thừa cơ phát triển. Khi người ăn do nấu chưa chín hoặc tiếp xúc trực tiếp qua vết xước dễ bị lây bệnh. Đặc biệt, với người ăn tiết canh lợn đã nhiễm bệnh thì vô hình chung đã dung nạp một lượng lớn vi khuẩn.

Tuy nhiên, ông Thành cũng thừa nhận đó chỉ là những chỉ dẫn về cảm quan cho người tiêu dùng. Còn trên thực tế, với cách quản lý và kiểm soát giết mổ hiện nay, tuy không phải 100% thịt lợn trong vùng dịch là lợn bệnh, nhưng người tiêu dùng lại rất khó để tìm được thịt lợn sạch.

Chính vì thế, những con lợn không có bệnh nhiều khi bị "oan". Khi đó, người tiêu dùng chỉ còn cách mua thịt ở siêu thị nhưng thói quen này chưa nhiều.

• Hà Yên