- Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã chính thức yêu cầu miễn giảm thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) từ quý IV/2008. Vấn đề nhiều người quan tâm hiện nay là những doanh nghiệp (DN) nào sẽ thuộc diện được miễn giảm thuế?

"Tổng cục Thuế sẽ phối hợp với các bộ ngành sớm ban hành các tiêu chí DN được xét chọn miễn giảm thuế. Có nhiều tiêu chí được đưa vào để xét chọn miễn giảm thuế cho DN. Trong đó sẽ có hai tiêu chí cơ bản về vốn vào lao động. Tất cả các tiêu chí này sẽ được công khai để tránh xảy ra việc xin cho và loại bỏ tiêu cực nảy sinh"- ông Phạm Văn Huyến - Phó Tổng cục trưởng Tổng Cục thuế cho biết.

Ông Huyến nói, giải pháp của Chính phủ lần này tập trung giải quyết khó khăn cho các DN là hết sức quan trọng và liên quan trực tiếp đến công tác thu thuế. Cụ thể là miễn,  giảm thuế và giãn nợ thuế.

Theo đó, năm 2009 thực hiện ngay giảm 30% thuế TNDN cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ (DNVVN) và các DN gặp khó khăn. Số thuế còn lại 70%, thực hiện giãn nợ trong năm 2009. Việc này được thực hiện ngay trong quý IV/2008 này và 2009. Ngành thuế sẽ phải thực hiện quyết liệt và tích cực để vừa có thể tháo gỡ khó khăn cho DN vừa thúc đẩy hoạt động sản xuất kinh doanh.

"Tôi nghĩ rằng, đây là mục tiêu và nhiệm vụ chính trong toàn xã hội, chỉ có đưa sản xuất phát triển thì mới có thu ngân sách và mới giải quyết được các vấn đề xã hội khác"- ông Huyến khẳng định.

Giảm thuế để hỗ trợ DN vượt qua thời kỳ khó khăn. (Ảnh: VNN)

Ông có thể nói rõ  hơn về các tiêu chí xác định DN được giảm thuế?

- Tiêu chí để đánh giá DNVVN được giảm thuế sẽ được xây dựng và ban hành sớm nhất. Trong đó, theo nghị định về DN tiêu chí là xác định DNVVN là có vốn dưới 10 tỷ, sử dụng lao động bình quân dưới 300 người, đây là hai tiêu chí cơ bản. Ngoài ra đối với một số DN có khó khăn đặc thù, Chính phủ sẽ xem xét để quyết định loại hình DN sẽ được áp dụng ưu đãi miễn hoặc giãn nợ thuế.

Bộ Tài chính sẽ sớm có văn bản và hướng dẫn kịp thời, minh bạch để các cơ quan thuế thực hiện đúng và không gây khó khăn cho DN, trên cơ sở các tiêu chí đã được xác định.

Làm thế nào để tránh xảy tiêu cực và cơ chế xin cho khi thực hiện chính sách miễn giảm thuế cho DN?

Ngành thuế chúng tôi đã nhận thức được việc có thể xảy ra những tiêu cực và nảy sinh cơ chế xin cho để được miễn giảm thuế nên sẽ có những biện pháp ngăn chặn. Hiện nay, ngành thuế đang đẩy mạnh việc cải cách hành chính thuế, kiên quyết gạt bỏ cơ chế xin cho, không rõ ràng, dẫn đến nhiều người, kể các cán bộ thuế lợi dụng việc đó để làm khó cho DN, hoặc tiêu cực trong vấn đề xem xét. Chúng tôi sẽ đưa ra các tiêu chí minh bạch, hướng dẫn rõ trên các phương tiện thông tin đại chúng để các đối tượng và DN cũng như mọi người biết để kiểm soát và tự khẳng định mình thuộc hay không trong các đối tượng được miễn giảm.

Bên cạnh việc giảm thuế, việc hoàn thuế cho DN cũng được Thủ tướng yêu cầu phải đẩy nhanh, rút ngắn thời gian, ngành thuế sẽ thực hiện yêu cầu này thế nào, thưa ông?

Trong tình hình khó khăn về vốn của các DN, với các DN xuất khẩu  và đầu tư yêu cầu phải hoàn thuế kịp thời. Muốn hoàn thuế kịp thời, vấn đề cải cách hành chính thuế là một trong những biện pháp quan trọng. Chúng tôi yêu cầu các cơ quan tiếp nhận hồ sơ DN phải có thời gian xem xét kịp thời. Các hồ sơ đáp ứng được đúng điều kiện và đối tượng phải giải quyết ngay trong đúng 15 ngày. Còn những trường hợp chưa đáp ứng đủ, cũng phải tiến hành kiểm tra ngay để giải tỏa vấn đề vướng mắc và hoàn thuế cho DN.

Ông Phạm Văn Huyến. (Ảnh: L. Huong)

Chúng tôi sẽ thực hiện nghiêm tục yêu cầu của Chính phủ về việc hoàn thuế phải kịp thời, đối với DN, đặc biệt là DN xuất khẩu nếu trong trong điều kiện được bảo lãnh của ngân hàng, khi chưa được thanh toán cũng có thể được hòan thuế ngay, tới mức 90% số thuế DN đề nghị. Đây là những giải pháp rất cụ thể.

Đến nay, ngành thuế đã dự kiến được con số giảm thu khi thực hiện giảm thuế cho DN?

Con số giảm thu đang được dự tính, chưa chính xác nhưng tôi nghĩ có thể sẽ lên đến hàng chục nghìn tỷ. Bên cạnh đó một khoản tiền lớn thông qua việc cho phép giãn nợ, chậm nộp thuế cũng là một khoản tiền lớn hỗ trợ DN trong khi đang khó khăn.

Kinh tế suy giảm, DN khó khăn, thực hiện miễn giảm thuế, vậy ngành thuế làm gì để đạt được mục tiêu thu ngân sách tiếp tục tăng hơn so với năm 2008? 

Các nội dung và các giải pháp trên đây sẽ giúp DN tháo gỡ khó khăn, nhưng đối với ngành thuế sẽ là một thách thức. Vì nhiệm vụ của ngành thuế với con số thu ngân sách năm 2009 đặt ra là hơn 300.000 tỷ tiếp tục tăng so với 2008.

 Trong tình hình giảm bớt chính sách các DN, thách thức ngành thuế tăng lên. Năm 2009, chúng tôi một mặt thực hiện nhiệm vụ thu đủ thuế theo chỉ tiêu giảm, một mặt phải giảm thuế và giãn nợ thuế cho các DN. Thực hiện như thế nào là thách thức lớn với ngành thuế.

Vì thế, ngành thuế sẽ tập trung công tác cải cách hành chính thuế, giảm bớt các thủ tục phiền hà cho người nộp thuế. Ví dụ, việc cấp mã số thuế thực hiện liên thông Bộ Tài chính, Bộ Công an và Bộ Kế hoạch - Đầu tư chỉ còn thời hạn 5 ngày; đòi hỏi ngành thuế phải sắp xếp lại, ứng dụng CNTT để thực hiện được cải cách hành chính thuế. Tiếp tục đơn giản hóa về cấp hóa đơn, các thủ tục thu thuế nộp thuế... Bên cạnh đó, ngành thuế sẽ tập trung là hướng dẫn hỗ trợ người nộp thuế.

Năm 2008 đã chuẩn bị điều kiện cho các đại lý thuế làm các dịch vụ hỗ trợ DN ra đời và năm 2009 sẽ tiếp tục thúc đẩy, tạo các điều kiện DN dịch vụ, đại lý thuế được hoạt động, để hỗ trợ các DN nhiều hơn. Đây là mảng thế giới đã làm nhiều nhưng chúng ta chưa làm và cần làm tích cực trong 2009.

Ngoài ra, chúng tôi sẽ sẽ tiếp tục công tác thanh tra thuế với mục đích không phải nhằm tìm ra các sai phạm của DN để phạt mà giúp các DN làm tốt công tác thuế. Đối với DN có sai phạm về thuế, cũng sẽ làm nghiêm về mặt cưỡng chế, thu hồi nợ, xử lý vi phạm. Đặc biệt, hành vi thành lập DN để mua bán hóa đơn để trốn thuế, chiếm đoạt thuế đang bùng phát... chúng tôi sẽ phới hợp với công an để xử lý mạnh.

• Phước Hà