- Bộ Công Thương và Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) cho biết phương án tăng giá điện vẫn đang trong quá trình xây dựng, chưa xem xét, trong khi một quan chức Bộ Công Thương lại nói đã hoàn thành.

Sau khi các cơ quan báo chí đưa tin Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) đã xây dựng các phương án điều chỉnh giá điện trình Bộ Công Thương với mức giá bán điện bình quân năm 2009 là 1.017 đồng/kwh, thì chiều ngày 7/10, Bộ Công Thương đã gặp gỡ báo chí và cho biết: "Đang chỉ đạo EVN khẩn trương hoàn chỉnh phương án giá điện và cơ chế giá điện theo thị trường để Bộ xem xét". Biểu giá điện 2009 hiện đang được xây dựng vì vậy chưa có phương án và mức giá cụ thể.

Bộ trưởng Bộ Công Thương Vũ Huy Hoàng cho biết, Chính phủ giao Bộ Công Thương trong quý 4/2008 phải trình phương án điều chỉnh giá điện lên để Chính phủ xem xét, quyết định. Hiện EVN là đơn vị được giao xây dựng phương án điều chỉnh giá điện cho năm 2009 và đang xây dựng dự thảo. Đến thời điểm này, Bộ Công Thương chưa xem xét các phương án giá điện cũng như chưa bàn, thống nhất với các Bộ, ngành liên quan và trình Thủ tướng Chính phủ. 

Phương án về giá điện mà các cơ quan báo chí đăng tải mấy ngày vừa qua là phương án cũ từ những năm trước và chưa được tính toán, cập nhật theo thời điểm hiện tại.

Bộ Công Thương đề nghị tăng giá điện trong  năm 2009. (Ảnh Nhà máy thuỷ điện Sông Hinh. Nguồn: website Thuỷ điện Sông Hinh)

Theo Bộ Công Thương, quyết định số 276/2006/QĐ-TTg ngày 4/12/2006 của Thủ tướng Chính phủ về giá bán điện quy định giá bán lẻ điện cần được điều chỉnh lên mức 890đ/Kwh  từ 1/7/2008. Tuy nhiên do tình hình kinh tế  năm 2008 có nhiều biến động bất lợi, để góp phần hạn chế lạm phát, Chính phủ đã quyết định không thực hiện tăng giá điện năm 2008.

Biểu giá điện hiện tại đã được xây dựng từ năm 2005, trình Chính phủ xem xét phê duyệt năm 2006 và áp dụng từ 1/1/2007. Như vậy, biểu giá hiện tại chưa được cập nhật sau 3 năm. Sau 2 năm áp dụng biểu giá hiện tại cũng bộc lộ nhiều bất cập như chưa tách biệt  được chi phí thực tế cho từng khâu: phát, truyền tải, phân phối và bán lẻ điện. Giá điện chưa phản ánh hết chi phí của các khâu, không có cơ chế điều chỉnh linh hoạt làm cho giá điện không theo kịp các biến động thông số đầu vào, gây cho các DN tham gia hoạt động sản xuất kinh doanh điện không đảm bảo cân bằng tài chính.

Để khắc phục, Bộ Công Thương đã giao EVN triển khai xây dựng phương án giá điện cho năm 2009 trong lộ trình tiến tới giá thị trường và cơ chế điều chỉnh theo nguyên tắc thị trường để Bộ xem xét, trình Chính phủ vào quý 4/2008.

Giá điện mới sẽ được tính toán ra sao?

Biểu giá điện mới sẽ được xây dựng đáp ứng các mục tiêu: giá hợp lý; đảm bảo thực hiện chính sách xã hội của Chính phủ (bù giá cho các đối tượng sử dụng điện là người nghèo, người có thu nhập thấp); phản ánh đúng chi phí sản xuất kinh doanh điện đảm bảo các đơn vị có đủ lợi nhuận hợp lý; phản ánh đúng chi phí thực tế theo thị trường cho từng khâu phát, truyền tải phân phối và bán lẻ điện; từng bước xoá bù chéo điện sản xuất cho sinh hoạt; có cơ chế điều chỉnh linh hoạt, kịp thời khi có những biến động các yếu tố đầu vào hình thành giá.

Một số điểm chính trong  phương án giá điện 2009 gồm: Giá bán điện bình quân sẽ được điều chỉnh. Mức tăng cụ thể bao nhiêu, Bộ Công Thương sẽ phối hợp với các bộ, ngành cân nhắc trên cơ sở xem xét cải thiện dần tình hình tài chính từng khâu, đồng thời xem xét giảm thiểu tác động của việc điều chỉnh giá điện đến tình hình lạm phát, trên cơ sở đó sẽ trình Chính phủ.

Thiết kế lại biểu giá điện bậc thang một cách hợp lý để việc hỗ trợ được đúng đối tượng, không tràn lan, khuyến khích sử dụng điện tiết kiệm.

Trả lời báo chí ngày 6/10, ông Đinh Quang Tri, Phó Tổng giám đốc EVN cũng cho biết, đến thời điểm này, EVN chưa xây dựng xong dự thảo và cũng chưa nộp lên Bộ Công Thương phương án tăng giá điện. "EVN không rõ các thông tin về phương án tăng giá điện từ đâu ra. Thông tin tăng giá đó có thể là một số ý tưởng của một số chuyên gia đưa ra. Còn cho đến thời điểm này EVN chưa có một đề xuất nào lên Chính phủ về việc này" - ông Tri nói.

Nhưng trong cuộc họp Chính phủ ngày 30/9 vừa qua, ông Bùi Xuân Khu, Thứ trưởng Bộ Công Thương cho biết, từ năm 2009 giá điện sẽ tăng trung bình từ 20-30%. Trong 2 năm 2009 - 2010, giá điện sẽ được tăng theo lộ trình để tiệm cận giá điện trong khu vực.

Trả lời báo chí, ông Khu cho biết, phương án tăng giá điện đã được Thủ tướng giao cho Bộ Công Thương chủ trì phối hợp với các bộ ngành và đến nay đã hoàn thành. Các phương án tăng giá điện đã được chuẩn bị và khi áp dụng sẽ tự động theo các mức, đợt một tăng bao nhiêu phần trăm, đợt hai bao nhiêu phần trăm cho đến khi ngang bằng với khu vực và thế giới. Theo lộ trình Bộ Công Thương đề nghị là năm 2009 nhưng thời điểm nào áp dụng thì Thủ tướng sẽ căn cứ vào tình hình chung và quyết định.

Ông Khu cũng cho biết thêm, hiện nay giá bán điện bình quân là 850 đồng/Kwh, nếu tăng giá thì lần đầu có thể tăng 20% vì còn liên quan đến tiền lương, đời sống. Đây là theo phương án của Bộ Công Thương trình. Mức trung bình sẽ tăng khoảng 20%, tối đa là 30%. Các phương án tăng giá đều đã có, hiện chỉ chờ thời điểm áp dụng. Còn EVN thì đề nghị mức cao hơn.

Trong cuộc gặp gỡ báo chí chiều 7/10, Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng cho biết: Giá bán điện cho các hộ tiêu dùng và sản xuất thấp hơn giá bình quân. Nếu cứ tiếp tục kéo dài thì EVN sẽ thu không đủ chi, không thể tái đầu tư và việc tăng giá điện là không thể tránh khỏi.

Nhưng trong khi trả lời báo chí ngày 6/10, ông Đinh Quang Tri lại cho biết, thực ra EVN chỉ lỗ với phần giá điện bán ở nông thôn và giá điện sinh hoạt áp dụng cho 100 kWh đầu tiên. Với khối sản xuất kinh doanh và giá sinh hoạt trên 100kWh thì EVN  đang lãi. Nếu dân càng dùng nhiều, EVN càng lãi.

Ngay cả ông Bùi Xuân Khu trả lời báo chí cách đây 3 tháng cũng đã nói: "Ngành điện kinh doanh không bị lỗ và chưa căng thẳng đến mức phải tăng giá. Chưa tăng giá không có nghĩa là EVN đang kinh doanh lỗ vốn hay hoạt động kém hiệu quả. Ngành điện không hề bị lỗ, EVN kêu thì cứ kêu chứ tiềm lực của họ chưa căng thẳng đến mức phải tăng giá điện".

• Trần Thuỷ
   
  Ý kiến của bạn?