- Xu hướng giảm mức tăng của chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tiếp tục được duy trì. CPI tháng 8/2008 chỉ còn 1,56% được cho là diễn biến thuận lợi ban đầu cho những dự báo khả quan về diễn biến lạm phát trong những tháng cuối năm.

Hai kịch bản dự báo

Theo bà Nguyễn Ngọc Vân - Phó Vụ trưởng Vụ Thống kê Tổng hợp, trong những tháng còn lại của năm 2008, giá cả có nhiều nhân tố tích cực tác động. Trước hết, chính sách thắt chặt tiền tệ và cắt giảm đầu tư đã được thực hiện nghiêm túc và phát huy hiệu quả. Trên thị trường, giá lương thực tiếp tục ổn định và có xu hướng giảm do trong nước được mùa và xu thế giá trên thế giới cũng ổn định. Dịch bệnh trên đàn gia súc vẫn còn nhưng không diễn ra trên diện rộng, thị trường vật liệu xây dựng đã đi vào ổn định.

Tuy nhiên, theo bà Vân, bên cạnh những tác động tích cực vẫn còn những diễn biến không thuận lợi. Những tháng cuối năm thường là thời gian tập trung sản xuất và đầu tư nên tốc độ giải ngân tăng. Điều này sẽ gây sức ép khiến giá cả tăng theo. Cuối năm cũng là thời điểm lượng kiều hối và FDI đổ về nhiều khiến nguồn cung tiền tăng lên.

Bên cạnh đó, theo quy luật, vào những dịp lễ tết, nhu cầu về lương thực và thực phẩm sẽ tăng lên. Trong khi đó, nguồn cung thực phẩm còn hạn chế do tổng đàn gia súc, gia cầm trong nước chưa khôi phục kịp sau dịch bệnh. Tình hình bão lụt diễn biến phức tạp và có thể gây ra nhiều thiệt hại lớn.

Những tháng cuối năm, giá cả được dự báo tiếp tục ổn định. (Ảnh: minh họa)

Mặt khác, giá dầu thế giới tuy đã giảm nhưng vẫn tiềm ẩn khả năng tăng trở lại do những yếu tố bất ổn chính trị trên thế giới. Giá cả đầu vào nhiều mặt hàng nguyên liệu vẫn đứng ở mức cao.

Trên cơ sở đó, Tổng cục Thống kê đã có những phương án dự báo diễn biến chỉ số CPI cho những tháng còn lại của năm 2008. Theo đó, với phương án diễn biến ở mức thấp thì trong tháng 9/2008 CPI sẽ tăng 0,8% so với tháng trước. Tương tự, mức tăng trong tháng 10/2008 là 0,8%, tháng 11/2008 là 1% và tháng 12/2008 là 1,6%.

Trong khi đó, nếu theo dự báo diễn biến ở mức cao thì tháng 9/2008 sẽ tăng khoảng 1,05% so với tháng trước, mức tăng so với tháng trước trong các tháng tiếp theo là tháng 10 ở mức 1,05%, tháng 11 khoảng 1,3% và tháng 12 sẽ lên 1,8%.

Nếu tính chỉ số giá trung bình cả năm thì theo phương án thấp sẽ dừng ở mức 24,12% trong khi đó nếu cao hơn sẽ là 24,38%.

Những diễn biến mới

Trong ngày 26/8, Tổ Điều hành thị trường trong nước cũng đã nhóm họp thường kỳ tại Hà Nội. Theo các chuyên gia tham dự cuộc họp thì xu hướng diễn biến CPI trong tháng 8/2008 mang lại nhiều tín hiệu khả quan. Diễn biến trên thị trường cho thấy, nhiều mặt hàng thiết yếu như sắt thép, gas, lương thực, hàng điện lạnh đã giảm giá do nguồn cung dồi dào.

Bên cạnh đó, sự ổn định của thị trường tiền tệ. Lãi suất cho vay và huy động giảm. Tỷ giá USD giảm và đi vào ổn định. Thị trường chứng khoán hồi phục đã mang lại những tín hiệu tốt đẹp, tạo thêm cơ hội và củng cố lòng tin của DN và người tiêu dùng đối với chính sách của nhà nước.

Mùa mưa lũ đến mang theo những tác động tiêu cực lên diễn biến giá cả cuối năm. (Ảnh: binhdinh)

Tuy nhiên, theo các chuyên gia, tháng 9 là tháng có nhiều diễn biến mới tác động đến giá cả. Trước hết là kỳ nghỉ lễ và Tết Trung thu nên nhu cầu tiêu dùng sẽ tăng lên. Đặc biệt, tháng 9 khởi đầu năm học mới nên thị trường sách vở và đồ dùng học tập rất dễ biến động. Tháng 9 - 10 cũng là thời điểm bắt đầu cho chu kỳ tăng giá vào cuối năm, nguồn cung tiền, hàng hóa và nhu cầu tiêu dùng cũng đều tăng lên.

Đặc biệt, bước vào mùa mưa bão, cả nước đã phải đón nhận những tổn thất nặng nề đầu tiên tại vùng núi phía Bắc. Một mùa mưa lũ với nhiều diễn biến phức tạp đang đến. Tác động của bão lũ, cộng với những tiềm ẩn về dịch bệnh, nguồn cung chưa ổn định, giá đầu vào trên thế giới ở mức cao... sẽ là những nhân tố tiềm ẩn đẩy giá lên cao nêu không có sự chuẩn bị về nguồn cung và các giải pháp bình ổn thị trường.

Chính vì thế, trong buổi giao ban về kinh tế xã hội tháng 8/2008 tại Bộ KH-ĐT ngày 26/8, Thứ trưởng Bộ KH-ĐT Cao Viết Sinh cho rằng CPI tháng 8 tăng 1,56% là một tín hiệu tốt. Tuy nhiên, nếu so với tháng 12/2007 thì vẫn còn cao khi lên đến 21,65%. Nếu so với cùng kỳ thì lên đến 28,32%.

Ông Sinh cũng bày tỏ lo ngại, trong những tháng cuối năm, theo chu kỳ hoạt động đầu tư, nhập khẩu, tiêu dùng sẽ sôi động hơn. Đòi hỏi các bộ ngành và địa phương tiếp tục thực hiện nghiêm túc các biện pháp với mục đích kiềm chế lạm phát và ổn định kinh tế vĩ mô.

Bộ Công Thương cũng cảnh báo, các bộ ngành và địa phương cần tiếp tục thực hiện biện pháp kiềm chế tăng giá, cân đối cung cầu các hàng hóa thiết yếu... Mới đây, Bộ Công Thương đã kiểm tra các tổng công ty, tập đoàn lớn kinh doanh các mặt hàng trọng yếu về việc thực hiện các biện pháp kiềm chế lạm phát và ổn định thị trường trong thời gian tới.

• Phước Hà