- Quyết định giảm giá xăng dầu của Liên bộ Tài chính - Công thương được xem là tin vui cho tất cả mọi đối tượng từ người tiêu dùng, DN và cả cơ quan điều hành. Tuy nhiên, mức giảm 1.000 đồng/lít xăng khiến nhiều người không khỏi thoáng thất vọng nếu so với mức tăng 4.500 đồng cách đây chưa đầy một tháng. Vì sao giá xăng dầu liên tục tăng nhiều, giảm ít là câu hỏi nhiều người quan tâm.

Để dành bù lỗ

Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Xuân Hà trong phát biểu về nguyên tắc điều hành giá xăng dầu đã nói rõ: điều chỉnh giá xăng dầu hiện nay tiếp tục nhất quán cơ chế giá thị trường đối với xăng, dầu hỏa và mazut. Lần này, chỉ giảm một phần đối với giá xăng, phần còn lại để DN tự bù số lỗ kinh doanh của 7 tháng đầu năm. Đối với dầu hỏa và mazut, về nguyên tắc thực hiện cơ chế thị trường, thực hiện tăng, giảm phù hợp với giá dầu thế giới.

Giá xăng đã giảm khiến nỗi lo CPI tháng 8 nhẹ bớt. (Ảnh: vnn)

Trong quá trình tính toán để giảm giá, các cơ quan chức năng đã quyết định dựa trên nhiều yếu tố như hiện DN lãi bao nhiêu, giá thế giới thế nào, xu hướng giá... Theo đó, liên bộ quyết định chỉ giảm 1 phần là 1.000 đồng, còn lại để DN tự bù số lỗ phát sinh từ đầu năm, phần này còn lại khoảng 1.400 đồng/lít. Ông Hà cho biết.

Thứ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Cẩm Tú giải thích thêm, cơ chế điều hành giá căn cứ vào nhiều tiêu chí, giá dầu thô mà chúng ta hay so sánh chỉ là một yếu tố mang tính chất xu hướng, còn việc tính toán cụ thể phải dựa trên các thành phẩm của từng loại xăng dầu.

Hiện nay, giữa dầu thô và các thành phẩm không có sự đồng nhất. Bên cạnh đó, giá dầu thế giới và trong nước cũng có khoảng cách về chi phí và thời gian. Vì thế việc điều hành phải tính trên giá thành cụ thể từng sản phẩm. Hơn nữa, xăng dầu tiêu thụ hiện nay không phải là giá của ngày thời điểm này mà DN đã phải nhập trước đó ít nhất 20 ngày.

Về vấn đề này, báo cáo của Liên bộ Tài chính - Công thương cho biết, từ cuối tháng 7 đến nay, giá dầu thế giới đã thể hiện xu hướng giảm, nhất là trong những ngày đầu tháng 8, giá dầu thô trên thị trường Mỹ chỉ còn 119,13 USD/thùng. Tuy nhiên, giá các sản phẩm xăng dầu không giảm tương ứng với giá dầu thô, đặc biệt là giá dầu mazut có tỷ lệ giảm thấp chỉ khoảng 7%. Mức giá trên thị trường thế giới hiện nay của xăng A92 là 117,53 USD/thùng; diezen 142 USD/thùng, mazut 696 USD/tấn.

Giá thế giới giảm, Việt Nam sẽ giảm tiếp

Tuy nhiên, lãnh đạo Bộ Tài chính và Bộ Công thương đều khẳng định, nếu giá dầu thế giới giảm, Chính phủ sẽ tiếp tục điều chỉnh giảm giá xăng dầu để giảm thiểu những tác động bất lợi đến sản xuất, đời sống, giảm sức ép tăng giá xăng dầu và giá thành các sản phẩm.

Trong chưa đầy một tháng, giá xăng đã điều chỉnh hai lần và đều ở trong chu kỳ tính chỉ số giá tiêu dùng tháng 8. Nếu "cú" tăng giá đột ngột trước đây được cho là sẽ tác động mạnh đến tăng chỉ số CPI thì việc giảm giá tính vào CPI tháng 8 theo xu hướng giảm, CPI tháng này sẽ bị co kéo bởi hai quyết định này.

Người dân chưa thực sự vui vì giá xăng chỉ giảm 1.000 đồng/lít.

Hãy quen dần với giá xăng dầu cao

Mặc dù giá xăng dầu thế giới đang cao, hơn lúc nào hết, Chính phủ vẫn quyết tâm thực hiện lộ trình giá thị trường đối với mặt hàng này. Với xu hướng giá dầu thế giới về dài hạn sẽ đứng ở mức cao thì điều này có nghĩa người dân Việt Nam phải chấp nhận quen dần với giá nhiên liệu ngày càng cao.

Ngay cả với quyết định điều chỉnh giá ngày 14/8, Chính phủ vẫn đang gánh phần nhiều về những tổn thất lợi ích do giá xăng dầu lên cao như giữ thuế nhập khẩu 0%, tiếp tục cơ chế bù lỗ 70% cho mặt hàng diezen; tiếp đó là các DN kinh doanh xăng dầu đang gánh khoản lỗ hàng ngàn tỷ đồng.

Tuy nhiên, Thứ trưởng Nguyễn Cẩm Tú tiếp tục nhắc lại, lộ trình giá thị trường sẽ tiếp tục thực hiện ngay khi điều kiện cho phép. Từ đợt tăng giá xăng dầu ngày 21/7 vừa qua giá xăng, dầu hỏa và mazut đã không còn được bù lỗ và điều chỉnh tiệm cận với giá thế giới. Giá diezen khi điều kiện cho phép sẽ từng bước thực hiện cơ chế thị trường.

Điều này có thể nhận thấy ngay trong quyết định lần này là hai mặt hàng mazut và diezen đã không được điều chỉnh giá. Đặc biệt diezen là mặt hàng quan trọng đối với hoạt động sản xuất kinh doanh của DN. Bộ Tài chính cho biết, đối với giá mazut, do giá thế giới có những biến động nên sẽ tiếp tục theo dõi để có hướng điều chỉnh đảm bảo tiệm cận với giá thi trường. Còn diezen sẽ giữ mức giá hiện nay, khi điều kiện cho phép sẽ thực hiện giá thị trường.

Với mức giá cũ so với diễn biến giá thế giới gần đây, hai mặt hàng này, DN ít nhất đã giảm lỗ và thậm chí có lãi. Như vậy, lộ trình giá thị trường đang được đẩy mạnh thực hiện với hai mặt hàng quan trọng nói trên dù những biến động giá cả thế giới và những khó khăn của DN và tác động lên lạm phát của nó là khá lớn.

• Phước Hà