- Ngày 10/4/2008, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã ban hành Quyết định số 09/2008/QĐ-NHNN (QĐ 09), thu hẹp đối tượng cho vay vốn bằng ngoại tệ, nhất là đối với khách hàng là người cư trú. Nguyên nhân là do nhu cầu vay vốn ngoại tệ từ năm 2007 đến nay tăng rất mạnh do nhập siêu và do chênh lệch lãi suất giữa VND và USD.
Khuyến khích cho vay để đầu tư trực tiếp ra nước ngoài
QĐ 09 quy định các tổ chức tín dụng (TCTD) được phép hoạt động ngoại hối xem xét quyết định cho khách hàng là người cư trú vay vốn bằng ngoại tệ đối với các nhu cầu vốn: 1/ Để thanh toán cho nước ngoài tiền nhập khẩu hàng hoá, dịch vụ phục vụ hoạt động sản xuất, kinh doanh; 2/ Để trả nợ nước ngoài trước hạn ; 3/ Để đầu tư trực tiếp ra nước ngoài theo quy định của pháp luật về đầu tư và hướng dẫn của Ngân hàng Nhà nước.
Ngân hàng Nhà nước ban hành Quyết định mới hạn chế vốn vay bằng ngoại tệ. Ảnh minh họa
So với Quyết định 966/2003/QĐ-NHNN do Thống đốc ban hành năm 2003 về đối tượng cho vay bằng ngoại tệ của các TCTD, QĐ mới này khuyến khích cho vay vốn ngoại tệ để đầu tư trực tiếp ra nước ngoài và hạn chế bớt các nhu cầu mà khách hàng không nhất thiết phải sử dụng vốn vay bằng ngoại tệ như:
1. Để thực hiện các dự án đầu tư, phương án sản xuất, kinh doanh hàng hoá và dịch vụ xuất khẩu; thực hiện các dự án đầu tư, phương án sản xuất, kinh doanh có nguồn thu ngoại tệ trên lãnh thổ Việt Nam;
2. Đối với người lao động đi làm việc có thời hạn ở nước ngoài;
3. Để thực hiện các dự án đầu tư theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ;
4. Các nhu cầu vốn ngắn hạn để sản xuất, kinh doanh mà khách hàng vay không có nguồn thu ngoại tệ, nếu được TCTD được phép hoạt động ngoại hối cam kết bằng văn bản bán ngoại tệ hoặc có hợp đồng mua ngoại tệ kỳ hạn để trả nợ vay; 5/ Các nhu cầu vốn nằm ngoài quy định tại Quyết định 966/2003/QĐ-NHNN được sự chấp thuận của Thống đốc NHNN.
Hạn chế DN vay vốn bằng ngoại tệ Từ năm 2007 đến nay nhu cầu vay vốn ngoại tệ tăng rất mạnh do tinh trạng nhập siêu và chênh lệch lãi suất giữa VND và USD. Ảnh minh họa
QĐ này của NHNN đã được các TCTD mong mỏi từ lâu vì nhu cầu vay vốn ngoại tệ của khách hàng từ năm 2007 đến nay tăng rất mạnh do nhập siêu và do chênh lệch lãi suất giữa VND và USD.
Cân đối giữa huy động và sử dụng ngoại tệ của các NH trong hơn 3 tháng đầu năm khá căng thẳng. Vì chính sách khách hàng nên nhiều ngân hàng khó từ chối nhu cầu vay ngoại tệ của khách hàng.
QĐ 09 sẽ là căn cứ để các ngân hàng hạn chế nhu cầu vay vốn của các khách hàng không có nhu cầu sử dụng vốn vay bằng ngoại tệ nhưng vẫn xin nhận nợ bằng ngoại tệ.
Với QĐ 09, NHNN chỉ cho phép vay vốn bằng ngoại tệ để thanh toán cho nước ngoài tiền nhập khẩu hàng hoá, dịch vụ phục vụ hoạt động sản xuất, kinh doanh trong nước và đáp ứng một số nhu cầu về giao dịch vốn với nước ngoài trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế, như trả nợ nước ngoài trước hạn mà khoản vay đó có khả năng trả nợ bằng ngoại tệ từ nguồn thu xuất khẩu hoặc nguồn thu ngoại tệ hợp pháp khác, các nhu cầu vốn để đầu tư trực tiếp ra nước ngoài.
Đây cũng là một trong những giải pháp để nâng cao tính chuyển đổi của đồng nội tệ và khắc phục tình trạng đô la hóa đang khá nặng nề tại Việt Nam.
-
Trịnh Ngọc Lan
