(VietNamNet) - Các hãng hàng không trong nước đang than trời về việc không có máy bay để thuê. Thiếu máy bay, Pacific Airlines đành "tạm gác" việc mở thêm một số đường bay nội địa mới. Vietnam Airlines đang lo kế hoạch mở đường bay thẳng tới Mỹ cuối năm 2008 cũng bị ảnh hưởng chỉ vì không có máy bay.

Vietnam Airlines sẽ có thêm 47 chiếc máy bay vào năm 2014 nhưng vẫn thiếu.

Ông Phạm Ngọc Minh, Tổng Giám đốc Tổng Công ty Hàng không Việt Nam (Vietnam Airlines) cho biết, hãng có kế hoạch mua 47 chiếc máy bay từ nay đến 2015. Song, máy bay về sớm nhất phải đến năm 2012; riêng loại máy bay ATR thì về sớm hơn, khoảng cuối năm 2009. Bài toán trước mắt hiện nay là Vietnam Airlines phải tiếp tục tìm kiếm các giải pháp để bổ sung đội bay từ nay đến 2010. 

"Sang năm chưa phải là quá khủng hoảng về máy bay với chúng tôi, vì số máy bay mới còn về, như đơn hàng A321 (4 chiếc), nhưng đến năm 2009 và nửa đầu 2010 thì hãng phải bổ sung nhiều. Hiện chúng tôi đang tích cực đàm phán", ông Minh nói.

Ông Minh cũng thừa nhận, đúng là Vietnam Airlines khó khăn thực sự về thiếu máy bay, nhưng chỉ thiếu những máy bay mà hãng đang sử dụng hiện nay. Đối với máy bay chủng loại khác, cũ hơn, Vietnam Airlines khẳng định không quay lại sử dụng máy bay công nghệ cũ và không đi theo hướng dùng máy bay không đảm bảo "chuẩn" của hãng.

Hãng đang cần những máy bay chở khách loại lớn, bay đường dài, điển hình như B777-200 ER hay A321. Thiếu máy bay cũng chính là thách thức trong việc hãng mở đường bay thẳng tới Mỹ. 

Theo ông Minh, loại bay 777-200 ER từ nay đến năm 2009 toàn thế giới không có thêm chiếc nào, kể cả cũ và mới. Xu thế sản xuất loại máy bay này cũng đi xuống khi có các loại máy bay đời mới (B787, A350) thay thế. "Boeing đã tìm cho chúng tôi tất cả các mạng, các nguồn với gần 20 chục nhà cho thuê máy bay, họ đều khẳng định không có". 

Ông Minh nói: "Nguyên nhân đơn giản vì tiến độ ra đời những máy bay thế hệ mới rất chậm. Đặc biệt, sự bùng nổ tăng trưởng của hàng không thế giới, nhất là tại Trung Quốc, Ấn Độ và khu vực Trung Đông cũng là nguyên nhân dẫn tới tình trạng này. Các hãng hàng không thì tranh thủ chuyển đổi sang máy bay thế hệ mới. Hãng nào có thì giữ lại bằng được, không muốn thả ra. Ngay cả nhà cho thuê cũng đặt vấn đề: các hãng hàng không phải đảm bảo thuê trên 12 năm, trong khi đó, Vietnam Airlines đến năm 2014-2015 là có máy bay nên không thể thuê đến 2020 được".

Chậm, huỷ chuyến có thể nhiều hơn

Tình trạng khan hiếm máy bay cũng diễn ra tương tự tại Công ty CP Hàng không Pacific Airlines. Tổng Giám đốc Lương Hoài Nam nói rằng, may mắn là tháng 1/2008 Pacific Airlines sẽ nhận thêm 1 máy bay, tăng tần suất bay TP.HCM - Hà Nội lên 11 chuyến/tuần (so với 9 chuyến hiện nay) và 2 chuyến từ TP.HCM - Huế/ngày (hiện mỗi ngày 1 chuyến) để kịp phục vụ hành khách đi lại trong dịp Tết Nguyên đán Mậu Tý.

Hàng không ký kết mua thêm nhiều máy bay mới (ảnh Airbus).

"Pacific Airlines muốn có nhiều máy bay hơn song do phát triển hàng không thế giới quá nóng, việc thuê máy bay gặp nhiều khó khăn. Hãng đang mong có thêm nhiều máy bay để triển khai đường bay từ Huế - Hà Nội", ông Nam cho biết.

Bà Daniela Marsilli, Phó Tổng giám đốc điều hành của Pacific Airlines, cũng đồng tình và cho biết, đó là nhờ hãng này còn có Qantas (Hãng hàng không Australia) đứng đằng sau với đội bay khoảng 188 chiếc.

Bà cho rằng, với Vietjet - hãng hàng không giá rẻ thứ hai tại Việt Nam, để có thể hoạt động được cũng sẽ gặp không ít khó khăn về việc thuê máy bay. Hiện Pacific Airlines đã "nhanh tay" ký hợp đồng thuê 30 chiếc máy bay từ nay đến 2014, mỗi năm nhận 5 chiếc.

Đối với Vietnam Airlines, để có máy bay, Tổng Giám đốc Phạm Ngọc Minh thẳng thắn, giờ hãng phải đi dự thầu, chứ không phải là tham gia đấu thầu như trước. Tức là, nhà cho thuê máy bay ra thông báo là có máy bay, hiện đã có hơn 30 khách hàng quan tâm. Nếu Vietnam Airlines có nhu cầu thì tham gia, với mức giá chừng này chẳng hạn, nên buộc hãng phải dự thầu. Ông Minh cho hay, ngay cả dự thầu bây giờ hãng cũng phải rút kinh nghiệm là cần cố gắng hết sức để thời gian tới trượt thầu ít hơn. 

Trước tình trạng khan hiếm máy bay, dịp Tết Nguyên đán Mậu Tý này, Vietnam Airlines cam kết sẽ giảm thiểu tối đa việc chậm chuyến, huỷ chuyến trong phạm vi có thể. Nếu chỉ tính vào ngày cao điểm Tết, rất khó hãng hàng không nào đáp ứng được. Cao điểm đi lại trong dịp Tết năm nay là 26-28/12 (âm lịch), trên tuyến từ TP.HCM ra Hà Nội và từ TP.HCM ra Đà Nẵng; hành trình ngược lại sau Tết, từ 4-8/1 (âm lịch). 

Ông Minh khuyến cáo, nếu khách hàng có lịch làm việc hoặc đi lại bằng đường hàng không vào dịp này mà không nhất thiết phải đi vào ngày đó, chiều cao điểm đó thì nên giúp những hành khách khác cần thiết hơn có chỗ để bay. "Chúng tôi sẽ nỗ lực tối đa nhưng sẽ vẫn còn tình trạng, ở một vài nơi nào đó khách bị chậm và huỷ chuyến", ông Minh nói. Hiện hệ số đúng giờ của Vietnam Airlines bình quân là 84%; riêng hai tháng cuối đạt tỷ lệ 86%.

• Hà Yên