(VietNamNet) - Phó giám đốc Sở Y tế TP.HCM nói rằng, sở dĩ thanh tra Sở Y tế không công bố tên doanh nghiệp vi phạm quy định hàm lượng 3-MCPD trong nước tương là sợ lỡ bị sai, sẽ phải chịu trách nhiệm, bị kiện, có thể phải bồi thường.

>>> Mới có 5 cơ sở nước tương báo cáo việc xử lý (26/5/2007)
>>> Nam Dương: Sẽ thu hồi toàn bộ nước tương đang lưu hành (24/5/2007)
>>> Nước tương: Độ đạm càng cao càng có nguy cơ chứa 3-MCPD (23/5/2007)
>>> 1 tỷ đồng để nghiên cứu sản xuất nước tương "sạch" (18/5/2005)

Sự xuất hiện của thanh tra y tế có phần muộn màng so với những âu lo, thiệt hại mà lâu nay người dân phải chịu đựng. Trong ảnh là chánh thanh tra Sở Y tế TP.HCM tại buổi làm việc với báo chí chiều 26/5. Ảnh: Đặng Vỹ

Lần này không phải như những lần trước, là bất thình lình một cái họa ở đẩu ở đâu ập xuống đầu một doanh nghiệp nào đó, rồi làm xôn xao người tiêu dùng. Mà câu chuyện xôn xao lần này lại là những thông tin rất cũ nhưng lại rất mới. Đó là những thông tin chính thức mà ngành y tế nắm trong tay đã lâu, nay mới công bố.

Người dân TP.HCM và cả nước quan tâm, không chỉ vì có đến 10 cơ sở sản xuất nước tương vi phạm nồng độ 3-MCPD cho phép. Mà điều gây chú ý và thắc mắc nhất là ngày hôm nay đã có câu lý giải chính thức vì sao ngành y tế đã không chịu công bố thông tin cho người tiêu dùng, cố giữ im lặng trong suốt 6 năm qua. 

Hóa ra, theo lý giải của ông Lê Trường Giang, bác sĩ, Phó giám đốc Sở Y tế TP.HCM, thì cái lý do mới nghe qua thật là đơn giản, nhưng ngẫm nghĩ thấy hết sức xót xa: Đó là do thanh tra y tế TP.HCM e ngại nếu công bố mà sau này xét lại kết quả kiểm định có sơ sót, thì thanh tra sẽ bị chịu trách nhiệm, có thể bị doanh nghiệp kiện, và phải bồi thường!

Như vậy lý do là chỉ vì sự yên ổn của một nhóm chừng chục người trong Sở Y tế TP.HCM, rất bé nhỏ so với cộng đồng hàng triệu triệu người dùng nước tương đang có nguy cơ bị nhiễm căn bệnh chết người là ung thư.

Bà Tư bán tạp hóa đầu con hẻm trên đường Nguyến Trãi, cầm tờ báo nói xa xăm: “Cái đó là nói thiệt chớ không phải chơi chứ hả chú? Đọc xong tui thiệt ngỡ ngàng”. 

Bà Tư bị chính cơ quan được giao nhiệm vụ bảo vệ tước đi cái quyền bà được biết về sự an nguy đến sức khỏe của mình. Những quyền đó được pháp luật thể hiện đầy đủ. 

Bà Tư không chịu tin. Người dân không chịu tin. Tin sao được bởi nó quá vô lý. Vô lý và phũ phàng đến độ không thể chấp nhận được. 

Thế nhưng đó là sự thực. Từ bao nhiêu năm nay và mãi đến tận bây giờ, bà và hàng triệu người vẫn cứ phải ăn thứ chất độc này. Bởi bà không biết loại nước tương nào an toàn, nước tương nào có độc tố. 

Điều đáng buồn nhất là ngành y tế lại biết rất rõ. Thanh tra y tế TP.HCM đã có trong tay danh sách những sản phẩm nước tương chứa độc tố 3-MCPD vượt mức cho phép từ nhiều năm nay. 

Vì sự an toàn của mình, mà suốt bao năm qua thanh tra y tế địa phương này cứ im lặng, nhìn người dân tiêu hao sức khỏe. Và vì vậy mà các doanh nghiệp vẫn cứ thản nhiên sản xuất ra thứ chất độc ấy trong suốt bao nhiêu năm qua mà không hề e sợ. Bởi họ biết ngành y tế không công bố việc làm sai trái của họ.

Nam Dương công bố nước tương sạch, nhưng kiểm tra cho kết quả hàm lượng 3-MCPD tăng gấp 2.343 lần! Ảnh chụp tại buổi "Lễ công bố sản phẩm nước tương sạch" của Nam Dương ngày 8/9/2005. Ảnh: Đặng Vỹ

Đến bây giờ khi bị áp lực quá mạnh, thanh tra Y tế TP.HCM buộc lòng không thể giấu mãi, đành phải công khai danh tánh, thì té ra cái doanh nghiệp kia lại là đơn bị vi phạm quy định hàm lượng 3-MCPD thuộc vào top đầu bảng, với tỷ lệ vượt mức cho phép hàng ngàn lần!

Dù có đau lòng bởi  động cơ giấu giếm của thanh tra y tế vì lý do rất cá nhân, song dù sao đi nữa đến giờ người tiêu dùng vẫn thấy dễ chịu. Ngay lập tức sau khi thông tin được công bố, người tiêu dùng tẩy chay ngay sản phẩm của những cơ sở vi phạm. Sự chọn lựa này rất nhanh chóng, rõ ràng dứt khoát, chứ không hề "hoang mang dao động" như ngành y tế từng "e ngại".

Thậm chí, chính 6 năm qua là khoảng thời gian nặng nề, hoang mang lo lắng nhất của người tiêu dùng. Bao nhiêu năm qua họ chỉ được nghe ngành y tế thông báo một cách chung chung là “kết quả phân tích phát hiện có nhiều mẫu nước tương có độc tố 3-MCPD với hàm lượng rất cao…”, nhưng không rõ cơ sở nào vi phạm.

Như vậy là cái lý lẽ “Sợ nhân dân hoang mang dao động, thị trường bất ổn, doanh nghiệp thiệt hại, người lao động mất việc làm…” mà lâu nay ngành y tế vẫn vẫn thường đem ra trả lời dư luận và người tiêu dùng để che giấu thông tin, nay đã thực sự bị đánh đổ. 

Một đằng thì biết sai nhưng vì lợi nhuận nên vẫn cứ làm. Một đằng biết bên kia làm sai nhưng vẫn không nói. Và hậu quả cuối cùng là người tiêu dùng gánh chịu hậu quả. 

Điều đó khiến dư luận xã hội nghi ngờ: Liệu việc giấu nhẹm thông tin về 3-MCPD của thanh tra thời gian qua, có đúng như lời Sở Y tế TP.HCM nói, là vì thanh tra sợ phải chịu trách nhiệm, hay còn vì lý do nào khác nữa?

Mấy hôm nay trên các phương tiện thông tin đại chúng, người tiêu dùng đặt dấu hỏi: Trong chuyện này, liệu thanh tra ngành y tế TP.HCM hoàn toàn không có tiêu cực? 

Đạo đức kinh doanh không cho phép hành động này.

Và pháp luật cũng không cho phép hành động này.

Trong luật có ghi đầy đủ, chỉ cần một người dân thường biết có tội phạm mà không tố giác là đã bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Huống hồ đây là cơ quan chức năng, phát hiện sai trái trong chính lĩnh vực mình thuộc phạm vi bổn phận của mình, mà lại giấu nhẹm đi!

• Đặng Vỹ

 Ý kiến bạn đọc: