(VietNamNet) -  Diễn đàn Kinh tế thế giới (WEF) vừa công bố bảng xếp hạng năng lực cạnh tranh toàn cầu 2006 và Việt Nam lại bị tụt hạng.

Như vậy chỉ trong 1 thời gian ngắn, vị trí của Việt Nam trong các bảng xếp hạng về kinh doanh mới công bố đều tụt hạng. Trước đây, báo cáo kinh doanh của Ngân hàng Thế giới đã xếp Việt Nam thứ 104 trong 175 nền kinh tế, tụt 6 bậc so với năm ngoái. Bây giờ WEF xếp hạng Việt Nam đứng vị trí thứ 77 trên tổng số 125 quốc gia, tụt hạng 3 bậc so với năm 2005.

Những cải cách của Việt Nam vẫn chưa đáp ứng nhu cầu phát triển. (Ảnh: VNN)

Trao đổi với báo chí xung quanh thông tin này, ông Trần Đình Thiên - Phó Viện trưởng - Viện Kinh tế Việt Nam cho rằng, trong bình chọn và xếp hạng thì vị trí lên xuống là điều bình thường; trong một cuộc đua thì có lên có xuống. Nhưng đối với Việt Nam việc bị tụt hạng là điều không được phép coi là bình thường. Vì tụt hạng là chúng ta tụt hậu xa hơn về mặt chất lượng.

Có thể khẳng định rằng, Việt Nam đã làm được rất nhiều việc để cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh. Nhưng đáng lẽ chúng ta phải làm nhiều hơn. Bởi vì chúng ta là người đi sau, muốn đuổi kịp các nước phải cố chạy thật nhanh và phải làm nhiều hơn. Việt Nam đã làm rất nhiều việc ví dụ như quyết liệt trong chống tham nhũng, đẩy mạnh cải cách ngân hàng... nhưng vẫn chưa đủ. 

Ông Thiên cho biết, ông cũng mới chỉ được nghe đến thông tin xếp hạng ban đầu và chưa đi sâu vào xem xét kỹ. Có thể xếp hạng này chỉ phản ánh một số mặt nào đấy chứ hoàn toàn chưa phản ánh phải toàn diện nhưng điều quan trọng nhất là nó đã thêm một lần nhắc nhở chúng ta phải cố gắng hơn nữa. Có thể có những đánh giá chưa chính xác hoàn toàn về Việt Nam nhưng phải hiểu rằng đây là thế giới đang nhìn mình. Muốn cải thiện hình ảnh, chúng ta phải làm cho thế giới đánh giá mình khác đi. Chúng ta có thể cho rằng họ đánh giá sai nhưng thực tế thế giới vẫn nhìn chúng ta như thế vì họ không có một đánh giá nào khác. 

Tụt hạng không có nghĩa là chúng ta không cải cách mà có thể do mình cải cách chậm hơn các nước khác nên bị họ vượt qua hoặc những chỉ số được đánh giá cao thì chưa được chú trọng để có những thay đổi tích cực hơn. 

Ông Thiên cho biết, sức cạnh tranh liên quan đến nhiều chỉ số. Cho nên, nếu chỉ cải cách một vài lĩnh vực những ở những lĩnh vực khác không được cải thiện thì cũng không có nhiều ý nghĩa. Cụ thể như vấn đề đất đai: thị trường đất đai chưa cải thiện được là bao và vẫn  đang trong tình trạng đóng băng. Hai bộ luật quan trọng là Luật Đầu tư và Luật Doanh nghiệp được ban hành vào cuối năm ngoái và đã được đánh giá rất tốt, có tác động vào những tiêu chí xếp hạng. Tuy nhiên việc thực thi hai bộ luật này lại chậm trễ, có cảm giác như chúng ta dừng lại và điều này ít nhiều có ảnh hưởng đến việc tụt hạng trong năm nay. Hay như Luật Đất đai trước đây đưa vào thực thi kéo dài 3-4 năm gây ra sự trì trệ... Đây là yếu tố quan trọng đối với việc tiếp cận thị trường của DN vì không có đất đai DN gặp khó khăn về mặt bằng sản xuất. Bên cạnh đó, lạm phát cao lên cũng là một điểm gây ra ảnh hưởng trong năm nay.

Từ đây, chúng ta có thể nói, cải cách phải là một quá trình liên tục và thể hiện ra bằng kết quả thực tiễn chứ không phải là dừng lại ở văn bản. Việc xây dựng và ban hành các văn bản luật đã được đánh giá cao nhưng nếu không triển khai vào trong đời sống thì cũng không được.

Bên cạnh đó, khi đánh giá về năng lực cạnh tranh, người ta hướng tới những chỉ số tạo ra sức cạnh tranh thực trong tương lai. Nhưng cải cách hiện tại đang thực hiện có khi lại không liên quan đến sức cạnh tranh trong tương lai. Ví dụ như những yếu tố công nghệ, tạo ra những DN tư nhân lớn... được xem là rất có giá trị trong tương lai. Cho nên trong số xếp hạng của những chỉ tiêu đó rất cao. Trong khi đó, có thể chúng ta lại đang cải cách những cái có trong số thấp thì dù làm rất tốt nhưng những chỉ tiêu quan trọng khác chúng ta làm chậm hơn người khác thì điểm số vẫn thấp.

Tuy nhiên, theo ông Thiên thì các chỉ số để xếp hạng này tương đối tĩnh tức là lấy năm nay so với năm trước. Trong khi đó, thực tế là giới đầu tư vẫn vào Việt Nam ngày một đông đảo vì Việt Nam được đánh giá có rất nhiều triển vọng. Triển vọng ở đây không chỉ được đo bằng những chỉ số này mà còn đánh giá một cách dài hạn và có cả những chỉ số động mà những chỉ số đó không được phản ánh đầy đủ trong bảng xếp hạng này.

• Phước Hà