Phát hiện mới đây của các nhà khoa học chỉ ra rằng trong 25 năm trở lại đây, tốc độ tăng sản lượng lúa gạo sụt 10-20% ở một số nơi, do nhiệt độ ban đêm tăng lên.

Các nhà khoa học Mỹ nghiên cứu số liệu từ 6 nước sản xuất gạo chủ yếu trong đó có Thái Lan, Việt Nam, Ấn Độ và Trung Quốc.

Trong một nghiên cứu mới đây, các nhà khoa học cho rằng BĐKH có thể là nguyên nhân gây nên thảm họa lương thực toàn cầu trong tương lai. Ảnh: Internet.

Năm 2004, trong một nghiên cứu tương tự, các nhà khoa học cũng chỉ ra rằng sản lượng lúa ở Philippin sẽ giảm 10% nếu nhiệt độ ban đêm tăng 1°C.

Trưởng nhóm nghiên cứu, Jarrod Welch nói: "Chúng tôi phát hiện ra nếu nhiệt độ tối thiểu trong ngày tăng, hoặc ban đêm trở nên nóng hơn thì sản lượng gạo sẽ giảm".

Nguyên nhân của sự suy giảm vẫn chưa rõ, nhưng có thể liên quan đến quá trình tăng hô hấp của lúa nếu đêm nóng hơn, dẫn đến việc giảm khả năng quang hợp.

Dù sản lượng gạo vẫn tăng do cải tiến phương pháp canh tác, tốc độ tăng sản lượng bị sụt giảm do nhiệt độ ban đêm ấm hơn. Ngược lại, nhiệt độ cao ban ngày làm tăng sản lượng, nhưng ít hơn so với ảnh hưởng giảm sản lượng do nhiệt độ ban đêm tăng lên.

Tuy vậy, nếu nhiệt độ tiếp tục tăng như các dự đoán của các mô hình khí hậu, ngày càng nóng hơn về lâu dài sẽ làm giảm năng suất. Ông Welch nói: "Chúng ta thấy tác dụng của nhiệt độ cao trong ngày lên sản lượng vì chúng ta chưa thấy được một kịch bản, khi nhiệt độ ban ngày vượt qua ngưỡng, tại đó tăng nhiệt độ ban ngày không làm tăng, thậm chí bắt đầu làm giảm sản lượng lúa".

Một số nghiên cứu gần đây trên cây ngô tại Mỹ chỉ ra sản lượng giảm đáng kể khi nhiệt độ vượt qua ngưỡng đó.

Báo cáo đánh giá tác động của biến đổi khí hậu năm 2007 của Ủy ban liên quốc gia về Biến đổi khí hậu (IPCC) chỉ ra rằng, mặc dù việc tăng nhiệt độ ở mức thấp có thể tăng sản lượng ngũ cốc ở một số vùng, nhưng nếu nhiệt độ tăng hơn 3°C  thì sẽ có tác động xấu lên tất cả các loại cây lương thực ở tất cả các vùng.

Một nghiên cứu xuất bản đầu năm ngoái kết luận rằng, một nửa dân số trái đất có thể đối mặt với thảm họa lương thực do BĐKH vào năm 2100, khi mà những mùa hè khắc nghiệt của thế kỷ trước xảy ra thường xuyên vào cuối thế kỷ này.

• Minh Hạnh (Theo BBC)