Tiến sĩ Hasson cho rằng cơ thể của nam và nữ đang xảy những thay đổi tinh tế để hoàn thiện khả năng sinh sản. Tuy nhiên nếu sự thay đổi của một trong hai người quá vội vàng hoặc “lỗi nhịp” thì vô sinh là không tránh khỏi.

Người đàn ông “hùng mạnh” cũng có nỗi niềm... Ảnh minh họa.

Nghiên cứu mới của Tiến sĩ Oren Hasson được đăng trên tờ Biological Reviews. Ông là nhà sinh vật học chuyên nghiên cứu về tiến hóa thuộc Đại học Tel Aviv ở Israel.

Chúng ta thường biết rằng tinh binh nghèo nàn sẽ giảm cơ hội làm cha của người đàn ông. Tuy nhiên, một số khác phải đau khổ vì tinh binh xung trận quá nhanh và sung sức. 

Polyspermy và nỗi niềm của cánh mày râu

Tiến sĩ Oren Hasson tin rằng tinh binh vượt qua hàng rào phòng thủ của cơ thể người phụ nữ hiệu quả đến mức nhiều hơn một chú tinh binh lọt vào bên trong trứng.

Chính quá trình được gọi là polyspermy (nhiều tinh trùng cùng thụ tinh trứng) đã phá hủy trứng và làm tiêu tan cơ hội thụ thai. Ở Anh, khoảng 1 trong 6 cặp vợ chồng gặp vấn đề về thụ thai và mỗi năm có gần 35.000 phụ nữ phải cần điều trị hiếm muộn.

Dr Hasson cho rằng chỉ riêng các nhân tố như cuộc sống đầy áp lực, sự nhiễm trùng và sự ô nhiễm không thể lí giải hoàn toàn về mức độ vô sinh ngày càng cao.

Nghiên cứu của ông cho rằng, vô sinh còn là kết quả của một “cuộc chạy đua vũ trang về tiến hóa” mà lúc đó cơ thể nam và nữ phải trải qua những thay đổi tinh tế để hoàn thiện khả năng sinh sản.

Nếu cả hai đều đạt sự hoàn thiện cùng một lúc, sự thụ thai sẽ thuận lợi. Nhưng nếu một trong hai bị “lỗi nhịp” thì vấn đề sẽ xảy ra.

Một hợp tử polyspermy - nhiều hơn 1 tinh trùng thụ tinh dẫn đến sự phân chia bất thường trong trứng (ảnh trái); Hợp tử bình thường sau 90 phút thụ tinh (ảnh phải)

Dr Hasson cho rằng thỉnh thoảng, trong suốt quá trình điều chỉnh, tỉ lệ cao về vô sinh có thể thấy rõ. Đó là lí do gần như chắc chắn về tỉ lệ vô sinh rất cao trong thập niên trước.

Nữ giới tăng cường phòng thủ

Cơ thể phụ nữ cũng diễn ra quá trình tăng cường “khả năng phòng thủ” để thúc đẩy sức cạnh tranh của những tinh binh muốn đột nhập thành công vào trong trứng.

Hydrogen peroxide gần bề mặt trứng ngăn những tinh trùng khác xâm nhập vào trứng sau khi trứng đã được thụ tinh

Chính vì thế, cơ thể của nam giới phản ứng lại bằng cách tạo ra nhiều hơn những siêu tinh binh xông xáo.

Một khi tinh binh đầu tiên thụ tinh cho trứng, cơ thể phụ nữ lại tăng cường hơn nữa sự phòng thủ để ngăn những tinh binh khác lọt vào.

Tiến sĩ Hasson cho biết để tránh những hậu quả tai hại của quá trình polyspermy, “cỗ máy tái sản xuất” trong cơ thể người phụ nữ tiến hóa hơn để tạo ra những rào cản chắc chắn đối với tinh binh.

Chúng xua đuổi, làm loãng, đánh chệch hướng và tiêu diệt tinh binh vì vậy chỉ có duy nhất một tinh binh mới có thể lọt vào trứng đúng lúc.

Tuy nhiên, Dr Hasson cho rằng hiện tượng cạnh tranh quá mạnh mẽ của các tinh binh ngày nay là quá sớm, chúng vượt trội so với “khả năng phòng thủ” của nữ giới và sẽ phá hoại quá trình thụ tinh thông thường.

Đồng thời, nam giới nếu xuất xưởng những tinh binh yếu hơn do áp lực hoặc tình trạng ô nhiễm cũng ít có cơ hội phá vỡ “tuyến phòng thủ” đang được hoàn thiện của người phụ nữ.

• Chi Giao (theo Daily Mail)