Ảnh: Lê Anh Dũng

Hà Nội. Sáng thứ 2. Chiều thứ 6... Giờ cao điểm, cả thành phố như đổ ào ra đường. Chen chúc. Ở những ngã tư "nóng" như Khâm Thiên, Trường Chinh, Tôn Đức Thắng… không khí như nêm chặt lại. Những chiếc ô tô khật khừ. Những chiếc xe máy cố lạng lách rồi mắc cứng với nhau. Xe đạp, xe máy cố tràn lên vỉa hè mà không nổi… 

"Sương mù" giờ cao điểm 

Trong quán cà phê ven đường, một người nước ngoài nói với cô bạn gái đi cùng: “Có cảm giác vào những lúc này, thành phố sắp tung ra vì căng thẳng”. Phía bên ngoài là con phố gần như đã được nêm chặt bởi người và các thể loại xe cộ.

Một người phụ nữ gầy guộc, mệt mỏi đang cố lách để nhích lên từng đoạn nhỏ. Ngồi trước chị là cháu bé chừng một tuổi, mặt xám ngoét. Phía trước mặt 2 mẹ con bé là một chiếc xe máy đang nhả khói mù mịt. 

Một vài người không chịu nổi, húng hắng ho. Ban đầu họ còn lấy tay che miệng nhưng ùn tắc lâu quá, vài phút sau, ai cũng buông trôi. Khói cứ thế túa vào không gian và “ẩn” vào mũi người đi đường.

Trong mỗi “phiên” tắc đường, trên một đoạn đường dài khoảng 100m, có đến dăm ba chiếc xe cũ “hồn nhiên” phun khói mù mịt như sương giăng sáng sớm.

Dừng đèn đỏ tại ngã ba Trường Chinh - Lê Trọng Tấn, một chiếc xe Cup 50 chở hàng cồng kềnh, không ngừng thải những luồng khí mùi nồng nặc khiến người ngồi trong chiếc ô tô bên cạnh phải kéo cửa kính lên, còn những người xung quanh nhăn nhó: “Xe gì mà xả khói như quạt chả thế”.

Một phụ nữ cố tránh luồng khói ấy bằng cách dắt xe vào quán nước nhỏ ven đường, chị than thở: “Nhà tôi cách cơ quan 10km. Cứ 16g30-17g là tan tầm, mà hôm nào cũng phải đi hơn 1 tiếng, có hôm 19g mới về đến nhà vì kẹt xe. Tôi đang mang bầu nên rất mệt mỏi…” 

Ô nhiễm không khí do khí thải các phương tiện giao thông ở Hà Nội, mà xe máy là chủ yếu thường xảy ra tại các vị trí hay có ách tắc giao thông như Ngã Tư Sở, Ngã Tư Vọng, Kim Liên, Trường Chinh, Chùa Bộc... 

Nguyên nhân là do nhiều xe đã quá cũ, không được bảo dưỡng định kỳ trong quá trình sử dụng.

Và nỗi lo bệnh tật

Những người dân hàng ngày phải tiếp xúc với môi trường không khí ô nhiễm ấy không phải ai cũng biết rằng trong tổng thiệt hại đến kinh tế do các chất ô nhiễm không khí, có khoảng 95% được ước tính là do tác động đến sức khoẻ.

Theo bác sĩ Đàm Toạ, Trưởng khoa Ngoại Bệnh viện Lao phổi Trung ương thì: “Phổi là cơ quan nội tạng nhưng tiếp xúc từng giây từng phút với môi trường bên ngoài nên chịu ảnh hưởng nhiều nhất. Môi trường ngày càng ô nhiễm, số lượng người bị bệnh liên quan đến phổi, đến đường hô hấp cũng tăng theo từng năm”.

Các loại khí độc hại có trong khí thải xe máy thường thấy là chì, bụi hạt, ô xít các bon (CO) đi ô xít lưu huỳnh (SO2), đi ô xít nitơ (NO2), ô zôn… Những loại khí này không chỉ gây ô nhiễm môi trường mà còn là nguyên nhân gây nên các bệnh nguy hiểm về đường hô hấp như viêm phế quản mãn tính, hen suyễn, tràn khí…