(VietNamNet) - Trong vòng 1 tiếng rưỡi, bắt đầu từ 19h tối ngày 28/8, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT đã đứng liên tục để giới thiệu về nội dung "sứ mạng và những bài toán của giáo dục ĐH Việt Nam" tại lớp học của các hiệu trưởng ĐH.
Phó Thủ tướng-Bộ trưởng Nguyễn Thiện Nhân trong giờ đứng lớp.
Tài liệu giảng dạy là 5 trang giấy viết tay do ông Nhân tự soạn. Sau phần giới thiệu những số liệu thống kê của giáo dục Việt Nam và nước ngoài, bài giảng nhấn mạnh tới "sứ mạng của giáo dục và đào tạo ở Việt Nam", đồng thời đưa ra bốn bài toán của giáo dục ĐH.
"Nhận thức lại"
"Bản thân tôi nhận thấy cần nhận thức lại", câu này được nhắc lại 2 lần trong phần trình bày của ông Nhân.
"Chuẩn bị bài giảng này, tôi có một suy nghĩ không bình thường", Phó Thủ tướng chia sẻ. Khi chế tạo mẫu máy, anh kỹ sư có thể giở sách. Vậy nhưng tại sao khi thi, lại cấm SV mở sách? Rõ ràng là thực tế một đằng, nhưng chúng ta lại đào tạo một nẻo".
Bởi vậy, cần thay đổi phương thức đào tạo cho mục đích giúp sinh viên giải quyết được các vấn đề từ thực tiễn chứ không phải sao chép hay học thuộc lòng những công thức, định nghĩa.
Nhưng, để có thay đổi này, thầy giáo phải biết cách ra đề bài cho SV chứ không chỉ bắt các em "học thuộc lòng" - ông Nhân nói.
Do đó, nội dung cần "nhận thức" lại, như tiêu đề bài giảng, đó là sứ mệnh của giáo dục.
|
Đáng chú ý trong phần giới thiệu số liệu thống kê là những con số báo động về chất lượng đội ngũ giảng viên ĐH. Theo đó, tỷ lệ giáo sư trung bình ở một trường ĐH VN hiện nay là 3,4. Thậm chí, ở 60 trong số 139 trường không có một vị giáo sư nào. |
Phó Thủ tướng quan niệm, giáo dục phổ thông có mục đích tạo ra con người có khả năng tự học và tự tìm kiếm thông tin. Còn đào tạo sau phổ thông có ba sứ mệnh: tạo ra những con người có nghề nghiệp mang hiệu quả cho mình và xã hội; làm cho mình và người xung quanh hạnh phúc; đồng thời sáng tạo ra tri thức mới.
Hai dẫn chứng mới nhất được đưa vào bài giảng là sự kiện mà ông Nhân vừa chứng kiến và đọc trên báo từ tối qua và ngày hôm nay.
Để minh họa cho ý những sáng tạo nảy sinh từ thực tiễn, Phó Thủ tướng dẫn câu chuyện một công nhân trong phóng sự đạt giải báo chí vừa trao tối 27/8 đã mày mò tìm ra công nghệ đúc thép từ phế thải thành thép có chất lượng cao mà nhiều nhà khoa học phải thán phục.
Đề cập tới nhu cầu cấp bách về nguồn nhân lực chưa đáp ứng nổi khi nguồn đầu tư đổ vào Việt Nam mạnh mẽ, ông Nhân lấy ngay thông tin một tập đoàn Đài Loan sáng nay vừa khai trương 2 nhà máy đầu tiên trong chuỗi dự án trị giá 5 tỷ USD ở Bắc Giang và Bắc Ninh. Tập đoàn này dự kiến sử dụng 300.000 lao động, nhưng hiện tại chưa đủ nhân lực, đặc biệt là kỹ sư và công nhân kỹ thuật cao nên phải mở chương trình đào tạo đưa qua nước ngoài dạy.
4 câu hỏi của bài toán giáo dục ĐH
"Đứng lớp này rất khó giảng", Phó Thủ tướng nói. "Tôi đưa ra đây các bài toán và mong các hiệu trưởng cùng giải giúp".
Nhắc lại một chút về bối cảnh nền kinh tế tri trức, xã hội thông tin và toàn cầu hóa đang ảnh hưởng mạnh mẽ tới các quốc gia, ông Nhân trình bày thực tế nguồn nhân lực có trình độ ĐH thực tế của Việt Nam: đầu ra thì số lượng ít (167 SV/ 1 vạn dân), chất lượng hạn chế trong khi đầu vào chi phí thấp, chất lượng đào tạo thấp. Bài toán đặt ra ở đây là: với khả năng đầu tư từ GDP thấp, làm sao phát triển giáo dục ĐH cả về số lượng và chất lượng?
Để "giải bài toán phát triển quốc gia", Phó Thủ tướng chia nhỏ thành 4 câu hỏi, đồng thời "định hướng giải pháp": Vì sao Việt Nam nghèo nhưng vẫn thắng Pháp và Mỹ rất giàu; làm sao tạo động lực cho hệ thống giáo dục phát triển; làm thế nào để sử dụng nguồn lực cho hiệu quả và cách thức gì để tăng nguồn lực cho giáo dục?
"Sự cạnh tranh" giữa các giảng viên ĐH, giữa các trường học và "đào tạo theo nhu cầu doanh nghiệp, nhu cầu xã hội" được ông Nhân nhắc đi nhắc lại khá nhiều như những động lực cơ bản buộc hê thống giáo dục phát triển.
Theo ông Nhân, không có chuẩn nhà giáo thì hệ thống giáo dục không thể phát triển được. “Năm nay, sinh viên sẽ được quyền đánh giá giảng viên. Việc này đang được giao cho Cục Quản lý nhà giáo soạn thảo.
Với các giảng viên, trong nghiên cứu khoa học cũng phải có sự cạnh tranh. “Ở Singapore, nếu sau 1 - 2 năm giảng viên không có đề tài nghiên cứu thì phải ra khỏi trường, áp lực vô cùng lớn”.
Thậm chí, sự cạnh tranh này còn phải đặt ra với các ĐH.
Phó Thủ tướng dẫn: Trung Quốc từng đóng cửa nhiều trường đại học không hiệu quả. Singapore cũng cho ngừng hoạt động cả chục trường cao đẳng. Điều đó thể hiện sự cạnh tranh gay gắt. Tuy nhiên, ở nước ta, hầu như chưa có trường nào bị đóng cửa.
Ông Nhân còn cho biết, Bộ GD-ĐT đang giao cho Cục Quản lý nhà giáo xây dựng tiêu chí đánh giá thành tích và hạn chế của hiệu trưởng.
Bài giảng kết thúc lúc 20h30 sau 1 tiếng rưỡi thuyết trình không giải lao hay thảo luận.
Tổ chức các lớp bồi dưỡng cho nhà quản lý giáo dục, đưa hiệu trưởng các trường ĐH, phổ thông tham gia các khóa đào tạo ở nước ngoài về năng lực quản lý là định mà ông Nhân đã từng phát biểu nhiều lần tại các hội nghị khi nhận công việc Bộ trưởng GD-ĐT.
Trước buổi nghe báo cáo chuyên đề này, 35 hiệu trưởng đã dự 2 ngày học, với giảng viên là lãnh đạo các vụ chức năng của Bộ GD-ĐT. Sau 3 ngày học với chuyên gia Nhật Bản, các học viên sẽ sang Nhật để tiếp tục "cua" đào tạo 2 tuần.
Hạ Anh - Kiều Oanh
********************
Ý kiến của bạn đọc:
Ho ten: Nguyễn Thị Loan
Dia chi: Cao Đẳng GTVT
Email: loancdb37@yahoo.com
Tieu de: Một bài giảng thật có ý nghĩa
Noi dung: Là một GV trẻ song tôi nhận thức được vấn đề mà ông Nhân nêu ra trong lớp học. Bài toán mà ông nêu thật khó, song nếu tìm ra lời giải thì nền giáo dục mới có cơ hội thoát khỏi tình trạng "bi đát" như hiện tại. Để làm được điều đó, không những lãnh đạo các trường mà cả đội ngũ giảng dạy cũng phải "nhận thức lại". Mong rằng, lớp học này không những được ông Nhân tổ chức cho lãnh đạo các trường đại học mà cả các trường CĐ và các trường trung cấp.
Ho ten: Đồng Hoàng
Dia chi:
Email: thehoangdong@yahoo.com
Noi dung: Trước đây khi ông nói "không" trong giáo dục tôi chưa thấy khả thi, nhưng ông đã làm được. Nay thấy ông đổi mới cách nhìn về chức năng mục đích của ngành giáo dục tôi thấy rất vui. Đã từ lâu, thực tế cuộc sống đòi hỏi nền giáo dục như vậy nhưng không được đáp ứng. Sinh viên ra trường 100% phải đào tạo lại, hoặc lung bung tự đào tạo minh để thích ứng với công việc với cuộc sống. Ngoại ngữ học cả 7-8 năm không thể giao tiếp đơn giản. Lý luận thì hàn lâm thực hành lại lúng túng. Đạo đức công dân, đạo đức nghề nghiệp không rõ ràng nhưng quan điểm nhận phong bì, làm ăn chụp giật thì lại ràng rẽ. . .
Ho ten: Nguyễn Thị Ngoc Dung
Dia chi: NISTPASS
Email: nndung@most.gov.vn
Tieu de: Hoàn toàn hưởng ứng
Noi dung: Đây là một việc làm nên tổ chức thường xuyên trong lịch làm việc của các Phó Thủ tướng đối với các đơn vị mình quản lý (các Bộ cụ thể đã được phân công nghiệm vụ). Đặc biệt với ông Nguyễn Thiện Nhân, là một người đã từng có nhiều kinh nhiệm trong nghiên cứu và giảng dạy thì các nhà lãnh đạo và những người đồng nghiệp nên tận dụng ông ấy để đón nhận những kinh nghiệm và tri thức quý báu đã được ông Nhân tích luỹ và sáng tạo.
Ho ten: Phạm Ngọc Hùng
Dia chi: Học viện KTQS
Email: ngochungpham@FPT.vn
Tieu de: Tôi đồng ý với PTT Nhân
Noi dung: Khi chế tạo mẫu máy, anh kỹ sư có thể giở sách. Vậy nhưng tại sao khi thi, lại cấm SV mở sách? Rõ ràng là thực tế một đằng, nhưng chúng ta lại đào tạo một nẻo". Tôi đã phát biểu điều này nhiều lần ở trường tôi, nhưng đáng tiếc là vẫn không thuyết phục được một số nhân vật, kể cả những người cũng nhận thức được như vậy. Vấn đề là học không dám vượt qua chính mình!
Ho ten: Bạn đọc
Dia chi: Thanh Hoá
Noi dung: Đối với lớp học cỡ các hiệu trưởng Đại học tại sao lại áp dụng phương pháp và phương tiện giảng dạy kiểu như giảng dạy cho học sinh phổ thông vậy ! Không tài liệu giảng dạy, không tài liệu học tập, không trao đổi thảo luận, không áp dụng công nghệ tin học vào giảng dạy, khi nào thì bài toán giáo dục Việt Nam được giải để có thể nâng cao chất lượng giáo dục ?
Ho ten: Trần Văn Tới
Dia chi: Công ty LD Bảo Hiểm Quốc Tế Việt Nam
Email: tran_toi@via.com.vn
Tieu de: Đào tạo hiệu trưởng các trường ĐH
Noi dung: Kính gửi toà soạn, Khi tôi đọc bài viết này, cảm nhận của tôi là rất thông cảm và thâu hiểu suy nghĩ của Phó Thủ tướng Nhân. Định hướng của giáo dục Việt Nam rõ ràng là đang có vấn đề lớn. Giáo dục phải tạo ra những con người hội nhập với thế giới; Phó thủ Tướng cần tăng cường những buổi thuyết trình và đào tạo như vậy nhằm nhắc nhở và chấn chỉnh giáo dục các cấp đi vào nền nếp và định hướng Quốc tế hoá, nếu không học xong các trường của Việt Nam, con em chúng ta phải học lại tại các trường nước ngoài để hoà nhập với thế giới hiện đại thì thật là lãng phí thời gian và tuổi trẻ. Kể cả việc chỉ làm việc trong nước và các doanh nghiệp Việt Nam thì lực lượng lao động vẫn cần được đào tạo bài bản để hội nhập. Nhà nước nên khuyến khích các dự án cải cách giáo dục theo hướng hoà nhập cộng đồng thế giới như các nước Mỹ, Úc, Anh... Vì chỉ các nước này là có các trường đào tạo đẳng cấp Quốc tế tốt.
Ho ten: ATM
Dia chi: TPHCM
Noi dung: Tôi hy vọng rằng ngài không nói lý thuyết. Thực tế cho thấy kể từ khi ngài bộ trưởng lên nắm quyền ở bộ thì nền giáo dục nước nhà cũng chẳng thay đổi được là bao. Có chăng ấn tượng để lại là kỳ thi tốt nghiệp THPT vừa rồi có 46% học sinh bị trượt. Tôi được biết, Ngài bộ trưởng hiện làm phó thủ tướng và kiêm bộ trưởng bộ giáo dục, khi tìm được người thay thế sẽ bàn giao. Như vậy, những tuyên bố mà bộ trưởng đưa ra cho nền giáo dục nước nhà liệu có được bộ trưởng theo đuổi đến cùng không?
Ho ten: Phan Văn Minh
Email: phanvanminh@yahoo.com
Tieu de: Một phương pháp" giải bài toán giáo dục Việt Nam"
Noi dung: Để "giải bài toán giáo dục Việt Nam" tôi xin đề nghị một phương pháp là: phân tích và tổng hợp .Chúng ta phải phân tích thật kỹ sự thành công của nhiều cá nhân cụ thể trên con đường học vấn và trong nghề nghiệp của họ ,từ đó tổng hợp lại để đưa ra một lời giải chính xác,nếu không có một căn cứ thực tiễn nào thì sẽ không có lời giải phù hợp.Tôi cũng xin góp thêm một ýhỏ nữa là:phải từng bước tiến hành dạy song ngữ ở trường học và sử dụng tiếng Anh ở văn phòng, công sở.
Ý kiến của bạn:
