"Khi đọc dự thảo về việc phong chức danh GS, PGS vừa được ban hành (để lấy ý kiến), tôi thấy có một qui định rất "trời ơi", đi ngược lại xu hướng đang được khẳng định. Đó là qui định muốn được công nhận GS thì ứng cử viên phải hướng dẫn chính ít nhất 2 luận án tiến sĩ. Qui định này, theo tôi, có nhiều bất cập", một PGS được xem là "trẻ" của cơ sở đào tạo ĐH lớn của miền Bắc lên tiếng.
 |
| Các GS được công nhận chức danh năm 2004 (Ảnh: H.A) |
Tuy nhiên, khi đọc dự thảo về việc phong chức danh GS, PGS vừa được ban hành (để lấy ý kiến), tôi thấy có một qui định rất "trời ơi", đi ngược lại xu hướng đang được khẳng định. Đó là qui định muốn được công nhận GS thì ứng cử viên phải hướng dẫn chính ít nhất 2 luận án tiến sĩ (so với trước đây, chỉ cần hướng dẫn chính 1 luận văn tiến sĩ). Qui định này, theo tôi, có nhiều bất cập.
Theo suy nghĩ của tôi, GS phải là người có uy tín chuyên môn, và uy tín chuyên môn đó được thể hiện qua số lượng công trình xuất bản, qua việc tổ chức nghiên cứu khoa học, qua khả năng nắm vững ngoại ngữ để cập nhật kiến thức chuyên môn, để trao đổi khoa học với đồng nghiệp quốc tế.
Và dĩ nhiên, đã là GS thì phải có đóng góp quan trọng trong công tác đào tạo, trong đó có nhiệm vụ hướng dẫn luận văn thạc sĩ và tiến sĩ.
Tuy nhiên, việc hướng dẫn luận văn chỉ là một trong những điều kiện. Vì thế, đối với ứng viên GS, chỉ nên qui định hướng dẫn 1 luận văn tiến sĩ (bảo vệ thành công) là đủ. Những qui định khác, theo tôi, là quan trọng hơn, chẳng hạn số lượng công trình, khả năng thông thạo ngoại ngữ.
Nếu qui định phải hướng dẫn chính ít nhất 2 luận văn tiến sĩ, tôi e rằng độ tuổi trung bình của GS nước ta sắp tới sẽ tăng lên đáng kể, bởi lẽ, công bố thêm một (hoặc vài) chuyên luận, viết thêm một (hoặc vài) giáo trình nhiều khi khó hơn rất nhiều việc có thêm một nghiên cứu sinh. Tôi muốn nói đến 2 trường hợp:
-Số lượng nghiên cứu sinh hàng năm của cơ sở đào tạo không nhiều, và thường có tình trạng "ưu tiên" phân công/mời hướng dẫn cho GS. Một PGS nếu đã được hướng dẫn chính một nghiên cứu sinh rồi, sẽ rất khó (rất lâu) để có thể được phân công/mời hướng dẫn chính một nghiên cứu sinh khác.
| "Nản lòng nhất là sự ngáng chân của đồng nghiệp..." |
Trong khi đó, việc phân công/mời hướng dẫn phụ thì dễ dàng hơn nhiều. Và theo quan sát của tôi, rất nhiều trường hợp, nghiên cứu sinh đã thực sự làm việc với người hướng dẫn phụ hơn là người hướng dẫn chính (người hướng dẫn phụ, không phải là GS, thường trẻ hơn, xông xáo hơn, thường thân thiện hơn và dễ trao đổi hơn)
-Một PGS có thể bị "chèn ép" bằng cách không được phân công/mời hướng dẫn chính. Vì thế, dù cố gắng đến bao nhiêu về chuyên môn đi nữa (công bố nhiều công trình khoa học có giá trị), thì người đó cũng không thể trở thành GS được, bởi một qui định mang tính hình thức nhiều hơn thực tế. Đây là một thực tế mà chúng ta không nên tránh né. Những người trẻ tuổi, có chuyên môn, thường là những người rất có cá tính, thường là không "dễ bảo" trong con mắt của những người quản lí và các giáo sư bề trên.
Nên chăng, đối với chức danh GS, qui định về điều kiện hướng dẫn chỉ là: hướng dẫn chính 1 luận án tiến sĩ, hướng dẫn phụ 3 luận án tiến sĩ.
Đây là ý kiến của cá nhân, nhưng tôi nghĩ cũng sẽ là suy nghĩ của nhiều anh em khác.
Còn về những điều kiện khác, tôi cho rằng nên tăng lên. Ví dụ, điều kiện về số lượng công trình phải cao hơn (chẳng hạn, không phải 12 điểm công trình nữa, mà là phải 20 điểm công trình)
-
Một giảng viên ĐHQG Hà Nội
Ý kiến của bạn:
