(VietNamNet) - Sau khi Phó thủ tướng Chính phủ Phạm Gia Khiêm có ý kiến đồng ý về nguyên tắc việc kết thúc giai đoạn thử nghiệm và cho phép triển khai ứng dụng phát hình kỹ thuật số (KTS) trên diện rộng, nhiều ý kiến cho rằng, tương lai của các dịch vụ truyền hình cáp sẽ bị cạnh tranh mạnh.
Kinh doanh và công ích: Dịch vụ 2 trong 1!
Tại cuộc họp lấy ý kiến của các ban, ngành về việc triển khai ứng dụng truyền hình số mặt đất trên diện rộng theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, do Bộ Văn hóa thông tin chủ trì mới đây, công ty Đầu tư và phát triển công nghệ truyền hình Việt Nam (VTC) đã trình hai phương án dự kiến triển khai truyền hình kỹ thuật số mặt đất trên diện rộng.
Phương án 1, VTC đưa ra dự kiến sẽ triển khai mạng truyền hình số mặt đất phục vụ quảng bá tồn tại song song với mạng truyền hình analog của VTV và các đài phát thanh, truyền hình địa phương với lộ trình cho thời gian quá độ dự kiến đến năm 2020. Trong thời gian quá độ, người dân có thể thu xem đồng thời các chương trình quảng bá từ mạng analog hoặc mạng kỹ thuật số. Sau thời gian quá độ sẽ bỏ mạng analog để chuyển sang kỹ thuật số hoàn toàn.
VTC sẽ phối hơp với các bưu điện tỉnh, thành và đài PTTH địa phương để tận dụng tối đa những khả năng truyền dẫn, phát sóng nhằm triển khai tốt nhất dịch vụ truyền hình KTS mặt đất. |
Với phương án 2, VTC xin được triển khai mạng truyền hình kỹ thuật số mặt đất trên toàn quốc, với khả năng truyền dẫn phát sóng đồng thời nhiều chương trình truyền hình nhằm đáp ứng hai nhiệm vụ kinh doanh và công ích. Đảm bảo nhiệm vụ kinh doanh, VTC sẽ cung cấp dịch vụ truyền hình giải trí trên truyền hình kỹ thuật số mặt đất, bao gồm các chương trình vui chơi giải trí do VTC sản xuất, biên tập, biên dịch, khai thác... và một số chương trình thể thao, vui chơi giải trí của nước ngoài.
Nếu Chính phủ đồng ý với phương án 1, VTC sẽ triển khai dịch vụ truyền hình kỹ thuật số như một mạng phục vụ công ích hoàn toàn để chỉ truyền phát các chương trình quảng bá. Tuy nhiên, Nhà nước phải đầu tư toàn bộ kinh phí ban đầu để triển khai mạng và cả kinh phí cho việc vận hành, khai thác lâu dài. Chi phí dành cho phương án này sẽ rất lớn và không tận dụng được các nguồn lực của xã hội.
Ưu điểm cơ bản của phương án 2 lại vừa đáp ứng nhu cầu giải trí ngày càng cao của người dân, VTC cũng sẽ tận dụng năng lực truyền dẫn của mạng truyền hình số còn dư thừa, kết hợp truyền dẫn phát sóng các chương trình truyền hình quảng bá phục vụ thông tin tuyên truyền.
Chính bởi vậy, tại cuộc họp, đông đảo các đại biểu đã nhất trí với việc thực hiện theo phương án 2, dịch vụ sẽ vừa đảm nhận nhiệm vụ kinh doanh, khách hàng muốn sử dụng thì phải trả tiền nhưng cũng sẽ hoàn thành tốt cả nhiệm vụ công ích, giúp Nhà nước tiết kiệm được chi phí đầu tư ban đầu rất lớn.
Dịch vụ sẽ có tính cạnh tranh cao
Theo phân tích của giới chuyên môn, sự kiện truyền hình kỹ thuật số được phát sóng trên diện rộng sẽ là một "nguy cơ", đe dọa đến sự phát triển gần như độc tôn của mạng truyền hình cáp hiện đang rất được ưa chuộng của đài truyền hình trung ương, tại địa phương là đài truyền hình Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh.
VTC đã đưa ra khả năng truyền dẫn, phát sóng của mình khá thuyết phục. Toàn bộ các chương trình truyền hình kỹ thuật số được số hóa, nén và ghép kênh thành dòng tín hiệu số. Dòng tín hiệu số được truyền dẫn đi các tỉnh, thành trên toàn quốc bằng mạng viễn thông băng rộng sử dụng mạng cáp quang hoặc vệ tinh khi đó điều kiện. Còn tại các địa phương, dòng tín hiệu số được đưa vào các máy phát số để phát lại trên địa bàn địa phương đó. VTC cũng sẽ phối hợp với các đài phát thanh truyền hình địa phương hoặc các bưu điện tỉnh, thành để có thể tận dụng tối đa cơ sở hạ tầng phát sóng hiện có như phòng máy, cột, anten...
Với thời gian quá độ chuyển đổi sang kỹ thuật số cho phát sóng truyền hình quảng bá dự kiến sẽ kéo dài đến 2015 - 2020, VTC cũng xin cho phép Truyền hình kỹ thuật số VTC được phép sản xuất các thể loại chương trình vui chơi giải trí thuần Việt như các chương trình ca nhạc, thể thao, phim, trò chơi truyền hình, quảng cáo, phổ biến kiến thức khoa học công nghệ (đặc biệt là công nghệ thông tin) và làm các dịch vụ truyền hình và sẽ không sản xuất chương trình thời sự chính trị.
Mặc dù chưa đề xuất chính thức khách hàng sẽ phải trả bao nhiêu khi sử dụng dịch vụ, song một lãnh đạo của VTC cho biết, giá cả dịch vụ sẽ rất phải chăng, phù hợp với người dùng của Việt Nam. Điều đó phần nào đã được chứng minh với hơn 3 năm dịch vụ được VTC đưa ra thử nghiệm với đầy đủ kinh nghiệm cũng như nguồn nhân lực để triển khai, vận hành và khai thác hiệu quả mạng truyền hình trên phạm vi toàn quốc.
Ở các nước phát triển trên thế giới, truyền hình KTS mặt đất đã có những bước tiến vượt trội hơn sau khi các dịch vụ truyền hình cáp qua thời kỳ cực thịnh và thoái trào. Việc mỗi hộ gia đình tại Mỹ có tới 4-5 sợi cáp truyền hình chạy vào nhà đã từng diễn ra từ cuối những năm 90.
Ưu điểm của truyền hình KTS là khả năng triển khai trên diện rộng tốt hơn, giảm được chi phí đi cáp tới từng hộ gia đình. Nhưng bù lại, thiết bị thu phát đầu cuối của truyền hình KTS lại đắt hơn. Cuộc cạnh tranh giữa các hãng truyền hình tư nhân dùng công nghệ KTS và cáp đã từng diễn ra rất phổ biến, và KTS hiện đã vượt trội hơn ở các nước phát triển. Tuy nhiên, với một thị trường truyền hình thương mại non trẻ như Việt Nam, thì tiềm năng của các dịch vụ cáp vẫn đang rất lớn.
Thủy Nguyên