Trong bối cảnh đó, sự ra đời của Unicode được coi là một giải pháp kịp thời. Ưu điểm của Unicode khá rõ: vì là bộ mã quốc tế nên việc trao đổi dữ liệu sẽ dễ dàng không chỉ giữa các vùng, miền của VN mà còn giữa VN và thế giới. Trong bộ mã này, vị trí của các ký tự tiếng Việt có định, không lo xung đột với các ngôn ngữ khác nên tiếng Việt có thể tồn tại cùng với các thứ tếng khác ngay trong cùng một văn bản mà không cần các font chuyên biệt.

Ưu điểm của Unicode thể hiện rõ trên Internet. Các website tiếng Việt hiện nay đều dùng Unicode để thể hiện nội dung. Do các máy vi tính hiện nay đều có sẵn Unicode nên người đọc có thể xem được thông tin tiếng Việt mà không gặp phải trở ngại nào.

Tuy vậy, ở mức độ áp dụng hàng ngày, rất nhiều tổ chức, doanh nghiệp và cá nhân vẫn chưa dùng Unicode, họ vẫn sử dụng các bộ font đã tồn tại lâu nay như ABC (ở miền Bắc), VNI, Bách Khoa (ở miền Nam). Thực tế này phổ biến ngay cả ở các cơ quan nhà nước, mặc dù đầu năm 2003, Ban chỉ đạ quốc gia CNTT đã yêu cầu các cơ quan nhà nước thống nhất áp dụng bộ mã Unicode. Nguyên nhân của tình trạng này là gì?

Chị Lan, công chức tại một cơ quan ở HN nói: "Chúng tôi có biết đến Unicode, nhưng công việc hàng ngày của tôi là phải nhận và tổng hợp nhiều văn bản từ các nơi gửi đến, mà họ không dùng Unicode nên tôi cũng không thể dùng được". Chị Lan cũng có biết đến cách chuyển đổi giữa các bộ mã nhưng chị cảm thấy quá mệt mỏi với công việc phát sinh thêm này.

Còn Minh, nhân viên tiếp thị tại một công ty có trụ sở tại Đà Nẵng lại cho biết: "Tôi chưa muốn dùng Unicode vì có ít font chữ quá ngoài các font như Times News Roman, Aria;, Tahoma, Verdana. Nên tôi thường dùng các font đẹp hơn như của VNI và ABC.

Như vậy, nguyên nhân Unicode chưa phổ biến tựu trung vào mấy vấn đề sau:
- Người dùng chưa biết đến Unicode và ưu điểm của bộ mã này
- Người dùng chưa có nhu cầu bức thiết phải chuyển sang bộ mã này.
- Unicode còn có quá ít font để đáp ứng nhu cầu của người dùng.
- Người dùng chưa biết cách sử dụng các chương trình chuyển mã để xử lý các văn bản đang tồn tại ở các dạng mã khác.

Từ những nguyên nhân nói trên, chúng ta có thể rút ra một số giải pháp. Trước hết, Nhà nước cần tăng cường khuyến khích việc sử dụng Unicode trong xã hội. Đối với các cơ quan nhà nước, cần thông qua các trung tâm tin học để bắt buộc áp dụng Unicode.

Các công ty tin học cần chung sức hỗ trợ bằng việc không cài đặt các bộ font khác khi bán máy và hướng dẫn người sử dụng Unicode ngay từ đầu. Các phong trào tình nguyện như thanh niên góp phần xóa mù tin học cũng cần lưu ý hướng dẫn sử dựng Unicode thay cho các bộ font khác.

Hiện nay các bộ gõ tiếng Việt hỗ trợ Unicode và chuyển đổi giữa Unicode với các bộ mã khác đã có khá nhiều trên thị trường, trong đó Unikey là một phần mềm miễn phí, nhỏ gọn và cách chuyển đổi rất dễ dàng.

Bên cạnh đó, các nhà lập trình cần tạp thêm các font mỹ thuật theo mã Unicode để bổ sung cho bộ font còn hạn chế hiện nay, đáp ứng nhu cầu về trình bày và trang trí văn bản của đa số người dùng.

Trần Thanh Hải - Vụ thương mại điện tử

(Theo Thời báo Vi tính SG)