(VietNamNet) - Nhiều bất cập dù nói ra rả vẫn chưa được giải quyết. Khai báo hải quan điện tử sẽ còn gặp nhiều khó khăn trong thời gian tới.

Trang web về khai hải quan điện tử của Tổng cục Hải quan vẫn đang trong thời gian xây dựng.

Tại cuộc hội thảo về ''Khai báo hải quan điện tử'' diễn ra sáng ngày 4/10 tại Hà Nội, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Vũ Ngọc Anh và các đồng nghiệp cùng thống nhất, đã rất cần gấp rút đẩy nhanh việc khai báo hải quan điện tử nhưng những vướng mắc cơ bản vẫn chưa thể giải quyết ngay trong một sớm một chiều.

Ông Vũ Ngọc Anh cho biết, hệ thống khai hải quan điện tử được triển khai từ cuối năm 2002 nhưng tới nay việc áp dụng khai báo điện tử mới được triển khai tại 5 Cục Hải quan các tỉnh, thành phố gồm: Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Đồng Nai và Bình Dương.

Ở Chi cục Hải quan Hải Phòng, đường truyền thường xuyên bị nghẽn mạch do phụ thuộc vào đường dây điện thoại. Trong khi đó, Hải Phòng chỉ có... 2 kỹ sư tin học chính thức được đào tạo về nghiệp vụ hải quan. Một ngày họ phải quản lý hàng trăm tờ khai hàng gia công mà không có lấy một kỹ sư quản trị mạng.

Các DN do chưa bị cơ sở pháp lý bắt buộc phải khai báo điện tử nên còn tình trạng ''thích thì làm, không thích thì thôi''. Đại đa số là DN vừa và nhỏ nên việc khai báo điện tử chưa cấp thiết đối với họ. Các DN vẫn tiến hành ''tay đôi'', vừa phải khai điện tử vừa phải nộp hồ sơ giấy nên chẳng thiết tha gì với khai điện tử. Không ít DN còn lo ngại hệ thống bảo mật của Hải quan không cao nên dễ thất thoát thông tin của họ.

Hiện kết quả chứng minh rằng, thời gian làm thủ tục hải quan điện tử cho các lô hàng xuất nhập khẩu giảm từ 30-50% so với hình thức cũ, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp thanh khoản hợp đồng gia công một cách nhanh chóng và chính xác. Bên cạnh đó, doanh nghiệp cũng có thể tham khảo được các thông tin về phía hải quan (thông tin nợ thuế, chế độ, thủ tục hải quan mới nhất) để chủ động trong việc làm thủ tục hải quan... Nhờ vậy, công tác quản lý trong lĩnh vực hải quan được nâng lên một bước, chặt chẽ và chính xác hơn. Tuy nhiên, do vẫn còn thiếu một căn cứ pháp lý đầy đủ cho các giao dịch thương mại điện tử nói chung; việc trao đổi dữ liệu giữa các Bộ, ngành còn hạn chế; cơ sở vật chất hạ tầng kỹ thuật của ngành hải quan còn chưa đồng bộ...; nhất là chưa có căn cứ pháp lý bắt buộc các doanh nghiệp phải thực hiện khai báo hải quan điện tử nên dẫn đến việc áp dụng còn gặp nhiều hạn chế, doanh nghiệp còn ''sợ'' hình thức này.

Để tạo điều kiện thuận lợi cho khai báo hải quan điện tử, ngành hải quan kiến nghị, Chính phủ sớm ban hành những quy định cụ thể và đồng bộ về lĩnh vực này; đồng thời khuyến khích sự tham gia của bên thứ ba vào khai điện tử, làm đầu mối tiếp nhận từ doanh nghiệp và truyền dữ liệu sang cơ quan Hải quan. Bên cạnh đó, việc xây dựng các quy chế ưu đãi cho các doanh nghiệp tham gia khai điện tử như việc cấp thẻ ''ưu tiên'' cho DN cũng cần được Tổng cục Hải quan sớm đưa vào thực hiện, tạo điều kiện thuận lợi đẩy nhanh thông quan hàng hóa xuất nhập khẩu.

Để hạn chế những hiện tượng tiêu cực nảy sinh trong quá trình doanh nghiệp tiếp xúc trực tiếp với hải quan và giảm thời gian thông quan cho hàng hóa xuất nhập khẩu, Tổng cục Hải quan đang gấp rút mở rộng áp dụng việc khai báo điện tử đối với tất cả các loại hình xuất nhập khẩu.

• Hồng Phúc