Trung tâm môi trường biển, thuộc Viện Cơ học, vừa cho ra đời một phần mềm khá đặc biệt: Phần mềm dự báo quỹ đạo (hướng di chuyển và tốc độ) của những vết dầu loang trên một số vùng biển Việt Nam.
Vốn là một trong những sự cố được đánh giá là đặc biệt nghiêm trọng, sự cố tràn dầu trên biển do tai nạn luôn gặp phải những khó khăn khi ứng cứu. Đó là không thể biết trước được vệt dầu tràn trên biển đó đã dịch chuyển như thế nào, tới đâu và mức độ ảnh hưởng của chúng tới môi trường biển quanh khu vực đó.
Sau gần một năm nghiên cứu các yếu tố về địa hình, đặc điểm khí tượng thuỷ văn tại một số vùng biển có nguy cơ xảy ra sự cố tràn dầu cao của Việt Nam, các cán bộ thuộc trung tâm môi trường biển, Viện Cơ học đã xây dựng được một phần mềm có khả năng dự đoán quỹ đạo của vệt dầu khi có sự cố tràn dầu. Chỉ cần nhập một số dữ liệu cơ bản về sự cố tràn dầu như: Toạ độ của vệt dầu trên biển, loại dầu bị tràn ra, khối lượng dầu tràn ra, phần mềm này sẽ thể hiện hầu hết các thông số và phạm vi có thể ảnh hưởng của vụ tai nạn, đó là hình dạng, hướng di chuyển, khoảng thời gian đã di chuyển của vệt dầu. Các thông số này đặc biệt quan trọng, vì nó đóng vai trò quyết định cho công tác cứu hộ được nhanh nhất và hiệu quả nhất.
Ngoài việc có thể đưa ra hình ảnh trực quan của vệt dầu tràn, phần mềm còn tính toán được tốc độ dịch chuyển của vệt dầu, vùng loang của vệt dầu, độ dày mỏng của lớp dầu loang. Điều này đồng nghĩa với việc đội cứu hộ có thể có được phương thức đặt dải phao quây cô lập vệt dầu tràn, không để nó tiếp tục lan rộng và ước lượng được số hoá chất cần sử dụng để vô hiệu hoá vệt dầu loang đó.
Được xây dựng chủ yếu trên ngôn ngữ FOXTRAN, phần mềm mô phỏng dầu tràn có một cơ sở dữ liệu khổng lồ, đó là tất cả các điều kiện tự nhiên, địa lý, địa hình, thuỷ văn, các đánh giá về tài nguyên sinh vật biển, tài nguyên nhân sinh tại các vùng biển có nguy cơ xảy ra sự cố dầu tràn cao như: Hải Phòng, Hạ Long, Quảng Ninh, Bà Rịa - Vũng Tàu. Tất cả kho dữ liệu đó được kết hợp triệt để với công cụ GIS nhằm đưa ra được những phương án tối ưu nhất.
Hiện trung tâm môi trường biển đã chuẩn bị sẵn sàng để có thể đưa được các sản phẩm của mình tham gia vào dự án thành lập một Trung Tâm ứng phó sự cố tràn dầu.
Mạnh Trường