Xem ảnh trên màn hình cỡ chiếc tem của ĐTDĐ và máy ảnh số thường khiến bạn phải nheo đến đau cả mắt. Nhưng tình trạng này sẽ không còn tồn tại lâu nữa, với chiếc máy projector bỏ túi mà các nhà khoa học đang nghiên cứu. Một ngày không xa, bạn sẽ có thể xem hình ảnh phóng ra từ máy ảnh, ĐTDĐ, PDA với độ phân giải cao và kích thước cực lớn.

Trong tương lai, chiếc máy chiếu mini này còn có thể đính kèm với đầu DVD, cho phép bạn xem phim với hình ảnh chất lượng như TV trên bức tường cạnh đó. 

Phần lớn các thiết bị projector số chuẩn hiện nay đều có kích thước khá cồng kềnh. Ngay cả chiếc máy chiếu video thanh mảnh nhất, sử dụng trong văn phòng cũng có kích thước và trọng lượng tương đương với một cuốn sổ danh bạ điện thoại. 

Tuy nhiên, các mô hình mẫu của thiết bị miniprojector thế hệ mới đang được các nhà nghiên cứu phát triển trong phòng thí nghiệm, có loại với kích thước chỉ dày hơn chiếc thẻ tín dụng một chút và sử dụng tia laser hoặc diode phát sáng.

Đa lựa chọn, đa công dụng

Projector tương lai sẽ tạo ra nét khác biệt căn bản với thế hệ projector cồng kềnh hiện nay.

"Có thể sẽ có hai hoặc 3 công nghệ miniprojector khác nhau cùng tồn tại", V.Michael Bove Jr, tác giả một mô hình mẫu cho biết. Tiến sĩ Bove là Giám đốc dự án nghiên cứu điện tử gia dụng tại phòng thí nghiệm Media Lab của M.I.T. "Điều quan trọng là dù sử dụng công nghệ nào đi nữa, tia laser hay diode phát sáng, thiết bị mới cũng phải tạo ra những nét khác biệt căn bản với thế hệ projector video và projector TV hiện hành".

Lấy thí dụ, các máy chiếu mini của tương lai sẽ được thiết kế để tích hợp bên trong những thiết bị khác, nhằm phóng to các hình ảnh kiểu như bảng điều khiển hoặc bản đồ lên trên bảng đồng hồ ô tô. "Chúng sẽ làm thay đổi căn bản cách chúng ta làm việc với máy chiếu. Bạn có thể download một bản đồ về điện thoại rồi chiếu Projector lên một bề mặt để xem hình ảnh chất lượng cao".

Tất nhiên, vẫn còn khá nhiều vấn đề phải giải quyết trước khi những chiếc máy chiếu mini giá rẻ có mặt trên thị trường. Trước hết là công việc thiết kế sao cho có hiệu quả cao. Sự tiêu tốn điện năng là một vấn đề quan trọng bởi trong nhiều trường hợp, máy chiếu sẽ "nuốt chửng" cả năng lượng từ điện thoại hoặc thiết bị mà nó đính kèm. Hiện tại, theo tiến sĩ Bove, máy chiếu TV và video có thể sử dụng hàng trăm watt điện. Tuy nhiên, khi chuyển sang thế hệ projector di động dùng pin thì chúng chỉ được phép xài nhiều nhất là một vài watt mà thôi. Chính bởi thách thức này mà Tiến sĩ Bove dự đoán rằng trước khi tung ra được projector bỏ túi đúng nghĩa, các phiên bản đầu tiên có thể sẽ đính kèm theo laptop. "Laptop có nhiều không gian và điện năng hơn. Nhưng cuối cùng, thế nào máy chiếu cũng phải tìm đường trở thành thiết bị cầm tay".

Tương tác với ĐTDĐ, PDA, laptop và... game 

Tại phòng thí nghiệm nghiên cứu  Mitsubishi Electric ở Cambridge, Massachussette, Ramesh Raskar lại lãnh đạo một nhóm nghiên cứu phát triển mẫu projector bỏ túi đính kèm với ĐTDĐ, camera số và PDA trong tương lai. 

Lumileds Lighting, một công ty có trụ sở tại San Jose, California cũng đang phát triển một mẫu projector nhỏ gọn bằng công nghệ diode phát sáng cực sáng. Steve Paolini, Giám đốc phát triển kinh doanh của hãng cho biết thiết bị projector này không dành cho những màn hình cỡ lớn trong phòng họp mà là phục vụ mục đích cá nhân. "Mục tiêu ban đầu của chúng tôi là những màn hình có kích thước bằng tờ giấy, với cỡ ảnh và độ sáng tương đương với màn hình laptop". Theo ông Paolini, hiện tại, không có bất cứ rào cản kỹ thuật nào ngăn cản việc phát triển những chiếc máy chiếu bỏ túi. Tất cả chỉ còn chờ đợi nhu cầu từ phía thị trường mà thôi. 

Nghiên cứu kỹ thuật giao thoa hình ảnh laser tại Lumileds.

Khác với công nghệ L.E.D mà Lumileds đang sử dụng, Light Blue Optics, một công ty tại Cambridge, Anh lại dùng tia laser làm nền gốc cho thiết bị projector cầm tay của mình. "Chúng tôi muốn tạo ra một thiết bị cho phép bạn download phim về, nhấn nút một cái và thế là thưởng thức trên màn hình khổng lồ", Adrian Cable, Giám đốc công ty nói. Hình ảnh phát ra từ máy chiếu laser tất nhiên, không thể là hình ảnh 3D song sẽ rất khác biệt với máy chiếu chuẩn hiện nay. Tiến sĩ Cable, người lấy bằng tiến sĩ về hình ảnh quang Laser tại Cambridge, cho biết phóng chiếu hình ảnh video bằng kỹ thuật giao thoa laser đã có từ 20 năm nay. Trong kỹ thuật này, ánh sáng bị buộc phải truyền đi không theo đường thẳng mà thông qua các khe hở nhỏ, buộc ánh sáng phải nhiễu xạ. Kiểm soát chặt chẽ sự nhiễu xạ này có thể tạo ra hình ảnh giao thoa. 

Tại Mitsubishi Electric, Tiến sĩ Raska cùng các đồng sự lại nghiên cứu các phương pháp mà con người sẽ "tương tác" với hình ảnh máy chiếu trong tương lai. Lấy thí dụ, họ đã tìm ra một phương pháp cố định hình ảnh phóng chiếu: Một khi hình ảnh đã chiếu lên tường, nó sẽ không bị xê dịch bởi cử động tiếp theo của tay. Tiếp đó, họ phát triển các kỹ thuật "click and drag" (Nhấn nút và kéo thả) đối với hình ảnh trên màn chiếu. 

Tiến sĩ Paolini của Lumileds thì nghĩ rằng game sẽ là tương lai của máy chiếu mini. Khi ông mang một chiếc máy mẫu về nhà, cậu con trai của ông đã chơi game liền tù tì mấy tiếng, vừa nằm trên giường, vừa chiếu hình ảnh lên tường. "Hãy tưởng tượng mà xem. Bạn sẽ có thể chơi game trên trần nhà ấy chứ!".

• Cầm Thi (Theo The New York Times)