Mặc dù Microsoft từng thừa nhận không chỉ một lần rằng mình đã mất một ít thị phần vào tay Linux song câu chuyện không dừng lại ở đó. Nhiều doanh nghiệp lớn đã phải ngậm ngùi quay lại với Windows sau khi thất vọng tràn trề với phần mềm nguồn mở Linux. 

Các ứng dụng không tương thích, hiệu suất kém, thể hiện nghèo nàn, chi phí hỗ trợ kỹ thuật leo thang và hệ thống chưa hoàn thiện là những lý do chính mà các quan chức của hai hãng vừa tiến hành chuyển đổi từ Linux về lại Windows đưa ra cho quyết định của mình.

Combe, hãng chế tạo sản phẩm chăm sóc cá nhân tại New York, đã phát triển và quản trị website của hãng bằng một ISP chạy trên nền Linux-Oracle cách đây chín năm. Song hai năm trước, họ đã phải hì hục chuyển lại về Windows. "Chúng tôi sẽ không nhòm ngó tới Linux trong một tương lai gần. Mặc dù hệ điều hành này đã đạt được vài bước tiến và có thể trở thành đối thủ của Windows đấy, song nó không thể nhận được sự hỗ trợ cũng như quy mô phát triển lên đến toàn cầu được." - giám đốc điều hành Tim Case cho biết.

Thực ra, ban đầu Combe cũng rất ngần ngại khi chuyển sang dùng Linux. Mặc dù vậy, bị thuyết phục bởi hợp đồng của bên A về việc cung cấp các dịch vụ đẳng cấp theo kèm, Combe cuối cùng đã đặt bút ký vào thoả thuận. Trên thực tế, hệ thống hoạt động khá tốt, và Linux chỉ trở thành "vấn đề" khi các ứng dụng Web của Combe cần một cơ sở dữ liệu và lựa chọn duy nhất của họ lúc đó là sản phẩm của Oracle. Combe bắt đầu lo ngại rằng Oracle và bên A không có các chuyên gia thực thụ về Linux trong hàng ngũ nhân sự. Nỗi lo này đã được chứng minh khi cách đây hai năm, ISP thông báo cho Combe rằng họ... sắp phải đóng cửa. Thật may là Combe đã điều tra thông tin về các ISP thay thế khác từ trước. Vì vậy, không lâu sau, họ bắt tay với Microsoft Certified Alpine Business Systems để giúp website Combe chuyển sang dùng Windows Server 2003, Internet Information Service 6.0 và SQL Server 2000. 

Việc chuyển lại về Windows đã được tiến hành "rất hiệu quả và liền mạch. Chi phí chuyển đổi là tối thiểu so với việc phát triển nguyên một site mới. Trong hai năm qua, chúng tôi không bị "chết" trang lần nào, trong khi trước đó, mỗi năm Combe phải chịu cảnh thời gian chết ít nhất là hai-ba lần. Ngoài ra, tổng chi phí sở hữu cũng được hạ thấp." - Case nói.

Chi phí đội nóc

Một công ty khác cũng noi gương Combe, "di cư" khỏi địa hạt Linux để trở lại "cố hương" Windows là Mountain High Holdings LLC, tập đoàn điều hành khu nghỉ mát cao cấp Mountain High Resort, cùng một khu nghỉ trượt tuyết tại Wrightwood California. 

Ba năm trước, tập đoàn này triển khai một hệ thống thương mại điện tử sử dụng hệ điều hành Linux của Red Hat, phần mềm máy chủ Web Apache của Apache Software Foundation và cơ sở dữ liệu MySQL của MySQL AB. "Quyết định chuyển sang Linux đã khiến chúng tôi rất tốn kém." - giám đốc tài chính Michele Roy của hãng cho biết.

Khoản tiền người ta nghĩ rằng có thể tiết kiệm được khi không phải mua bản quyền phần mềm đã nhanh chóng bị "xoá sổ" khi chi phí hỗ trợ kỹ thuật leo thang đến chóng mặt. "So với việc mua giải pháp Windows ngay từ đầu, chúng tôi đã phải móc túi nhiều hơn để giải quyết các trục trặc kỹ thuật với Linux trong ba tháng đầu tiên. Hệ điều hành Linux không thể quản lý được các tầng thông tin chúng tôi cần để kiểm soát nội bộ." - Roy nói.  

Chưa hết, Roy còn bày tỏ lo ngại về độ bảo mật cũng như mức độ tin cậy của hệ thống. Những hỏng hóc hệ thống, chi phí sửa chữa đội nóc đã buộc Mountain High phải cân nhắc lại quyết định tiếp tục dùng Linux. Đặc biệt là "giọt nước cuối cùng làm tràn ly" : trong dịp cuối tuần cuối mùa hè 2002, cao điểm của mùa du lịch với khoảng 5000 lượt khách, hệ thống... "sập". Các thiết bị cấu thành hệ thống thương mại điện tử ngừng làm việc trong đúng một ngày. 

"Trong cài đặt của chương trình, người ta đã định sẵn một giới hạn cho phép đặt số lượng "x" sản phẩm với một cuộc giao dịch. Khi khách hàng của chúng tôi đặt hàng vượt mức con số này, cả hệ thống sẽ bị vỡ vụn. Sau đó, chúng tôi buộc phải nhận dạng bằng tay từng cuộc tính phí thẻ tín dụng sai sót một." - Roy kể. 

Không thể chịu đựng nổi nữa, vào cuối mùa du lịch 2002-2003, Mountain High đã quyết định xây lại site trên nền Windows, "Mùa kinh doanh của chúng tôi khai trương vào ngày 1/9 vừa qua và site thương mại điện tử đã tăng trưởng hơn 100%." - Roy cho biết - "Nếu không chuyển sang giải pháp Windows, thật chúng tôi không biết làm cách nào để xử lý chừng ấy cuộc giao dịch". Hiện nay, Mountain High chỉ còn sử dụng Linux trong một máy chủ dành riêng cho diễn đàn cộng đồng của tập đoàn. 

Tất nhiên, Combe và Mountain High không thể so được với số lượng doanh nghiệp dồn dập chuyển sang Linux và gắn chặt với hệ điều hành này mỗi ngày. Song các quan chức của Microsoft sẽ không từ bỏ bất cứ một "chiến thắng" nào khi có cơ hội. "Thách thức lớn nhất là những khách hàng chuyển từ Unix sang Linux, những người không muốn viết lại các ứng dụng vì phần lớn các nhân viên của họ đều biết ngôn ngữ lập trình Java rồi." - Martin Taylor, chuyên gia chiến lược nền Linux của Microsoft cho biết - "Khi đó tôi chỉ có thể hỏi họ có muốn (duy trì và quản lý) các phần mềm cấp hệ thống hay không mà thôi." 

Để kết luận, hãy lắng nghe lời khuyến cáo của giới phân tích: Hãy phân tích thật kỹ tình hình trước khi chuyển đổi, cân nhắc thiệt hơn chứ đừng chạy theo phong trào. Nếu có bất cứ mối lo ngại nào, hãy đảm bảo là bạn có thể giải quyết chúng ổn thoả sau khi triển khai hệ điều hành mới, chứ đừng bao giờ để xảy ra tình trạng: "Đâm lao phải theo lao".

Suy cho cùng, bạn vẫn cứ là "Thượng đế" cơ mà?

Cầm Thi (Theo Ziff Davids)