Mặc dù đang được sử dụng rộng rãi, HTML đã bộc lộ một số hạn chế, hầu hết là do nguồn gốc của dạng ngôn ngữ này, vốn là một công cụ đơn giản chứ không phải là một ''loại thuốc trị bách bệnh'' của những chuyên gia web. Vậy liệu trong tương lai, ngôn ngữ tạo web này có bị biến mất hay không?

Chỉ mới 8 năm trước, chữ  ''HT'' trong HTML tượng trưng cho ''sự nóng hổi, (hot), cũng như ý nghĩa ''hypertext'', (siêu văn bản) của nó. Ngôn ngữ Internet này xuất hiện trên miệng của mọi người, từ người lập trình cho đến nhà tư bản. Hiện nay, mặc dù  ''X'' đang dần bắt đầu phân loại các dạng hypertext như XML, XHTML và các dạng khác, những ngôn ngữ Internet phức tạp hơn đang xuất hiện ngày càng nhiều và dần thay thế cho bậc tiền bối (HTML) nặng nề kém linh hoạt.

Không phải là HTML đã bị chìm hẳn vào bóng tối. Jeff Offutt, một chuyên gia phần mềm và thông tin của Đại học George Mason nhận xét: ''chuyện HTML sẽ biến mất ngay trong thời gian tới là rất khó xảy ra. Tất cả các trình duyệt web đều dựa trên HTML và sẽ vẫn như vậy trong tương lai gần''.

Toàn cầu nhưng không hoàn hảo

Mark Frydenberg, một giáo viên về các hệ thống thông tin máy tính tại Bentley College cho rằng: Một cách tóm tắt, HTML ''là cách biểu diễn text và chèn ảnh, các đường link và khung hiển thị nội dung trong một trình duyệt web. Khi một web server nhận được một yêu cầu truy cập vào một trang web, trang này sẽ được xử lý. Sau đó, HTML sẽ gửi trang này đến trình duyệt đã gửi yêu cầu tới''.

Mặc dù đang được sử dụng rộng rãi, HTML đã bộc lộ một số hạn chế, hầu hết là do nguồn gốc của dạng ngôn ngữ này, vốn là một công cụ đơn giản chứ không phải là một ''loại thuốc trị bách bệnh'' của những chuyên gia web. Chuyên gia công nghệ Michael Pelletier cho rằng ''khi chỉ có một trình duyệt web và một hệ điều hành, bài toán phát triển HTML để hoạt động trên đó sẽ rất dễ dàng. Ngược lại, ''khi một trình duyệt mới, thực hiện các tính năng khác nhau, trên các hệ điều hành khác nhau và độ phân giải màn hình cũng khác nhau, quá trình người lập web viết nội dung HTML sẽ trở nên đặc biệt khó khăn''.

''Bảo bối'' CSS  

May thay, các tiêu chuẩn hỗ trợ cho HTML, chẳng hạn CSS (cascading style sheets - các lớp kiểu xếp chồng), đã giúp các nhà tạo web giảm gánh nặng trong việc quản lý các website phức tạp. Chẳng hạn, một nhà thiết kế web sử dụng CSS có thể thay thiết kế của toàn bộ một site bằng cách đổi một lớp kiểu đơn (single style sheet), chứ không phải thay đổi các thành phần thiết kế của từng trang trong website.

Ashley Warren, một chuyên gia phát triển web tại Hãng quảng cáo Adamson ở St. Louis, Missouri (Mỹ) cho biết: ''CSS cho phép các nhà phát triển web phân tách giữa các thông tin về vị trí cấu trúc trang và trang trí mỹ thuật, tạo ra các văn bản dễ hơn cho cả việc đọc và quản lý''. Công cụ thiết kế này rất quan trọng vì ''sự xuyên suốt của CSS trong cộng đồng phát triển web sẽ có những ảnh hưởng rất lớn đến việc viết các website trong tương lai''.

XML?

Cùng với các chuẩn như CSS, các ngôn ngữ đánh dấu bổ sung (complementary mark up languages) cũng tăng cường cho HTML. Trong đó, đáng kể nhất là XML, ngôn ngữ đánh dấu mở rộng (extensible markup language).

Offutt cho biết: ''XML và HTML độc lập và bổ sung cho nhau. HTML mô tả cách trình bày dữ liệu, và XML mô tả nội dung dữ liệu''. Như vậy, 2 ngôn ngữ này có thể giải quyết được các vấn đề khác nhau.

Pelletier giải thích: ''Vấn đề chủ yếu của HTML là một trang đơn tương đương một khối kết hợp của cả dữ liệu được hiển thị đến người dùng và các chỉ dẫn xử lý cách hiển thị cho trình duyệt. Bằng cách phân tách dữ liệu từ nội dung hiển thị được phản hồi và lưu vào một tài liệu XML, chúng ta có thể tận dụng cùng một thông tin lặp đi lặp lại nhiều lần''.

Theo ông Vernon Imrich, Giám đốc kỹ thuật của Percussion Software, ''Có hai mô hình đã hình thành cho những nhà phát triển sử dụng XML. Một có tên là 'DOM - Mô hình đối tượng văn bản (Document Object Model), cung cấp một giao diện hướng đối tượng. Do đó các cấu trúc XML có thể được xử lý trong các môi trường lập trình web quen thuộc, chẳng hạn như JSP (Java) and ASP (VB và VB.Net). Nhưng việc viết một bộ mã nguồn thuần DOM có thể làm nản chí những người kiên trì nhất''.

''Mô hình thứ hai, sử dụng một công nghệ có tên XSLT (extensible stylesheet language transformations), cung cấp một khả năng chuyển đổi rất mạnh, có thể được đưa vào bất kỳ một loại ứng dụng nào, cung cấp khả năng thay đổi nhanh chóng cách trình bày hoặc thêm các hướng trình bày mới mà không phải viết lại code của toàn bộ ứng dụng''.

Imrich kết luận: Ngoài việc thay thế HTML, XML ''sẽ giúp kéo dài sự sống của HTML, có thể coi như một ''ngôn ngữ đánh dấu trình bày'' (presentation markup language). Việc chuyển đổi XML sang HTML cũng dễ dàng hơn bất kỳ một định dạng nào khác, do có những điểm tương đồng cơ bản.

Hypertext: Thế hệ tiếp theo

Ông Pelletier giải thích rằng thực tế, ''thế hệ tiếp theo của HTML sẽ là XHTML - sự hội tụ của XML và HTML trong một định dạng được chuẩn hoá''.

Chuyên gia phát triển web Jeff Campbell của DreamHost Web Hosting cho biết: ''Cùng với CSS, XHTML cho phép các nhà thiết kế web có thể ''tái sử dụng một cách dễ dàng cùng một nội dung, nhưng có nhiều kiểu hiện thị đa dạng và phức tạp. ''Bất kể website được hiển thị trên các màn hình máy tính tiêu chuẩn, các màn hình PDA nhỏ hay trên chương trình hỗ trợ cho người khiếm thị, chỉ cần có một bản nội dung của trang đó là đủ''.

Thiết kế trong tương lai

Do đó, thậm chí khi các nhà thiết kế web sẽ phải sử dung một số công cụ mới trong tương lai, họ sẽ phải thay đổi một cách dần dần và có quá trình ''tiến hoá'' chứ không phải những bước chuyển biến mang tính cách mạng. HTML chưa thể bị loại bỏ trong một sớm một chiều. Tuy nhiên, những người viết web sẽ phải mài giũa thêm kiến thức của mình bằng XML và các quá trình chuyển đổi sang XML.

Ông Imrich cho biết: ''Các ngôn ngữ chuyển đổi nhận biết XML, chẳng hạn như XSLT, sẽ trở nên rất quan trọng trong việc chuyển đổi XML thành các trang web mà chúng ta có thể đọc được. Các nhà xây dựng và thiết kế web nắm rõ những ngôn ngữ này sẽ đi trước một bước quan trọng trong thị trường thiết kế web''.

Cần những kỹ năng mới

Alden Hart, Giám đốc kỹ thuật của Adrenaline Group cho rằng ''Không giống như trong bộ phim ''X-Files'', cái bạn nhìn sẽ là cái bạn có trong thế giới Internet mới mẻ và sinh động của các file 'X' ''.

'Cuối cùng, các công cụ này sẽ tạo ra các kiểu từ lớp thiết kế WYSIWYG, do đó XML/XSLT sẽ không thay đổi kỹ năng vốn có của các nhà thiết kế web'', ông Hart giải thích. ''Tuy nhiên, để có thêm những hiệu quả nâng cao và để debug (gỡ lỗi) trong khi xây dựng web, người sử dụng XML và XSLT sẽ cần nắm rõ thêm các kỹ năng cốt lõi của những ngôn ngữ này''.

Bình Minh - Theo Newsfactor