Itoday - Tương lai của một ''cuộc sống không dây'' đang được quảng cáo rùm beng lại đang được cảnh báo bởi các chuyên gia là ''không tưởng''. Trong khi một số người cho rằng cái gọi là các mạng lưới không dây thế hệ 3 (3G) là điều hiện hữu và cần thiết, những người khác lại khăng khăng 3G chỉ tổ tốn tiền của các chính phủ, các công ty viễn thông, người tiêu dùng cũng như các công ty phát triển ứng dụng.

Vào những ngày này, có lẽ đi đến đâu cũng thấy những quảng cáo về một ''phong cách sống không dây'' của tương lai. Các hãng điện thoại di động phủ đầy thế giới của chúng ta đủ loại hình ảnh những người tiêu dùng đang vui vẻ sử dụng máy điện thoại di động vào mọi thời điểm trong ngày để làm bất kỳ việc gì từ bất cứ đâu với tốc độ cực nhanh. Ý tưởng được trò chuyện, lướt trên các trang Web, xem đi xem lại ảnh người thân, và sử dụng cùng một chiếc điện thoại dù ở Bangkok, San Francisco hay London quả thật hấp dẫn. Nhưng theo nhiều chuyên gia, còn chưa rõ liệu giấc mơ này có trở thành hiện thực hay không. Trong khi một số người cho rằng cái gọi là các mạng lưới không dây thế hệ 3 (3G) là điều hiện hữu và cần thiết, những người khác lại khăng khăng 3G chỉ tổ tốn tiền của các chính phủ, các công ty viễn thông, người tiêu dùng cũng như các công ty phát triển ứng dụng.

Các mạng lưới không dây thế hệ 1 sử dụng công nghệ analog để truyền giọng nói; thế hệ 2 (2G) dùng kỹ thuật số, bổ sung khả năng cho mạng, tăng chất lượng thoại và cho phép truyền cả số liệu. Công nghệ 2,5G cho phép các tệp dữ liệu được truyền riêng với giọng nói, cho phép kết nối dữ liệu liên tục. 3G hứa hẹn cho phép truyền dữ liệu cực nhanh và tăng thêm nhiều khả năng, vấn đề chính đối với các mạng không dây bị quá tải. Một mớ hỗn độn chữ cái viết tắt đặc biệt đã được sử dụng để miêu tả các tiêu chuẩn đối với các mạng lưới này. Hầu như cả thế giới đang sử dụng tiêu chuẩn Global System for Mobile Communications (GSM). General Packet Radio Service (GPRS) là phiên bản nâng cấp 2,5G của GSM. Enhanced Data Rates for Global Evolution (EDGE) giúp các mạng GSM khả năng giải quyết tốc độ truyền số liệu ở cấp độ 3G. Một tiêu chuẩn mạng cạnh tranh hiện nay là Code Division Multiple Access (CDMA) và phiên bản nâng cấp 1XRTT cho phép dữ liệu được truyền với tốc độ ngang bằng của GPRS.

Không có những ứng dụng hấp dẫn?

Giáo sư quản lý và chính sách công cộng Gerald Faulhaber của trường Ðại học Wharton tỏ ra bi quan về tương lai của 3G. ''Tôi không thấy tương lai cho 3G. 3G được dự kiến trở thành dải tần rộng cho các máy điện thoại di động và ban đầu nó được quảng cáo rùm beng là một hệ thống 2Mbps. Trên thực tế, nó chỉ đạt trong khoảng từ 200Kbps đến 300Kbps là cùng'', Faulhaber giải thích. ''Ðó là một ý tưởng đáng quan tâm. Nhưng điều đầu tiên tôi nghĩ đến khi được nghe về khái niệm 'dải tần rộng trong túi bạn' là chúng ta sẽ sử dụng công cụ nào?'' Ông lưu ý rằng các thiết bị di động đang ngày càng nhỏ hơn - không phải là xu hướng tối ưu đối với một hệ thống hứa hẹn nhiều chức năng đa phương tiện.

Faulhaber lưu ý nước đang đi đầu hiện nay là Nhật Bản, nơi NTT DoCoMo đã khai trương một dịch vụ điện thoại di động rất được giới trẻ ưa thích. ''Dịch vụ tốt nhất hiện nay là iMode của NTT DoCoMo. Nó có một màn hình tương đối lớn và nó đã có thể tải một số hình động từ Internet. Nhưng nó không có bàn phím và cũng khó điều khiển. Thậm chí ở Nhật Bản, chức năng chính không phải là truy cập Web'', Faulhaber phát biểu, ám chỉ tới thực tế rằng nhiều người gửi tin nhắn hoặc chơi trò chơi trên các thiết bị iMode chứ ít vào mạng Internet.

Faulhaber hồ nghi về những sử dụng hứa hẹn của công nghệ 3G, và chỉ ra rằng hầu hết thông tin mà mọi người cần trên một thiết bị di động không đòi hỏi phải nâng cấp với một tốc độ chóng mặt. ''Thư điện tử ư? Giờ đây bạn đã làm được điều đó. Bản tin chứng khoán ư? Cũng vậy. Tất cả đều là dải tần hẹp. Tôi không thể tưởng tượng nổi sự hưng thịnh của dải tần rộng. Mọi người nói họ sẽ được chơi nhạc từ máy điện thoại di động của họ. Nhưng chúng ta đã có những chiếc máy MP3 - và không phải lúc nào tôi cũng cần chiếc máy này. Ðể tìm ra tiệm ăn ở gần nhất ư? Chắc chắn là hay nhưng tôi không cần thông tin phải cập nhật đến từng phút!'' ông nói, và một dịch vụ tìm kiếm nhà hàng như vậy có thể thực hiện được với 2,5G.

''Tôi tin ứng dụng hấp dẫn trong môi trường công ty là thư điện tử với khả năng di động'', Dave Williams, Phó Giám đốc phụ trách kế hoạch chiến lược của Cingular Wireless, nói. ''Ðó là một dịch vụ có sức cạnh tranh. Ðối với những người tiêu dùng, nó được bổ sung thêm khả năng gửi và nhận các hình ảnh số trên một chiếc điện thoại di động màn hình mầu trong một giải pháp cả gói tiết kiệm chi phí''. Tuy nhiên theo ông, hầu hết các dịch vụ này có thể được triển khai trên các mạng lưới GPRS, vì thế bản thân chúng không thể trở thành các động lực cho 3G. Andrew Grant, một sinh viên tốt nghiệp Wharton năm 1990 và là giám đốc điều hành của Virgin Mobile Australia, nghĩ chỉ là vấn đề thời gian trước khi các ứng dụng hấp dẫn khách hàng được phát triển. Nhưng chính ông cũng thấy rằng việc triển khai công nghệ tốc độ cao là một thay đổi từ từ. ''Quan điểm của chúng tôi là dành thời gian để phát triển dịch vụ hơn thay vì phát triển công nghệ. 3G sẽ tới, chúng tôi không nghi ngờ gì điều đó. Nhưng trước mắt, chúng tôi coi nhắn tin đa phương tiện là một 'cầu nối' quan trọng tới 3G''.

Thử nghiệm tại châu Âu

Faulhaber cho rằng người châu Âu đã hùa vào ủng hộ dải tần rộng nhưng vẫn chưa chứng minh được là nó cần thiết. Năm ngoái, nhiều nước đã tổ chức đấu giá để phân chia giấy phép 3G cho nhiều công ty cung cấp dịch vụ viễn thông khác nhau. Chạy đua để vượt nhau trong đấu thầu, các công ty đã bỏ ra hàng tỷ USD để có phần trong miếng bánh này. Các chính phủ (đặc biệt là Anh và Ðức) đã thu được nhiều tiền từ phí cấp phép nhưng hiện nay các hãng điện thoại đang phải chật vật thu hồi vốn từ khoản đầu tư này. Faulhaber tin rằng các công ty viễn thông chưa được chuẩn bị đầy đủ. ''Mọi người đang đánh đu với 3G, nhưng không ai nghĩ nghiêm túc hình mẫu kinh doanh là gì''.

Theo Williams, trông đợi có lãi trong thời gian ngắn hạn là hơi lạc quan. ''Tôi nghĩ về lâu dài, 3G sẽ tự mang lại lợi nhuận nhưng chúng ta phải chờ khoảng 10 năm''. Williams nói chiến lược của Cingular là hành động từ từ. ''Chúng tôi đang sử dụng đồng thời GSM/GPRS trên toàn mạng lưới của chúng tôi và cũng đang dùng EDGE như một phần của kế hoạch này trong 2 năm tới''.

Chưa cần đi quá xa!

Rajeev Chand, người tốt nghiệp Wharton năm 1993 và hiện là nhà phân tích nghiên cứu cổ phiếu công nghệ không dây cho Rutberg, tin rằng trước mắt 2,5G là thích hợp, ít nhất là ở Mỹ. ''Nó đủ tốt cho hiện tại, với khả năng kết nối liên tục. Bản thân việc này cũng đã là một bước đi cách mạng tiến về phía trước. Ở châu Âu, khả năng thoại có thể thúc đẩy 3G. Còn ở Mỹ, các hãng điện thoại mới chỉ đang thử nghiệm với dữ liệu, và theo tôi các công nghệ 2,5G sẽ tồn tại trong một thời gian''.

Ngọc Anh theo News.com