ĐTDĐ đã thay đổi cuộc sống như thế nào?
Cập nhật lúc 10:46, Thứ Năm, 04/11/2010 (GMT+7)
Qua câu chuyện của mình, Amy Gahran - cây viết về công nghệ di động cho CNN, đã khéo léo đề cập đến những cách mà điện thoại di động đang thay đổi cuộc sống của chúng ta hiện nay.
Khoảnh khắc tôi nhận ra tầm quan trọng của điện thoại di động xảy ra vào mùa xuân năm 2009, khi tôi mới chuyển tới Oakland, California.
Tôi đang trên xe bus. Ngồi đối diện tôi là một người đàn ông đã cao tuổi, trông dáng vẻ như là một người vô gia cư. Có tiếng chuông điện thoại reo và ông thò tay vào túi chiếc áo jacket đã sờn và lôi ra một chiếc điện thoại nhỏ.
“Xin chào? ... Vâng, tôi đây ạ. Cảm ơn vì đã gọi lại cho tôi”, ông bắt đầu câu chuyện, và xin lỗi vì những tiếng ồn trên xe bus. “Vâng, vâng, tôi chỉ muốn hỏi xem liệu cuộc hẹn của tôi đã được khẳng định trong hệ thống của chị hay chưa. Tôi đã nhận được tin nhắn vào hôm qua và sau đó nhắn lại, nhưng tôi chỉ muốn kiểm tra lại xem liệu chị đã nhận được tin nhắn và tên tôi đã nằm trong danh sách các cuộc hẹn của chị chưa. Ok, tốt, tốt. Vâng, tôi sẽ tới vào ngày mai. Bởi vì tôi thực sự lo sợ rằng mình sẽ bị đẩy ra đường ở thời điểm này”.
Trong khi tôi lắng tai cuộc trò chuyện kể trên, thì tôi cũng dùng chiếc iPhone của mình và đăng nhập vào mạng xã hội Twitter. Điều này nghe có vẻ như chẳng ăn nhập gì – nhưng trên màn hình của tôi khi đó là hai thông tin rất đáng chú ý: một thông báo về những thành tựu phát triển đáng chú ý về một chính sách năng lượng là chủ đề tôi rất thích (nhưng chủ đề này không quá phổ biến trên các phương tiện truyền thông) và một tin cập nhật từ một người bạn mà tôi đã không gặp trong nhiều năm, thông báo rằng lần truyền hóa chất thứ 3 của chị để chống lại căn bệnh ung thư vú đã trải qua nhẹ nhàng hơn hai lần trước.
Chỉ sau vài giây, tôi đã chia sẻ những thông tin cập nhật của chính sách này tới hơn 5.000 người kết nối với tôi trên Twitter, sau đó tôi gửi một tin nhắn trực tiếp tới bạn tôi để động viên chị ấy.
Sau đó tôi cất chiếc iPhone vào túi và dừng lại để quan sát người đàn ông trên xe bus ở trên. Tôi không nói gì với ông ấy, nhưng tôi chỉ nhìn vào bộ quần áo sờn cũ mà ông đang mặc, với một chiếc túi thể thao cũ mềm đựng những thứ đồ đạc linh tinh, và ông mang gương mặt nhăn nheo cùng với vẻ bề ngoài rất mệt mỏi.
Đó là cách mà điện thoại di động đã thay đổi cuộc sống của chúng ta như thế nào.
Vâng, điện thoại di động có thể làm chúng ta mất tập trung, bị làm phiền, trở nên tầm thường hay bực dọc. Vâng, chúng thường cung cấp cho chúng ta những cuộc đàm thoại với chất lượng nghèo nàn hơn, ít tin cậy hơn so với điện thoại cố định. Vâng, chúng có thể thu hút sự chú ý tới một cái áo choàng đã sờn cũ mà người ta giấu phía sau để tách biệt mình ra khỏi đám đông xung quanh. (“Hãy cưỡng lại khát vọng mang theo chiếc điện thoại di động bên mình”, đó là lời khuyên của Tanya Davis trong bài thơ có tự đề ’How to Be Alone’ của cô).
Nhưng điện thoại di động ngày nay cung cấp cho chúng ta những dịch vụ quan trọng và những kết nối con người với con người. Chúng kết nối những người đang có những nhu cầu khẩn thiết với những dịch vụ mà có thể thay đổi (thậm chí cứu vớt) cuộc sống của họ và mang tới cho họ những niềm hy vọng, cho dù chỉ thông qua một tin nhắn văn bản đơn giản được gửi đi rộng rãi. Cũng trong tháng cùng với sự kiện trên xe bus mà tôi đã kể, có một câu chuyện đăng tải trên tờ Bưu điện Washington đã giải thích làm thế nào để những chiếc điện thoại di động giá rẻ đã trở thành con đường sống cho những người vô gia cư ở thủ đô Mỹ.
Điện thoại di động cho phép chúng ta có thể chia sẻ một cách nhanh chóng những thông tin quan trọng mà thông thường chúng không xuất hiện trên các tờ nhật báo hay bản tin thời sự buổi tối. Điều này thậm chí còn đúng hơn nữa, khi mà có nhiều các hãng tin có tên tuổi đang dần đuối đi (chủ yếu do những quyết định sai lầm của các cấp quản lí trong vòng 15 năm qua – không, giống như những khẳng định gần đây, đó là bởi vì sự phát triển vượt bậc của Internet và điện thoại di động).
Điện thoại giúp chúng ta mở rộng sự hiện diện của cái gọi là truyền thông được trợ giúp bởi Internet trong những thời điểm rảnh rỗi của cuộc sống, cho dù chúng ta ở nơi đâu, vì thế chúng ta vẫn có thể tiếp cận với những người bạn của mình khi chúng ta trên xe bus hay đang trong khi xếp hàng đợi tới lượt mình ở ngân hàng.
Điện thoại di động cũng đang tạo ra và hình thành những tin tức, đặc biệt ở cấp độ địa phương, nơi mà việc đưa tin vẫn chưa thực sự phổ biến.
Một số loại điện thoại di động có hỗ trợ chức năng video đã được dùng làm bằng chứng trong vụ án mạng xảy ra ngày 1 tháng giêng năm 2009, nạn nhân là Oscar Grant, một công dân Mỹ gốc Phi 22 tuổi ở Oakland, California, người đang cùng các bạn mình trở về từ buổi lễ đón chào năm mới ở San Francisco. Nhân viên cảnh sát tuần tra Johannes Mehserle đã đánh Grant ngã úp mặt xuống nền xi măng của sân nhà ga trước khi hắn bắn chết Grant. Xung quanh đó, trên một chuyến tàu cao tốc đang dừng ở điểm đỗ, rất nhiều những hành khách đã chứng kiến, và một số đã sử dụng điện thoại để quay lại cảnh tượng này.
Một số đoạn video ghi lại cảnh bắn người man rợ này đã được đưa lên YouTube chỉ trong vài giờ sau đó, đã thổi bùng lên làn sóng phẫn nộ ở thành phố này, nơi mà những vụ bạo lực liên quan đến nạn phân biệt chủng tộc của các nhân viên cảnh sát đang thực thi nhiệm vụ đã trở thành một nỗi nhức nhối. Những đoạn video được quay từ điện thoại di động đó đã trở thành những mảnh ghép bằng chứng quan trọng để buộc tội Mehserle tại phiên tòa (Vào 8 tháng Bảy vừa qua, cựu nhân viên cảnh sát này bị buộc tội ngộ sát và hiện đang chờ đợi bản án chính thức).
Nhìn lại tác động của điện thoại cầm tay đối với vụ án của Grant, tôi lại nhớ tới những thành viên tham gia một cuộc hội thảo truyền hình của Hiệp hội các phóng viên môi trường cuối tuần trước, trong đó các nhà báo cũng cần những kỹ năng này. Cho dù kỹ năng và công cụ truyền thông nào được những người trong cộng đồng của bạn đang sử dụng, thì các phóng viên nên được chuẩn bị để quan sát và sử dụng những kênh đó. Thật không may, cho tới lúc này, thì hầu hết những phóng viên đều thiếu những kỹ năng này – nhưng họ đang dần thích nghi với chúng.
Vai trò qua trọng của điện thoại cầm tay đối với truyền thông tin tức về vụ án Grant cũng mang lại sự khích lệ cho trang tin tức và diễn đàn cộng đồng mà Susan Mernit sáng lập năm 2009 mang tên Oakland Local. Tôi cũng là người đồng sáng lập ra trang web này và cùng góp sức để làm cho Oakland Local trở nên dễ truy cập hơn thông qua những chiếc điện thoại giá rẻ chỉ với các tính năng căn bản, thường được phần lớn người dân ở Oakland sử dụng.
Vâng, những chiếc smartphone cũng đang ghi dấu ấn. Tôi có một chiếc smartphone, và tôi sử dụng nó gần như là thường xuyên. (Mùa hè vừa qua, tôi đã tạm biết chiếc iPhone và thay vào đó là một chiếc Droid Incredible). Tuy nhiên, smartphone không phải là mảnh ghép lớn nhất của bức tranh thị trường di động. Bạn có thể không dám khẳng định điều này trên các trang tin chính thống, nhưng một thực tế là phần lớn người Mỹ vẫn chưa có cơ hội sở hữu một chiếc smartphone.
Điện thoại di động đã gần như trở nên bão hòa ở Mỹ, nhưng xem xét những loại điện thoại mà hầu hết người Mỹ sử dụng, thì smartphone quá đắt và phức tạp cho phần đa số người sử dụng. Mặc dù những chiếc điện thoại Android có giá bán rẻ hơn là cầu nối giúp rút ngắn khoảng cách giữa những chiếc điện thoại thông thường với smartphone đã bắt đầu tấn công vào thị trường Mỹ, nhưng vẫn luôn tồn tại một sự phân chia dễ nhận thấy đối với thiết bị di động. Rất nhiều những người ở hai phía của vách ngăn này đang học cách làm thế nào để sử dụng hết các chức năng của chiếc điện thoại mà họ sở hữu.
Amy Gahran - Theo ICTnews/CNN
(Thanh Tiếp dịch)
 |
Tôi đang trên xe bus. Ngồi đối diện tôi là một người đàn ông đã cao tuổi, trông dáng vẻ như là một người vô gia cư. Có tiếng chuông điện thoại reo và ông thò tay vào túi chiếc áo jacket đã sờn và lôi ra một chiếc điện thoại nhỏ.
“Xin chào? ... Vâng, tôi đây ạ. Cảm ơn vì đã gọi lại cho tôi”, ông bắt đầu câu chuyện, và xin lỗi vì những tiếng ồn trên xe bus. “Vâng, vâng, tôi chỉ muốn hỏi xem liệu cuộc hẹn của tôi đã được khẳng định trong hệ thống của chị hay chưa. Tôi đã nhận được tin nhắn vào hôm qua và sau đó nhắn lại, nhưng tôi chỉ muốn kiểm tra lại xem liệu chị đã nhận được tin nhắn và tên tôi đã nằm trong danh sách các cuộc hẹn của chị chưa. Ok, tốt, tốt. Vâng, tôi sẽ tới vào ngày mai. Bởi vì tôi thực sự lo sợ rằng mình sẽ bị đẩy ra đường ở thời điểm này”.
Trong khi tôi lắng tai cuộc trò chuyện kể trên, thì tôi cũng dùng chiếc iPhone của mình và đăng nhập vào mạng xã hội Twitter. Điều này nghe có vẻ như chẳng ăn nhập gì – nhưng trên màn hình của tôi khi đó là hai thông tin rất đáng chú ý: một thông báo về những thành tựu phát triển đáng chú ý về một chính sách năng lượng là chủ đề tôi rất thích (nhưng chủ đề này không quá phổ biến trên các phương tiện truyền thông) và một tin cập nhật từ một người bạn mà tôi đã không gặp trong nhiều năm, thông báo rằng lần truyền hóa chất thứ 3 của chị để chống lại căn bệnh ung thư vú đã trải qua nhẹ nhàng hơn hai lần trước.
Chỉ sau vài giây, tôi đã chia sẻ những thông tin cập nhật của chính sách này tới hơn 5.000 người kết nối với tôi trên Twitter, sau đó tôi gửi một tin nhắn trực tiếp tới bạn tôi để động viên chị ấy.
Sau đó tôi cất chiếc iPhone vào túi và dừng lại để quan sát người đàn ông trên xe bus ở trên. Tôi không nói gì với ông ấy, nhưng tôi chỉ nhìn vào bộ quần áo sờn cũ mà ông đang mặc, với một chiếc túi thể thao cũ mềm đựng những thứ đồ đạc linh tinh, và ông mang gương mặt nhăn nheo cùng với vẻ bề ngoài rất mệt mỏi.
Đó là cách mà điện thoại di động đã thay đổi cuộc sống của chúng ta như thế nào.
Vâng, điện thoại di động có thể làm chúng ta mất tập trung, bị làm phiền, trở nên tầm thường hay bực dọc. Vâng, chúng thường cung cấp cho chúng ta những cuộc đàm thoại với chất lượng nghèo nàn hơn, ít tin cậy hơn so với điện thoại cố định. Vâng, chúng có thể thu hút sự chú ý tới một cái áo choàng đã sờn cũ mà người ta giấu phía sau để tách biệt mình ra khỏi đám đông xung quanh. (“Hãy cưỡng lại khát vọng mang theo chiếc điện thoại di động bên mình”, đó là lời khuyên của Tanya Davis trong bài thơ có tự đề ’How to Be Alone’ của cô).
Nhưng điện thoại di động ngày nay cung cấp cho chúng ta những dịch vụ quan trọng và những kết nối con người với con người. Chúng kết nối những người đang có những nhu cầu khẩn thiết với những dịch vụ mà có thể thay đổi (thậm chí cứu vớt) cuộc sống của họ và mang tới cho họ những niềm hy vọng, cho dù chỉ thông qua một tin nhắn văn bản đơn giản được gửi đi rộng rãi. Cũng trong tháng cùng với sự kiện trên xe bus mà tôi đã kể, có một câu chuyện đăng tải trên tờ Bưu điện Washington đã giải thích làm thế nào để những chiếc điện thoại di động giá rẻ đã trở thành con đường sống cho những người vô gia cư ở thủ đô Mỹ.
Điện thoại di động cho phép chúng ta có thể chia sẻ một cách nhanh chóng những thông tin quan trọng mà thông thường chúng không xuất hiện trên các tờ nhật báo hay bản tin thời sự buổi tối. Điều này thậm chí còn đúng hơn nữa, khi mà có nhiều các hãng tin có tên tuổi đang dần đuối đi (chủ yếu do những quyết định sai lầm của các cấp quản lí trong vòng 15 năm qua – không, giống như những khẳng định gần đây, đó là bởi vì sự phát triển vượt bậc của Internet và điện thoại di động).
Điện thoại giúp chúng ta mở rộng sự hiện diện của cái gọi là truyền thông được trợ giúp bởi Internet trong những thời điểm rảnh rỗi của cuộc sống, cho dù chúng ta ở nơi đâu, vì thế chúng ta vẫn có thể tiếp cận với những người bạn của mình khi chúng ta trên xe bus hay đang trong khi xếp hàng đợi tới lượt mình ở ngân hàng.
Điện thoại di động cũng đang tạo ra và hình thành những tin tức, đặc biệt ở cấp độ địa phương, nơi mà việc đưa tin vẫn chưa thực sự phổ biến.
Một số loại điện thoại di động có hỗ trợ chức năng video đã được dùng làm bằng chứng trong vụ án mạng xảy ra ngày 1 tháng giêng năm 2009, nạn nhân là Oscar Grant, một công dân Mỹ gốc Phi 22 tuổi ở Oakland, California, người đang cùng các bạn mình trở về từ buổi lễ đón chào năm mới ở San Francisco. Nhân viên cảnh sát tuần tra Johannes Mehserle đã đánh Grant ngã úp mặt xuống nền xi măng của sân nhà ga trước khi hắn bắn chết Grant. Xung quanh đó, trên một chuyến tàu cao tốc đang dừng ở điểm đỗ, rất nhiều những hành khách đã chứng kiến, và một số đã sử dụng điện thoại để quay lại cảnh tượng này.
Một số đoạn video ghi lại cảnh bắn người man rợ này đã được đưa lên YouTube chỉ trong vài giờ sau đó, đã thổi bùng lên làn sóng phẫn nộ ở thành phố này, nơi mà những vụ bạo lực liên quan đến nạn phân biệt chủng tộc của các nhân viên cảnh sát đang thực thi nhiệm vụ đã trở thành một nỗi nhức nhối. Những đoạn video được quay từ điện thoại di động đó đã trở thành những mảnh ghép bằng chứng quan trọng để buộc tội Mehserle tại phiên tòa (Vào 8 tháng Bảy vừa qua, cựu nhân viên cảnh sát này bị buộc tội ngộ sát và hiện đang chờ đợi bản án chính thức).
Nhìn lại tác động của điện thoại cầm tay đối với vụ án của Grant, tôi lại nhớ tới những thành viên tham gia một cuộc hội thảo truyền hình của Hiệp hội các phóng viên môi trường cuối tuần trước, trong đó các nhà báo cũng cần những kỹ năng này. Cho dù kỹ năng và công cụ truyền thông nào được những người trong cộng đồng của bạn đang sử dụng, thì các phóng viên nên được chuẩn bị để quan sát và sử dụng những kênh đó. Thật không may, cho tới lúc này, thì hầu hết những phóng viên đều thiếu những kỹ năng này – nhưng họ đang dần thích nghi với chúng.
Vai trò qua trọng của điện thoại cầm tay đối với truyền thông tin tức về vụ án Grant cũng mang lại sự khích lệ cho trang tin tức và diễn đàn cộng đồng mà Susan Mernit sáng lập năm 2009 mang tên Oakland Local. Tôi cũng là người đồng sáng lập ra trang web này và cùng góp sức để làm cho Oakland Local trở nên dễ truy cập hơn thông qua những chiếc điện thoại giá rẻ chỉ với các tính năng căn bản, thường được phần lớn người dân ở Oakland sử dụng.
Vâng, những chiếc smartphone cũng đang ghi dấu ấn. Tôi có một chiếc smartphone, và tôi sử dụng nó gần như là thường xuyên. (Mùa hè vừa qua, tôi đã tạm biết chiếc iPhone và thay vào đó là một chiếc Droid Incredible). Tuy nhiên, smartphone không phải là mảnh ghép lớn nhất của bức tranh thị trường di động. Bạn có thể không dám khẳng định điều này trên các trang tin chính thống, nhưng một thực tế là phần lớn người Mỹ vẫn chưa có cơ hội sở hữu một chiếc smartphone.
Điện thoại di động đã gần như trở nên bão hòa ở Mỹ, nhưng xem xét những loại điện thoại mà hầu hết người Mỹ sử dụng, thì smartphone quá đắt và phức tạp cho phần đa số người sử dụng. Mặc dù những chiếc điện thoại Android có giá bán rẻ hơn là cầu nối giúp rút ngắn khoảng cách giữa những chiếc điện thoại thông thường với smartphone đã bắt đầu tấn công vào thị trường Mỹ, nhưng vẫn luôn tồn tại một sự phân chia dễ nhận thấy đối với thiết bị di động. Rất nhiều những người ở hai phía của vách ngăn này đang học cách làm thế nào để sử dụng hết các chức năng của chiếc điện thoại mà họ sở hữu.
Amy Gahran - Theo ICTnews/CNN
(Thanh Tiếp dịch)
,
