Ngày hôm qua, 17-9, chúng tôi đã gặp người cách đây 6 năm (năm 2001) đã gửi thư cho Thủ tướng cảnh báo về Đề án 112 trước khi đề án này được thực hiện.

PV: Thưa Giáo sư, bức thư mà Giáo sư viết ngày 2-8-2001 gửi Thủ tướng Phan Văn Khải góp ý về Đề án 112 với tư cách một công dân. Vì sao Giáo sư quyết định làm việc đó?

GS Phan Đình Diệu - nguyên Phó trưởng ban thường trực quốc gia về CNTT. Ảnh: ANTĐ.

PV: Lúc đó Giáo sư được xin ý kiến về Đề án 112?

GS Phan Đình Diệu: Không! Không ai hỏi ý kiến tôi cả. Tôi không được bàn bạc gì về Đề án 112. Nhưng dù sao tôi cũng là người làm việc trong lĩnh vực này nên khi có Đề án, mấy anh bạn quen ở Văn phòng Chính phủ có đưa cho tôi xem Đề án và Phụ lục. Tôi đọc và thấy có những điểm không ổn, thấy bức xúc nên tôi viết thư phản ánh về điều đó với Thủ tướng.

PV: Trong bức thư, GS có viết rằng tất cả những công việc trong chương trình quốc gia về CNTT giai đoạn 1996 - 1998 đã bị xoá bỏ một cách vô trách nhiệm. Theo Giáo sư, vì sao lại có chuyện này?

GS Phan Đình Diệu: Đấy là câu hỏi của tôi chứ! Đến tận bây giờ cũng có ai trả lời tôi câu hỏi đó đâu? Tôi không thể trả lời được vì tôi không xoá bỏ công việc này.

Cuối năm 1996, tôi đã nộp đơn xin thôi cương vị quản lý trong Ban chỉ đạo quốc gia về CNTT và đã được chấp thuận vào giữa năm 1997. Khi Ban chỉ đạo này được giao về Bộ KH&CN, tôi đã bàn giao lại các công việc. Tuy nhiên, sau đó tôi được biết là Chính phủ quyết định đình chỉ chương trình quốc gia này để xây dựng 4 chương trình trọng điểm về công nghệ, bao gồm công nghệ thông tin, công nghệ sinh học, công nghệ vật liệu và công nghệ cơ khí và tự động hoá.

Hồi đó tôi đã xin gặp Thủ tướng Phan Văn Khải và cực lực phản đối việc xây dựng 4 chương trình trọng điểm này, vì Việt Nam chưa đủ khả năng để triển khai. Tuy nhiên ý kiến của tôi không được chấp nhận.

Tôi còn nhớ khi đó còn có một vị quan chức rất hùng hồn mà cho rằng đây sẽ là 4 quả đấm thép để đưa Việt Nam tiến vào thế kỷ 21. Tôi thấy bực mình quá và có nói với vị đó rằng không hiểu dựa vào đâu mà chúng ta xác định 4 quả đấm thép này? E rằng chúng ta sẽ chỉ có 4 quả đấm “bùn” thôi!

PV: Trong số các góp ý, Giáo sư có đề cập tới những biểu hiện không bình thường trong vấn đề mua sắm trang thiết bị của Đề án 112...

GS Phan Đình Diệu:  Khi đọc Phụ lục Đề án, tôi thấy rằng đã xác định mua thiết bị của mấy công ty Đài Loan. Mỗi đề án phải có dự án tiền khả thi, rồi dự án khả thi, từ đó mới dự toán kinh phí và định ra phương án đấu thầu. Đằng này lại quy định trước là rất ngược đời. Còn sau đó thì tôi cũng không biết họ triển khai như thế nào.

PV: Thưa Giáo sư, nhiều chuyên gia CNTT cho rằng, những sai phạm về mua sắm trang thiết bị, in ấn tài liệu... chưa thấm vào đâu so với những vấn đề của Đề án 112 như phần cứng, phần mềm, đào tạo... ý kiến của Giáo sư về việc này như thế nào?

GS Phan Đình Diệu: Về vận hành, triển khai Đề án 112, tôi không biết gì để nói cả đâu! Bởi vì sau khi tôi gửi thư cho Thủ tướng Phan Văn Khải, tôi nghĩ rằng, nếu ý kiến của mình không được lắng nghe thì cũng không nên có ý kiến gì thêm nữa, nhất là khi mình không làm nữa thì cũng không nên quấy rầy nhiều.

PV: Giáo sư có tin rằng bức thư Giáo sư viết đã đến tay Thủ tướng Phan Văn Khải không?

GS Phan Đình Diệu: Tôi tin chứ! Bởi vì tôi cũng không phải là người xa lạ gì lắm. Tôi đã gửi ý kiến tới Thủ tướng vài lần và đều được Thủ tướng gọi tới.

PV: Có ý kiến cho rằng, khắc phục hậu quả của một đề án đang được triển khai một cách nửa vời này có thể sẽ phải tốn gấp đôi số tiền đã bỏ ra...

GS Phan Đình Diệu: Tôi không có ý kiến gì về việc đó, vì lâu nay tôi cũng ít đi đâu nên cũng không có điều kiện trao đổi để nắm được thông tin. Nếu khi nào làm lại đề án, giả sử nếu có hỏi ý kiến tôi thì tôi cũng sẽ nghiên cứu để có được những ý kiến đóng góp xây dựng, còn nếu không hỏi thì thôi.

PV: Xin trân trọng cảm ơn Giáo sư!

(Theo Minh Hoàng/An Ninh Thủ Đô)