Không chỉ tái sinh cho những ứng dụng desktop xưa cũ bằng một phiên bản web sống động, đầy tính tương tác, những công nghệ như AJAX còn mang lại sức sống cho một tham vọng từng bị coi là hoang tưởng: Thay thế Microsoft Office.

Việc hàng loạt dịch vụ web đình đám nối đuôi nhau ra đời, đáng chú ý nhất là Google Maps, đã khiến kỹ thuật AJAX trở nên nổi tiếng trong cộng đồng IT. Giờ đây, hàng chục công ty đang sử dụng kỹ thuật này để xây dựng phiên bản Web của đủ loại ứng dụng desktop, từ phần mềm xử lý văn bản cho đến các chương trình quản lý dự án.

Nhưng đừng vội nghĩ những ứng dụng này chỉ là bản sao online của Microsoft Office, bởi có rất nhiều ứng dụng trong số này tập trung sâu cho việc xuất bản và chia sẻ thông tin qua Net.

Công nghệ AJAX gốc được Microsoft phát minh ra từ thập niên 90 trên nền ngôn ngữ JavaScript và nhiều chuẩn Web khác. Nhưng mãi đến tận gần đây, khi thuật ngữ AJAX chính thức xuất hiện hồi tháng 2 vừa qua, số đông các nhà phát triển và doanh nghiệp mới lập tức chộp lấy cơ hội to lớn mà nó mang lại.

Việc Google sử dụng AJAX đã cho thấy ứng dụng Web có thể cạnh tranh ghê gớm thế nào với những ứng dụng desktop hiện tại, từ hình thức cho đến hiệu suất và sự dễ chịu nó mang lại cho người dùng. Nhiều nhà phát triển còn tin rằng rồi đây, ứng dụng AJAX sẽ xâm nhập gần như tất cả các máy tính tồn tại trên đời.

Thật ra, các trang Web tương tác được xây dựng từ những công cụ multimedia như Flash và Flex của Macromedia cũng đã lác đác xuất hiện từ vài năm nay. Tất nhiên, Flash và Flex sẽ vẫn tiếp tục tồn tại để thực hiện những nhiệm vụ phức tạp, tinh vi, nhưng với các công việc đơn giản, AJAX tỏ ra phù hợp hơn nhiều.

Không chỉ vậy, AJAX còn dọn đường cho sự nở rộ của các loại hình dịch vụ  lấy quảng cáo hoặc thuê bao sử dụng làm nguồn sống chủ yếu. Nó khác hẳn với mô hình phần mềm desktop truyền thống trước đây, khi người dùng phải móc hầu bao ra ngay từ đầu để mua sản phẩm về và cài đặt vào máy tính.

Microsoft, kẻ thống trị tuyệt đối trên thị trường phần mềm desktop đang phóng hết tốc lực - dù có hơi trễ một chút - vào địa hạt của dịch vụ ứng dụng nền Web. Mở hàng cho chiến dịch này là Live.com, một dịch vụ trực tuyến thoát thai từ MSN. Nhiều dịch vụ trong Live.com, chẳng hạn như Hotmail (sau này sẽ được đổi tên là Windows Live Mail), đã được lột xác cơ bản nhờ kỹ thuật AJAX.

AJAX Office?

Sự phát triển chóng mặt của AJAX và cả thái độ nồng nhiệt của Microsoft dành cho công nghệ này, cho phép người ta nghĩ đến khả năng Microsoft Office bị thay thế.

Google đã quyết định "biệt phái" một số nhân viên ưu tú của mình sang dự án nguồn mở OpenOffice, một động thái khiến trong giới đoán già đoán non rằng gã khổng lồ tìm kiếm sẽ cung cấp một bộ sản phẩm Web trong tương lai không xa.

Về phần mình, Microsoft chưa công bố bất cứ kế hoạch nào về việc phát triển Office phiên bản Web hoàn chỉnh. Tháng trước, hãng này cho biết sẽ khai trương một dịch vụ mới có tên Office Live dành cho các doanh nghiệp nhỏ muốn quản lý tài khoản khách hàng. Tuy nhiên, dịch vụ này chỉ có thể bổ trợ chứ không thể thay thế Office.

Ngoại trừ Google, xem ra chưa một hãng nhỏ nào dám mơ tưởng đến chuyện lật đổ Microsoft Office. Nhưng nếu bạn hỏi liệu Microsoft có dám kê cao gối mà ngủ với bộ sản phẩm văn phòng ăn khách bậc nhất của mình hay không thì câu trả lời sẽ là "không, không và không" đấy!

Cầm Thi (Theo CNET)