Tuy hiện tại chưa có bất cứ kế hoạch cụ thể nào, song các quan chức của hãng đang cân nhắc tới khả năng cung cấp phiên bản miễn phí của một loạt các sản phẩm như Works, Money và thậm chí cả hệ điều hành Windows.
Trong bản tài liệu nội bộ bị rò rỉ vào tay CNET, bộ phận kinh doanh và nghiên cứu của Microsoft đã nhận định: "Trong bối cảnh doanh thu từ thị trường tiêu dùng giảm mà quảng cáo Web lại tăng trưởng mạnh, chúng ta nên xem xét chính sách cung cấp phần mềm ứng dụng hoàn toàn miễn phí" . Đây là tài liệu chuẩn bị cho Hội nghị Thinkweek tổ chức 6 tháng/lần, để Bill Gates cùng lãnh đạo đầu não của Microsoft thảo luận về chiến lược kế tiếp cho hãng.
Trong vài tuần gần đây, Microsoft đã rục rịch khai trương một số dịch vụ mới nhằm tìm kiếm lợi nhuận từ quảng cáo trực tuyến, cạnh tranh với đối thủ Google. Việc lồng quảng cáo vào trong các phần mềm desktop, tuy có phần mạo hiểm, song sẽ tạo điều kiện để Microsoft giành lại bóng về phần sân mình.
Bên cạnh đó, tài liệu mật nói trên cũng phản ánh nỗi lo ngại của Microsoft về thực tế doanh thu phần mềm liên tục sút giảm - đặc biệt là trong thị trường tiêu dùng. Trước đó, trong bản ghi nhớ của ngài chủ tịch Microsoft và giám đốc kỹ thuật Ray Ozzie bị rò rỉ vào tay báo chí, người ta cũng "đọc vị" được những cơ hội và thách thức mà gã khổng lồ đang phải đối mặt. Một trong những chiến lược quan trọng nhất mà Ozzie nhấn mạnh nhiều lần là Microsoft cần phải chuyển hướng sang "phần mềm lồng ghép quảng cáo".
"Dễ dàng nhận thấy: nếu không làm được việc này, công việc kinh doanh của chúng ta sẽ bị đe dọa", Ozzie cảnh báo.
Ứng viên hàng đầu
Vừa rồi, Microsoft cũng đã giới thiệu hai dịch vụ Office Live và Windows Live, hai sản phẩm có yếu tố hỗ trợ quảng cáo. Tuy nhiên, trong các tài liệu nội bộ, nhân viên Microsoft vẫn khẳng định: Gã khổng lồ cần phải đi xa hơn nữa, nếu các đối thủ tiếp tục tung ra phiên bản miễn phí của những chương trình thông dụng như PowerPoint.
"Nếu đối thủ của chúng ta ra tay, chúng ta phải hành động quyết liệt hơn, cao tay hơn - nếu không muốn thua cuộc".
Đây không phải là lần đầu tiên Microsoft cân nhắc đến việc chuyển hướng chiến lược kinh doanh sang phần mềm miễn phí, kèm quảng cáo. Một tài liệu chuẩn bị cho Thinkweek Hè 2004 từng phân tích về xu hướng giảm trong thị trường tiêu dùng và gợi ý MSN Online nên chuyển đổi từ mô hình thuê bao sang sống hoàn toàn nhờ quảng cáo.
Các tiêu chí để nhận định phần mềm desktop nào đủ độ chín để chuyển sang mô hình quảng cáo cũng được đưa ra, bao gồm: phần mềm đó có hay được sử dụng trên mạng hay không, nó có thể thu hút quảng cáo nhiều hay không và sức cạnh tranh của nó đến đâu so với các phần mềm miễn phí khác. Nổi lên trong số các sản phẩm hiện tại của Microsoft là Works, Money và OneNote.
Thế nhưng cả nội bộ lẫn bên ngoài Microsoft đều cho rằng: chỉ miễn phí dịch vụ MSN thôi thì chưa đủ. Một phiên bản online của Office là đề tài được bàn đến nhiều nhất. Trước đây, quả là Microsoft từng xem xét đến chuyện này, song lại vấp phải một màn tranh cãi kịch liệt trong nội bộ lãnh đạo vì lo sợ doanh thu Office - một trong những cần câu tiền chủ lực - sẽ sụt giảm.
Liệu có bao gồm Windows?
Ý tưởng miễn phí và quảng cáo hóa phần mềm thậm chí còn mở rộng tới cả Windows - sản phẩm quan trọng nhất của hãng. Theo tài liệu Thinkweek Đông 2005 thì một phiên bản Windows miễn phí "thực sự có ý nghĩa". Doanh thu hiện tại của Windows chỉ là 9 USD/người/năm.
"Với quảng cáo, chúng ta hoàn toàn có thể đạt được, thậm chí là vượt mức doanh thu đó". Tuy nhiên, cái khó là Microsoft cần phải giải quyết được vấn đề giao diện người dùng, làm sao để hiển thị quảng cáo một cách tự nhiên, không khiến người dùng khó chịu.
Một gợi ý là tung ra phiên bản giá rẻ, đi kèm với các chương trình miễn phí kèm quảng cáo khác như Works, Outlook Express và Windows Media Player. Thế nhưng trung tâm điểm của chiến lược Microsoft lại nằm ở một sản phẩm có tên AdCenter. Vai trò ban đầu của AdCenter cũng giống như AdWords của Google, nghĩa là cung cấp quảng cáo dựa trên từ khóa tìm kiếm. Thế nhưng tham vọng của Microsoft đâu dừng lại ở đó.
Với Microsoft, AdCenter sẽ là công cụ để họ cung cấp quảng cáo dưới mọi hình thức: văn bản, audio và video - cả online lẫn offline trên máy tính, trên điện thoại di động hay thậm chí là Xbox nữa.
"Đó mới là tương lai của quảng cáo", Joanne Bradford, giám đốc doanh thu truyền thông của Microsoft tuyên bố.
Cầm Thi (Theo CNET)