Cuối tháng 9 vừa rồi, Google vừa đưa ra đề xuất thành lập một hệ thống Wi-Fi miễn phí cho toàn bộ thành phố San Francisco,  Hoa Kỳ, một trong những thành phố có trụ sở của tập đoàn truyền thông và công nghệ này.  Đây là một trong những nỗ lực gần đây nhất của Google nhằm cạnh tranh với các tập đoàn truyền thông khổng lồ khác như Microsoft và Yahoo trong công cuộc “lấn sân” công nghiệp viễn thông qua đường điện thoại và cáp quang.

Những ông chủ của Google tiếp tục tham vọng bành trướng trong kinh doanh.

Đề xuất của Google nêu rõ tiềm năng tiết kiệm những chi phí liên kết mạng cho thành phố San Francisco.  Theo đề xuất này, tầm 20 điểm truy cập sẽ được đặt ở mỗi km vuông trong thành phố. Như vậy, Google tuyên bố, cả thành phố sẽ kết nối với nhau chỉ bằng một vài mạng vô tuyến, và người dân có thể truy cập được vào Internet trong toàn thành phố, miễn phí hoàn toàn!

Đấy là lợi ích mà Google nói sẽ mang lại cho thành phố San Francisco.  Nhưng cái lợi lâu dài cho chính tập đoàn này có thể lớn hơn nhiều.  Với dịch vụ Internet không dây miễn phí, người sử dụng chắc chắn sẽ truy cập nhiều hơn vào Internet để sử dụng các tiện ích khác nhau như tìm kiếm thông tin (search), email, chat, gọi điện qua mạng, mua bán … Google,  hiện đã là một trong những nhà cung cấp các dịch vụ miễn phí lớn nhất thế giới như search, email, bản đồ vệ tinh, G-Talk (một dịch vụ chat của Google) và sắp tới có thể là dịch vụ VOIP (để cạnh tranh với Yahoo và Skype), nhìn thấy tương lai sáng lạn của họ khi có thêm những khách hàng sử dụng Internet.

Kẻ thiệt thòi lớn nhất nếu Google được chấp nhận những đề xuất này là các công ty viễn thông.  Quyết định của Google được tung ra ở thời điểm họ đang đứng trước đe doạ lớn.  Với dịch vụ Wi-Fi miễn phí, người sử dụng Internet ở San Francisco có thể bỏ qua mọi dịch vụ cung cấp điện thoại thu phí truyền thống cũng như các công ty cung cấp dịch vụ viễn thông địa phương.  Các tính năng liên lạc đường dài qua chat và email của Internet từ lâu đã làm giảm tầm quan trọng của chiếc  điện thoại.  Nhưng giờ đây với sự ra đời của các phần mềm VOIP miễn phí của Skype, Yahoo, và Google, và một đường kết nối Internet miễn phí, chiếc điện thoại hầu như không còn lý do tồn tại nữa! 

Thêm vào đó, việc cung cấp Internet miễn phí của Google sẽ ép các công ty viễn thông phải giảm phí truy cập, vốn là nguồn thu chủ yếu của họ. Trong khi Google thu bạc tỷ hàng năm qua việc đặt các quảng cáo nhỏ ở cạnh các kết quả tìm kiếm thì các công ty viễn thông lại chẳng thu được đồng nào từ quảng cáo và mất chi phí cao cho việc chạy các hệ thống mạng lớn.

Chưa chắc thành phố San Francisco đã chấp nhận đề xuất của Google, mặc dù Google sẽ tự trang trải tất cả các chi phí cho dịch vụ công cộng này (họ không tiết lộ con số nhưng theo dự đoán của giới chuyên môn thì chi phí cho dự án này có thể lên tới 20 tỷ USD).  Trước Google, đã có những tập đoàn đưa ra đề xuất như thế này mà không được thành phố chấp nhận.  

Trong lịch sử, các công ty viễn thông cũng tạo áp lực để thành phố không chấp thuận những đề xuất có ảnh hưởng xấu đến việc kinh doanh của họ . Các công ty viễn thông lớn trong vùng như SBC Communications Inc., BellSouth Corp. và Comcast Corp., đã đề nghị với chính quyền có những hậu thuẫn pháp lý để giúp họ thắng các đối thủ cạnh tranh.  Ví dụ, ở Pennsylvania, Verizon và một số công ty khác đã vận động cơ quan lập pháp cấm các thành phố dùng quỹ công để trả tiền dịch vụ viên thông mà không thông qua các công ty viễn thông địa phương trước. Song đến phút cuối họ chấp nhận thoả hiệp với thành phố Philadelphia vì thành phố này đã bắt tay vào xây dựng một hệ thống Wi-Fi hoạt động trên toàn địa bàn.

Dù có cố gắng thế nào đi nữa thì các công ty viễn thông phải đối mặt với thực tế khá rõ ràng là Internet có nhiều khả năng sẽ lấn hết đất của họ.  Tháng trước Rupert Murdoch, CEO của tập đoàn truyền thông News Corp, đã tuyên bố trong cuộc họp với các đầu tư của Goldman Sach: “Tôi tin rằng điện thoại miễn phí qua mạng sẽ có mặt khắp mọi nơi, không phải trong 10 năm mà chỉ 2-3 năm nữa thôi.”

Lời tuyên bố này không phải là không có cơ sở.  Một vài tuần trước thôi, trước sự ngỡ ngàn của tất cả giới kinh doanh, eBay đã quyết định mua lại toàn bộ dịch vụ  điện thoại mạng của Skype để sử dụng cho việc mua bán qua mạng vốn đã rất tấp nập của tập đoàn thương mại điện tử này.  Ngay bây giờ, người ta đã có thể mơ đến viễn cảnh không chỉ quan hệ liên lạc cá nhân, mà mọi trao đổi mua bán, giờ đây đều có thể thực hiện qua mạng, và miễn phí!

Hải Anh (Theo WSJ, October 3, 2005)