Châu Á được coi là một người khổng lồ đang ngủ của thế giới Internet. Và khi khu vực này bừng tỉnh, các công ty như Pacific Century CyberWorks (PCCW) ở Hong Kong, cùng với những khoản đầu tư vào các công nghệ mới nhất, sẽ vươn dậy để nắm bắt những cơ hội mà thị trường Internet lớn nhất thế giới này mang lại. Một trong những cơ hội đó là dịch vụ truyền hình trực tuyến theo yêu cầu, từng được nhắc đến với khái niệm "Web-TV on demand".
Cơ hội từ băng thông rộng
 |
| Ông Richard Li: “Băng thông rộng mở ra một thế giới mới của những cơ hội”. |
Các cơ hội này chủ yếu nằm ở công nghệ băng thông rộng. Với tầm nhìn xa, tốc độ và quyết đoán, PCCW đang tự khẳng định mình là một hãng đi đầu trên thị trường băng thông rộng bằng cách thiết lập các nền tảng hạ tầng để chuyển giao công nghệ mới, công nghệ truyền hình trực tuyến.
“Băng thông rộng mở ra một thế giới mới của những cơ hội.” - ông Richard Li, chủ tịch điều hành của PCCW nhận định - “Nó mang một thư viện khổng lồ về thông tin tới trước màn hình của bạn chỉ trong nháy mắt, và tôi có thể tin chắc rằng khi bạn đã cảm nhận được nó, bạn sẽ không bao giờ muốn quay trở lại sử dụng đường truyền Internet quay số truyền thống nữa”.
PCCW đặt mục tiêu giành được một thị phần lớn trong quá trình phát triển của mình thông qua dịch vụ Web-TV toàn cầu mang tính phát kiến của mình có tên Network of the World - NOW. NOW là dịch vụ TV-Internet số theo yêu cầu đầu tiên, và hiện là nhà sản xuất nội dung băng thông rộng lớn nhất thế giới. Được tung ra vào tháng 6/2000 từ một studio tại London, nó kết hợp hai hình thức xem TV và truy cập Internet qua kết nối DSL tới các hộ gia đình. Khi truy cập vào site của NOW, người dùng sẽ được xem các tin tức và thời tiết mới nhất, các cuộc thi đấu game, video ca nhạc, các phim tài liệu trực tiếp và kết quả thi đấu thể thao (tất cả đều tương tác hoàn toàn và được dàn dựng chương trình một cách chuyên biệt cho dịch vụ TV trực tuyến).
NOW đã phát triển một mạng lưới rộng rãi các sản phẩm chỉ trong vài tháng bằng cách sử dụng công nghệ hoàn toàn mới. Trong 4 giờ mỗi ngày, dịch vụ này sản xuất ra nội dung mới nhiều hơn tất cả các nhà sản xuất dịch vụ băng thông rộng khác trên thế giới gộp lại. Một điều tất yếu là khi tạo ra một phương tiện truyền thông mới, dịch vụ này đòi hỏi cần phải được tinh chỉnh theo thị hiếu khách hàng. NOW hiện đang tập trung vào việc chú ý những phản hồi từ khách hàng và sử dụng những thông tin đó để tạo ra sản phẩm tốt hơn. Nội dung truyền tải được cải thiện mỗi tuần, và thời gian trung bình mà người truy cập vào xem dịch vụ này đã tăng lên tới hơn 29 phút mỗi lần.
Ông Richard Li nhấn mạnh về những ý kiến nên ghi nhớ đối với công ty của mình rằng sự mở rộng ra toàn cầu của NOW là một quá trình, chứ không phải là một sự kiện: “Chúng tôi tin tưởng rằng mình đang tự khẳng định vị trí của mình một cách đáng hài lòng, khi mà băng thông rộng đang ngày càng trở nên phổ biến hơn, và chắc chắn điều đó sẽ diễn ra”.
Phát kiến công nghệ
Chỉ sau một năm cung cấp dịch vụ, "NOW Broadband TV" đã được coi như một thế hệ truyền hình số mới đang nổi lên. Hong Kong được coi là thị trường truyền thông cạnh tranh nhất trên thế giới, và NOW Broadband TV là một trong số ít các hoạt động truyền hình đang chen chân vào lĩnh vực pay-TV (truyền hình thu phí) cạnh tranh gay gắt. Tuy nhiên, dịch vụ này có một số lợi thế đặc thù khác, không chỉ bởi được PCCW - công ty viễn thông lớn nhất Hong Kong - hậu thuẫn.
NOW Broadband TV của PCCW, được coi một trong những dịch vụ TV băng thông rộng đầu tiên trên thế giới, không hề sử dụng các đường cáp truyền hình. Nó sử dụng các đường cáp đồng điện thoại cố định đi tới các hộ gia đình Hong Kong, nơi mà hầu hết đều là các kết nối thuê bao số tốc độ cao (DSL). Không như Mỹ, nơi các khách hàng DSL bị giới hạn ở tốc độ đường truyền dưới 1 Mb/giây, phần lớn các thuê bao DSL tại Hong Kong có tốc độ truy cập không dưới 6Mb/s.
 |
| Cắm một đầu set-top box vào TV, một đầu vào kết nối DSL, NOW Broadband TV sẽ phục vụ bạn. |
Đây là một tốc độ đủ lớn để dành riêng thông lượng 4,5Mb/s cho một kênh TV trực tuyến mà vẫn còn đủ phục vụ nhu cầu lướt web. Điều mà PCCW đã thực hiện được, đó là đảm bảo dịch vụ chất lượng ngang TV thông thường cho các kênh truyền hình trực tuyến của mình. Công ty này đã tái thiết lập các văn phòng trung tâm của mình và yêu cầu các khách hàng TV băng thông rộng cài đặt những thiết bị thu phát đặt nóc đặc biệt, còn có tên là set-top box. Các kết nối DSL được nối vào set-top box, chuyển thành tín hiệu hình ảnh đưa ra TV thông thường.
Hầu hết trên thế giới, các hệ thống truyền hình cáp có một lượng khách hàng lớn, và hãng truyền hình cáp hợp tác với các nhà sản xuất chương trình theo cơ cấu "tất cả hoặc không có gì", tức là phát tất cả các chương trình của nhà sản xuất, hoặc không hợp tác. Các hãng truyền hình cáp đã "huấn luyện" cho người xem tin tưởng mù quáng rằng cách tốt nhất để xem các chương trình TV là trả một khoản phí hàng tháng như nhau để xem tất cả những kênh chương trình được hãng đó chọn phát.
Chọn "món" theo nhu cầu
Ngược lại, dịch vụ NOW của PCCW, với 23 kênh truyền hình, bao gồm cả một số chương trình của Mỹ, lại hoàn toàn là một dịch vụ chọn "món" theo nhu cầu của người sử dụng. Khách hàng không phải mua toàn bộ một gói thuê bao trả phí hàng tháng với nhiều kênh cùng một lúc. Thay vào đó, họ có thể lựa chọn bất cứ kênh nào họ muốn xem, và trả cước phí tháng cho từng kênh một.
Các kênh này có mức giá từ 1,30-5 USD mỗi tháng, và trong một số trường hợp có thể cao hơn. PCCW và các nhà cung cấp nội dung của mình chia sẻ doanh thu theo một công thức riêng, không được công bố.
 |
| Với nhiều nội dung giải trí khác nhau, người dùng có thể tự chọn cho mình một danh mục kênh trên NOW và chỉ phải trả đúng những gì mình xem. |
Ông Mike Butcher, giám đốc hoạt động của PCCW, cho biết: "Mô hình lựa chọn từng kênh phát đã được thực hiện phần nào như một điều kiện bắt buộc. NOW Broadband TV là một loại hình mới trong thị trường TV theo yêu cầu, với số kênh có thể phục vụ ít hơn so với các công ty truyền hình cáp bản địa cung cấp trong gói dịch vụ của họ - vốn bao gồm một số kênh truyền hình phổ biến mà nhà cung cấp dịch vụ cáp kiểm soát độc quyền trên thị trường theo hợp đồng trong vòng hai-ba năm. Phương án tối ưu nhất trong điều kiện đó là phải cung cấp và cài đặt các thiết bị set-top box mà không thu thêm phí, và dịch vụ "tự chọn kênh bạn thích" đã mang tới cho các khách hàng của NOW Broadband TV một cách tiếp cận hệ thống dịch vụ TV này với mức chi phí tương đối thấp.
Mục tiêu chi phí thấp này được thu hút theo nhiều cách. Đầu tiên, dịch vụ trao quyền lựa chọn cho khách hàng. Thứ hai, nó cho phép nhà cung cấp của hệ thống dịch vụ cắt chương trình ra thành những phần nhỏ hơn, vốn có thể khiến lượng độc giả chung của từng kênh giảm xuống, nhưng vẫn là một cách để phục vụ tất cả mọi đối tượng đúng những gì họ muốn - Doanh thu cho các công ty sản xuất chương trình và hãng dịch vụ truyền tải (ở đây là NOW của PCCW), và tất nhiên là khả năng tiết kiệm chi phí cho người dùng hộ gia đình.
PCCW có đủ khả năng cung cấp hàng trăm kênh TV trên hệ thống của mình. Nếu sáng suốt, công ty này sẽ khuyến khích các hãng truyền hình bản địa sản xuất ra các kênh phù hợp, bao gồm cả một số kênh phục vụ chung cho cộng đồng như thời sự, tin tức.
Có thể dễ dàng hình dùng ra một kênh TV phục vụ người dân Hong Kong dành riêng cho các sân khấu văn hoá - hay món ăn tinh thần - của thành phố này. Hoặc các trường phổ thông và đại học có thể kết hợp biểu diễn các buổi hoà nhạc, kịch và các sự kiện khác của học sinh sinh viên, tạo thành một kênh TV học đường. Có lẽ các phụ huynh sẽ sẵn lòng trả 1-2 đô-la HK mỗi tháng cho các kênh kiểu này. Đây là một mô hình hoàn toàn khác so với việc đăng ký làm thuê bao trong một hệ thống dịch vụ đồ sộ của nhà cung cấp dịch vụ TV cáp. Và mô hình đó cũng có lẽ sẽ cung cấp tính đa dạng thực sự trong các chương trình phục vụ khán giả.
Không được thu chương trình
 |
| "Có thể xem bất cứ kênh nào bạn muốn, nhưng ghi hình để xem lại thì bất khả thi" - Nhân tố quan trọng để các nhà sản xuất chương trình đồng ý hợp tác. |
Nhưng với tất cả triển vọng, dịch vụ của PCCW cũng vẫn phải chịu sức nặng của một trong những đặc tính kiểm soát chặt chẽ nhất trong thế giới truyền hình, đó là bản quyền. Nếu bạn muốn thu lại một chương trình TV để xem sau đó, hãy quên đi, điều này sẽ là không thể!
Các thiết bị set-top box, dựa vào công nghệ DVD (nhiều máy có khả năng xem DVD), có các đầu ra tín hiệu số và analog. Nhưng do nhà cung cấp chương trình đã quá hoảng loạn về nạn sao chép vi phạm bản quyền, PCCW đã phải vô hiệu khả năng tạo ra những bản sao chương trình của khách hàng, bất kể là tín hiệu digital hay analog, hay bất kỳ dạng nào khác trên các kênh của mình.
Ông Butcher cho biết: "Đó là nhân tố quan trọng đối với một số nhà cung cấp nội dung để giúp họ tăng cường bảo mật và bảo vệ bản quyền, đặc biệt trong nền công nghiệp phim ảnh và truyền hình".
Các hãng sản xuất chương trình có tên tuổi, bao gồm cả kênh phim truyện MGM, cho biết họ sẽ không thực hiện một hợp đồng nếu bất kỳ hình thức sao chép nào của độc giả được cho phép. Có lẽ, với một số kênh trong tương lai trên web, những điều kiện này sẽ không còn là vấn đề tiên quyết nữa, ông Butcher nói.
Việc khoá khả năng copy trên kênh TV của PCCW đã dẫn tới một bức thư phàn nàn gửi tới Ban biên tập của tờ South China Morning Post. Phóng viên tờ báo này đã viết: "Thu chương trình là điều thiết yếu đối với nhiều người xem truyền hình, vì nhìn chung những công dân luôn bận rộn tại Hong Kong rất khó có thể xem TV theo các lịch phát sóng thường nhật".
Việc ngăn cản khách hàng với lựa chọn linh hoạt về khả năng thu lại chương trình, thậm chí đối với tín hiệu thu analog chất lượng thấp, sẽ làm giảm đáng kể giá trị của một mô hình chương trình TV tự chọn như của NOW. Nhưng đó là cách Hollywood và những đại gia phim ảnh muốn ở truyền hình của tương lai. Chúng ta sẽ phải xem những gì họ sản xuất theo những quy định của họ, hoặc là không xem gì cả. Quả là ngớ ngẩn khi hình dung những bản sao analog từ hệ thống TV Hong Kong là cái gì đó xa xôi như việc các nhà máy sản xuất DVD in ra hàng ngàn chiếc đĩa lậu mỗi ngày. Nhưng Hollywood đánh đồng chúng, và những dịch vụ TV như NOW phải từ bỏ những tính năng thông thường đáng có!
Dù sao, cố gắng về truyền hình trực tuyến của PCCW vẫn là một nỗ lực đáng ca ngợi. Đó là một bước đột phá về công nghệ truyền hình, và cách cung cấp các chương trình theo từng phần nhỏ cũng là một thắng lợi đối với khách hàng. Nhưng nếu đó là tương lai của thời đại TV số, thì cũng có thể nó sẽ tước đi những giá trị mà chúng ta lẽ ra được nhận.
Bình Minh (Tổng hợp)
Đề tài liên quan:
