Ước mong gửi gắm Đại hội

Cũng như nhiều người, tôi cảm nhận rằng hiện nay đất nước đang đứng trước những vận hội phát triển chưa từng có từ ngày thống nhất đến nay. Bỏ lỡ cơ hội này, nhỡ tàu một lần nữa, thế hệ chúng ta sẽ có tội lớn với lịch sử. Có thể nói chúng ta đang sống ở một thời điểm có nhiều phần rất giống giai đoạn một trăm năm mươi năm trước, khi con thuyền dân tộc rất dễ chao đảo nếu thiếu những người cầm lái khôn ngoan, quyết đoán và dũng cảm. Tôi xin bày tỏ niềm tin rằng Đại hội sẽ thấy hết trách nhiệm nặng nề đó của Đảng để từ đó soi xét lại sự lãnh đạo của Đảng, vượt qua mọi rào cản tư tưởng, mọi giáo điều, mọi điều húy kỵ vô lý, quyết tâm hướng về phía trước, mở đầu một thời kỳ phát triển vẻ vang của đất nước, đáp ứng mong đợi thiết tha nhất của toàn thể nhân dân.

Đáng mừng là gần đây nhiều sự kiện dồn dập xảy ra trên thế giới và trong nước đã buộc chúng ta phải nhìn thẳng vào sự thật, thấy rõ hơn, đúng hơn quá khứ, lịch sử, nhận rõ hơn, đúng hơn những giá trị đích thực của dân tộc, những thành tựu kinh tế to lớn của hai mươi năm đổi mới, bên cạnh đó là những tồn tại, những khuyết tật nghiêm trọng ngày càng lộ rõ của hệ thống chính trị mà nếu không kịp thời sửa chữa căn bản thì sẽ dẫn chúng ta đến một tình thế không khác gì bao nhiều so với một thế kỷ rưỡi trước đây, tuy rằng mất nước ở thời đại này tất nhiên sẽ khác với mất nước ở thời kỳ thực dân đi xâm chiếm đất đai để nô dịch các dân tộc.

Vì vậy tôi hiểu đổi mới toàn diện như trong báo cáo chính trị không thể không bao gồm đổi mới căn bản hệ thống chính trị. Chỉ một việc như Thủ tướng không được quyền cách chức, thậm chí chấp nhận từ chức của một Bộ trưởng phạm sai lầm, hay có những ngành qua nhiều năm không hề có tiến bộ gì, thủ trưởng chỉ làm việc như thư lại thời Tây mà vẫn ung dung ngồi đấy – những việc như thế mà cứ kéo dài thì lấy đâu ra nhân tài xây dựng đất nước? Nếu việc đề bạt cất nhắc cán bộ cứ theo cơ chế như hiện nay thì bộ máy chúng ta sẽ ngày càng có thêm nhiều Bùi Tiến Dũng, Nguyễn Việt Tiến mới, nguy hiểm hơn gấp bội vì họ biết rút kinh nghiệm để dấu mặt tinh vi hơn.

Báo cáo chính trị cũng nêu lên nhiệm vụ khẩn thiết phát huy sức mạnh của toàn dân tộc. Tôi hiểu điều này phải thể hiện ở chính sách đại đoàn kết toàn dân, đại đoàn kết thật sự, không phân biệt chính kiến, thành phần xã hội, giai cấp, tôn giáo, dù ở bên nào trong quá khứ, miễn là hiện nay đồng lòng xây dựng đất nước. Muốn vậy, phải xác định mục tiêu thống nhất đạt được sự đồng thuận của xã hội ít ra trong một trăm năm tới đây là dân giàu nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh, đó là mục tiêu tối thượng. Mục tiêu đó không những không trái với lý tưởng xã hội chủ nghĩa của Đảng mà còn là sự cụ thể hóa đầy sức lôi cuốn, quy tụ được lòng dân, tranh thủ được sự ủng hộ rộng rãi của mọi tầng lớp và phù hợp với xu thế của thời đại. Không cần thiết và không nên lạm dụng các mỹ từ xã hội chủ nghĩa từ lâu đã mất thiêng vì dưới danh nghĩa đó chúng ta đã phạm không ít sai lầm.

Chủ đề quan trọng thứ ba của Đại hội là chống tham nhũng. Câu hỏi cần đặt ra nghiêm túc hơn bao giờ hết là: Vì sao một đảng có truyền thống vẻ vang và kiên cường trong cuộc chiến đấu vì độc lập, tự do của dân tộc, mà lại lãnh đạo đất nước trở thành một trong những nơi tệ quan liêu, tham nhũng, lãng phí nặng nề vào bậc nhất thế giới, hơn nữa, những kẻ tham nhũng lớn nhất lại chủ yếu là các đảng viên có quyền trọng chức cao, có khi rất cao? Đến nỗi dư luận xã hội râm ran bàn tán hầu như chẳng còn trừ ai, xin nói thẳng ngay cả đến một số đồng chí chủ chốt ở TƯ. Nhân đây tôi muốn nhấn mạnh một tác hại lớn của tham nhũng mà đôi khi ta ít thấy. Vì tham nhũng nên cầu đường, nhà máy v.v… làm kém chất lượng nhưng vẫn kể vào GDP. Rồi đến khi phát hiện hư hỏng, phải sửa chữa, làm lại, thì lại cũng được kể vào GDP, cho nên cứ tưởng GDP tăng mà kỳ thật là của cải giảm, hay không phải tăng như con số ấn tượng 7-8% thường khiến chúng ta tự hào. Đó là chưa kể cái giá phải trả do môi trường bị phá hoại. Cho nên tăng trưởng cao mà tham nhũng nặng nề thì không thể bền vững.

Thật ra, suy nghĩ cho kỹ thì chẳng cần đến vụ PMU 18 mới thấy tham nhũng chính là cái ung nhọt nguy hiểm nhất, đáng lo nhất, đáng sợ nhất, chứ không phải âm mưu diễn biến này nọ như ta thường nói. Do đó tôi rất đồng tình với chủ đề lớn của Đại hội là phải đổi mới Đảng mạnh mẽ, chỉnh đốn, nâng cao phẩm chất Đảng thật sự ngang tầm nhiệm vụ. Xin hãy phân tích sâu sắc trách nhiệm của Đảng đối với những tiêu cực, trì trệ, thoái hóa, biến chất trong hàng ngũ cán bộ, công chức, đảng viên. Khi thắng lợi thì ta nói do Đảng lãnh đạo, vậy khi tham nhũng, thoái hóa, biến chất, khi đạo đức xã hội suy đồi, tại sao không phải là tại Đảng trước hết? Đảng nên xác định sòng phẳng trách nhiệm đó, và nên thừa nhận thẳng thắn và nghiêm túc những sai lầm từ sau 1975, như trong bài phát biểu của đồng chí Võ Văn Kiệt mà chẳng qua cũng là ý nghĩ không nói ra của hầu hết đảng viên chân chính.

Vì quyền lợi tối cao của Tổ quốc, nhân dân, Đảng phải mạnh dạn, kiên quyết đổi mới, vì Đảng có đổi mới thì mới đổi mới được đất nước. Từ lâu chúng ta không còn ai nghĩ tới tiến nhanh tiến mạnh lên CNXH, thì nay nhắc lại quá độ lên CNXH phỏng có ích lợi gì, khi ai cũng thấy rõ đó chỉ là một mục tiêu xa vời, không chắc gì một trăm năm nữa có thể trở thành hiện thực. Tại sao không lấy việc phấn đấu cho dân giàu nước mạnh, xã hội công bằng dân chủ văn minh làm mục tiêu tối thượng, mà cứ phải nói loanh quanh, không thuyết phục được dân mà lại làm nhiều người ngại ngùng, cho rằng chúng ta chỉ muốn phát triển lối sống đạo đức giả, nói rất hay mà làm thì nhiều phần ngược lại hẳn.

Thời đại này, muốn tồn tại và vượt lên được trong thiên hạ, cần nhất là đức tính trung thực và trí tuệ sáng tạo. Tiếc thay hai thứ đó còn quá thiếu trong xã hội ta, mà một nguyên nhân quan trọng là khuyết tật ngay từ thiết kế hệ thống của xã hội, tức là từ hệ thống chính trị bất cập và thiếu nhất quán. Cố đồng chí Phạm Văn Đồng đã có lần nói căn nhà của chúng ta quá nhiều rác rưởi dơ bẩn, cần phải quét sạch mới có thể tiến lên được. Rất mong Đại hội không chỉ nêu khẩu hiệu chung chung mà sẽ bàn những biện pháp cụ thể để quét dọn cho căn nhà của chúng ta thật sự sạch sẽ.

GS. Hoàng Tụy

Ý kiến của bạn: