Đảng không bao biện, làm thay Nhà nước

(VietNamNet) - ''Đảng lãnh đạo nhưng không bao biện, làm thay Nhà nước; trái lại, phát huy mạnh mẽ vai trò chủ động, sáng tạo của Nhà nước trong quản lý đất nước và xã hội'. Tổng bí thư Nông Đức Mạnh đã đặt ra yêu cầu này khi trình bày báo cáo về các Văn kiện Đại hội Đảng X tại phiên khai mạc Đại hội Đảng sáng 18/4.

 >>Sớm đưa đất nước ra khỏi tình trạng kém phát triển
>> Báo cáo của BCH Trung ương Đảng khoá IX
>> Báo cáo kiểm điểm của Ban Chấp hành TW khóa 9
>> Đại hội của Đảng và Ước vọng của Dân

Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh đọc báo cáo của BCH Trung ương khóa IX tại Đại hội.(Ảnh: TTXVN)

Đại hội có nhiệm vụ nhìn thẳng vào sự thật

Trong diễn văn khai mạc, Uỷ viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Nước Trần Đức Lương nhấn mạnh Đại hội X ''diễn ra trong thời điểm lịch sử có ý nghĩa vô cùng quan trọng''.

''Đại hội có nhiệm vụ nhìn thẳng vào sự thật để kiểm điểm, đánh giá khách quan, toàn diện thành tựu và những yếu kém, khuyết điểm, đồng thời rút ra những bài học kinh nghiệm từ việc thực hiện Nghị quyết Đại hội IX, nhiệm vụ kinh tế 5 năm 2001-2005 và nhìn lại 20 năm đổi mới'', ông nói.

Mặc dù bức tranh kinh tế - xã hội 5 năm qua có nhiều khởi sắc (GDP trung bình tăng 7,5%) nhưng Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh trong báo cáo văn kiện Đại hội nói rằng, tăng trưởng kinh tế chưa tương xứng với tiềm năng, sức cạnh tranh của nền kinh tế còn kém, xã hội còn nhiều vấn đề nổi cộm chưa được giải quyết...

Ông thẳng thắn: ''Có những khuyết điểm đó là do nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan, chủ yếu là những nguyên nhân chủ quan như tư duy của Đảng trên một số lĩnh vực chậm đổi mới...''.

''Những khuyết điểm nói trên, trước hết thuộc về trách nhiệm lãnh đạo, chỉ đạo của BCH TW, trực tiếp là của Bộ Chính trị, Ban Bí thư. BCH TW xin tự phê bình nghiêm túc về những khuyết điểm của mình trước Đại hội và trước nhân dân''.

Xử lý công khai tham nhũng dù ở bất kỳ chức vụ nào

Theo Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh, cuộc vận động xây dựng, chỉnh đốn Đảng, tự phê bình và phê bình trong các cơ quan, tổ chức đảng, đảng viên chưa đạt yêu cầu đề ra.

Điều này thể hiện ở ''tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, phẩm chất đạo đức, lối sống, bệnh cơ hội, giáo điều, bảo thủ, chủ nghĩa cá nhân và tệ quan liêu, tham nhũng, lãng phí trong một bộ phận không nhỏ cán bộ, công chức còn diễn ra nghiêm trọng. Nhiều tổ chức cơ sở đảng bị tê liệt, thiếu sức chiến đấu và không đủ năng lực lãnh đạo và chỉ đạo để giải quyết những vấn đề phức tạp nảy sinh''.

Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh nêu rõ quan điểm của Đảng: ''Tăng cường phòng ngừa và chống tham nhũng, lãng phí là đòi hỏi bức xúc của xã hội, là quyết tâm chính trị của Đảng, nhằm xây dựng một bộ máy lãnh đạo và quản lý trong sạch, vững mạnh, khắc phục một trong những nguy cơ lớn đe doạ sự sống còn của chế độ''.

''Xử lý kiên quyết, kịp thời, công khai người tham nhũng bất kể ở chức vụ nào, đương chức hay đã nghỉ hưu, tịch thu, sung công tài sản có nguồn gốc từ tham nhũng; xử lý nghiêm những người bao che cho tham nhũng, hoặc lợi dụng việc tố cáo tham nhũng để vu khống, làm hại người khác; có cơ chế khuyến khích và bảo vệ những người tích cực đấu tranh chống tham nhũng, tiêu cực; biểu dương và nhân rộng những gương cần kiệm, liêm chính, chí công vô tư...''.

Sẽ quy chế hoá sự lãnh đạo của Đảng đối với Nhà nước

Báo cáo của Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh trước Đại hội cũng nhấn mạnh yêu cầu đổi mới sự lãnh đạo của Đảng, trong đó, tập trung đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng đối với Nhà nước.

Ông nói: ''Đảng lãnh đạo Nhà nước bằng đường lối, quan điểm, các nghị quyết; lãnh đạo thể chế hoá, cụ thể hoá thành Hiến pháp, pháp luật; bố trí đúng cán bộ và thường xuyên kiểm tra việc tổ chức thực hiện''.

''Đảng lãnh đạo nhưng không bao biện, làm thay Nhà nước; trái lại, phát huy mạnh mẽ vai trò chủ động, sáng tạo của Nhà nước trong quản lý đất nước và xã hội''.

Liên quan đến vấn đề này, Thường trực Phan Bí thư Phan Diễn trong báo cáo kiểm điểm sự lãnh đạo của BCH TW đề cập:

''Bộ Chính trị, Ban Bí thư chưa dành thời gian và đầu tư thoả đáng cho việc nghiên cứu, chỉ đạo đổi mới, cụ thể hoá phương thức lãnh đạo của Đảng trong điều kiện một đảng cầm quyền, lề lối làm việc trong các cơ quan đảng, trước hết là ở các cơ quan lãnh đạo cấp cao''.

''Chưa khẩn trương chỉ đạo nghiên cứu, xây dựng hoàn thiện hệ thống văn bản quy định cụ thể về nguyên tắc, nội dung và cơ chế thực hiện sự lãnh đạo của Đảng đối với Nhà nước trên các lĩnh vực: lập pháp, hành pháp, tư pháp và đối với Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể nhân dân''.

Ông cho biết, thời gian tới BCH TW đặt ra yêu cầu ''không ngừng đổi mới và hoàn thiện phương thức lãnh đạo, từng bước quy chế hoá sự lãnh đạo của Đảng đối với Nhà nước''.

Bộ Chính trị nhận khuyết điểm

Ông Phan Diễn cũng nói rằng, tuy đã quan tâm hơn và có nhiều cố gắng nhưng xét về tổng thể, Bộ Chính trị chưa lãnh đạo, chỉ đạo cuộc vận động xây dựng, chỉnh đốn Đảng đạt được những chuyển biến căn bản, đáp ứng được đòi hỏi bức xúc của tình hình.

Trong đó có việc ''chậm chỉ đạo khắc phục kịp thời những yếu kém trong công tác xây dựng Đảng, xây dựng lực lượng và công tác cán bộ của ngành Công an; đã để xảy ra một số trường hợp sai sót trong công tác đề bạt, bố trí cán bộ và tình trạng nhiều cán bộ vi phạm nghiêm trọng kỷ luật Đảng, pháp luật của Nhà nước, làm giảm uy tín đối với nhân dân''.

Trong lãnh đạo kinh tế, Bộ Chính trị chưa tập trung chỉ đạo khắc phục có hiệu quả một số vấn đề yếu kém, nổi cộm, làm giảm lòng tin của nhân dân (vấn đề đầu tư dàn trải, tiến độ chậm, thất thoát, lãng phí và nợ đọng trong xây dựng cơ bản; lãng phí, tiêu cực trong quản lý đất đai, thu, chi ngân sách...).

Việc chỉ đạo phát huy nội lực, nâng cao hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế trong điều kiện hội nhập, tuy có cố gắng, nhưng cũng bộc lộ không ít thiếu sót, khuyết điểm, như có một thời gian để chậm tiến trình cổ phần hoá doanh nghiệp nhà nước; chậm định hướng và tạo điều kiện để các doanh nghiệp nâng cao khả năng cạnh tranh và tham gia hội nhập... Thời kỳ đầu nhiệm kỳ, chưa tập trung lãnh đạo, chỉ đạo đồng bộ việc đàm phán gia nhập WTO.

Thường trực Ban Bí thư Phan Diễn thay mặt cho BCH TW nhận khuyết điểm: ''BCH TW, trước hết là Bộ Chính trị, Ban Bí thư xin nghiêm túc tự phê bình trước toàn Đảng, toàn dân về những khuyết điểm, thiếu sót nói trên''.

• Văn Tiến