- Ý kiến do VietNamNet đặt ra tại buổi hội thảo được các đại biểu quan tâm và cho là xác đáng. Các ý kiến đồng tình rằng công tác bảo vệ người tiêu dùng phải được xã hội hóa, kêu gọi mọi thành phần vào cuộc.

Hội thảo “Trao đổi kinh nghiệm về mô hình tổ chức và hoạt động của các tổ chức bảo vệ người tiêu dùng tại Việt Nam” do Cục Quản lý Cạnh tranh (Bộ Công thương) tổ chức vào sáng 27/2 tại TP.HCM.

Thiếu tiền

Theo quan điểm quản lý hiện nay, Hội BVNTD được xác định là tổ chức xã hội tự nguyện. Do đó, Hội không được cấp ngân sách. Những người làm công tác tại Hội không có lương. Phụ cấp, trợ cấp có được từ những khoản tự xoay xở, tự trang trải.

Hội Bảo vệ người tiêu dùng cần mở rộng hơn về cơ chế để phát huy chức năng. Ảnh: Quang cảnh buổi họi thảo ngày 27/2 (Đặng Vỹ)

Vì không có lương nên các Hội địa phương không có cán bộ chuyên trách. Hầu hết những người tham gia làm việc ở Hội đều là những cán bộ hưu trí, có thời gian để làm thêm và vì lòng nhiệt tình là chính.

Trong khi đó, cơ chế kiếm tiền Hội cũng không có. “Chúng tôi đi theo các đoàn kiểm tra của Nhà nước cũng là té nước theo mưa. Thanh tra phạt được trích, còn Hội không được trích”, đại biểu Hội BVNTD Thanh Hóa nói.

Có những Hội địa phương như Kiên Giang, Bình Dương vận dụng sáng tạo, đã kêu gọi được nguồn ngân sách địa phương.  Hiện nay Bình Dương huy động được khoảng 250 triệu, Kiên Giang xây dựng được mạng lưới Hội từ tỉnh đến xã phường, và có kinh phí cho các chi hội hoạt động, có cơ sở vật chất để làm việc.

Tuy nhiên đó là những trường hợp hiếm hoi. Đại biểu tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cho rằng, thời gian qua Hội cũng làm được khá nhiều việc, kể cả làm thay cả công việc quản lý Nhà nước, nên không thể không được cấp kinh phí.

Đại biểu này đề nghị, cần thực hiện nghị định số 55, trong đó có quy định “hỗ trợ một phần kinh phí” cho Hội.

Thiếu quyền và đơn độc

Xe Honda loạn giá là chuyên đề trên VietNamNet được người tiêu dùng hoan nghênh, và Cục quản lý Cạnh tranh đã vào cuộc hỗ trợ. Ảnh: VNN

Theo ý kiến của các đại biểu, kể cả ông Đặng Hoàng Hải, Phó cục trưởng Cục Quản lý Cạnh tranh, việc Hội BVNTD không được cấp kinh phí một phần xuất phát từ tư duy quản lý. Hội không được xem là tổ chức chính trị - xã hội, và trong tư tưởng hiện nay là Nhà nước vẫn còn xem nhẹ công việc này.

Cái khó thứ hai sau tiền là cơ sở pháp lý để hoạt động. Công việc của Hội là BVNTD, nhưng không có quyền xử phạt nên DN không sợ, không thèm nghe.

Đại biểu Đắc Lắc nêu băn khoăn là Hội không đủ tư cách pháp nhân, nhất là các chi hội ở địa phương. Vậy nên Hội chỉ biết hòa giải chứ không có quyền lực gì khác.

“Nguyên Cục trưởng Cục Quản lý cạnh tranh biểu đi bằng 3 chân, nhưng khó nhất là chân pháp lý”, Chủ tịch Hội tiêu dùng Cà Mau nói.

Vấn đề xử lý DN vi phạm lại liên quan đến nhiều cơ quan chức năng, nhưng không phải lúc nào Hội nhờ đến cơ quan quản lý Nhà nước cũng được giúp đỡ (kỳ thực là thuộc phạm vi quản lý và nhiemẹ vụ của chính các cơ quan này).

Quyền lớn nhất của Hội BVNTD là được quyền kiện DN vi phạm ra tòa. Nhưng ở lĩnh vực này, Hội lại gặp những khó khăn khác, chẳng hạn người tiêu dùng không cung cấp đủ chứng cứ, và trong đó có vấn đề thiếu kinh phí.

“Hai mươi năm qua, Hội tiêu chuẩn và BVNTD Việt Nam chưa khởi kiện một vụ nào”, lãnh đạo Hội này cho biết.

Liên kết để bảo vệ người tiêu dùng

Đến với hội thảo, đại diện VietNamNet cho rằng cần phải có một sự thay đổi trong tư duy làm công tác BVNTD. “Việc NTD lâu nay không đến với Hội và các tổ chức khác không phải vì họ không có thông tin, không có kiến thức hoặc không biết đến các tổ chức bảo vệ mình, mà nguyên nhân chính là NTD thấy rằng những nơi đó không bảo vệ được quyền lợi của họ”, đại điện VietNamNet khẳng định.

Một minh chứng là khi mở chuyên mục “VietNamNet bảo vệ người tiêu dùng bằng thông tin” tháng 1/2009 vừa qua trên trang báo điện tử này, chỉ sau một thời gian ngắn đã có hàng trăm thư gửi về mỗi ngày. Có những vấn đề được bạn đọc quan tâm như vụ xe Honda "loạn giá", tòa soạn nhận được cả ngàn bức thư, điện thoại. Và thư khiếu nại, cung cấp thông tin ngày càng tăng lên.

Tham luận của VietNamNet gợi ý một hướng, là xây dựng mối liên kết chặt chẽ giũa Hội BVNTD với các đơn vị quản lý Nhà nước, tổ chức, đoàn thể… để hỗ trợ hoạt động của Hội.

“Tại sao các đơn vị khác có những ký kết liên tịch được với nhau, trong khi đó công tác BVNTD là nhiệm vụ của tất cả mọi người, mọi tổ chức, mà không có được những ký kết cần thiết?”.

Ý kiến nêu ra được các đại biểu hưởng ứng và cho rằng, là một giải pháp hỗ trợ để giải quyết được khá nhiều khó khăn mà hiện nay Hội đang gặp phải. Đại biểu Thanh Hóa cho biết, Hội vẫn nhờ đến một số cơ quan như Y tế, Quản lý thị trường, Chi cục Đo lường Chất lượng, thanh tra, thuế… Tuy nhiên, việc ký kết một văn bản hợp tác hỗ trợ chưa nghĩ đến.

Trưởng VPDĐ Hội BVNTD phía Nam, ông Nguyễn Nam Vinh, cho rằng xã hội hóa công tác BVNTD là hợp lý, để phát huy mọi nguồn lực của xã hội. Trong đó, có thẻ vận dụng việc ký các chương trình hợp tác giữa Hội với các cơ quan, đơn vị có chức năng liên quan.

Tại buổi hội thảo, Câu lạc bộ chống hàng giả của báo Sài Gòn Giải Phóng cũng đã đặt vấn đề liên kết hợp tác với VietNamNet, nhằm đẩy mạnh công tác BVNTD trên mặt báo.

• Đăng Ngọc

Nếu bạn chưa hài lòng về sản phẩm, dịch vụ được thụ hưởng  hãy gửi bức xúc của bạn cho chúng tôi ! Đường dây nóng:               (091)356-4657        hoặc (04)3772-2729 Email: bvkh@vietnamnet.vn