"Liệu Honda Việt Nam (HVN) có thay đổi chính sách và áp dụng chế độ đại lý thực thụ với các HEAD?", một HEAD trả lời rằng: "Đó chỉ là giấc mơ". HVN vẫn sẽ dùng chính vốn của các HEAD phục vụ cho việc sản xuất, đẩy các HEAD đối diện với khách hàng trong các luồng dư luận trái chiều.

Thượng đế ngậm ngùi

Khẩu hiệu "Tôi yêu Việt Nam" không còn giá trị trong tim nhiều người tiêu dùng Việt. Ảnh: H.D

Gần đây dư luận râm ran, bức xúc thậm chí có người phẫn nộ trước việc các HEAD của HVN bán xe tay ga nhãn hiệu LEAD và AIR BLADE với giá cao hơn hẳn so với giá bán lẻ của HVN công bố, có nơi chênh gần chục triệu đồng; mỗi HEAD bán một giá tùy theo vùng, miền, tùy theo “túi tiền nặng - nhẹ” của thượng đế; và nhiều HEAD xuất hóa đơn dưới mức giá bán thực tế. Khách hàng nếu thắc mắc hay tỏ thái độ không hài lòng đều được các HEAD buông 1 câu xanh rờn “mua thì mua, không mua thì tùy”.

Không thể phớt lờ trước phản ứng của dư luận, với tư cách là nhà sản xuất và cung cấp sản phẩm, đại diện của HVN buộc phải lên tiếng, với kết luận chắc nịch rằng, bán xe chênh giá đề xuất là quyền của các HEAD, là việc của HEAD chứ không phải của HVN. Thế là, lời giải thích của HVN đã "đổ thêm dầu vào lửa", không những không thỏa mãn nhu cầu thông tin của người tiêu dùng mà còn gây phản cảm. Một số người tiêu dùng cho rằng HVN vô trách nhiệm, vô cảm với người tiêu dùng Việt Nam, trái với khẩu hiệu phát sóng VTV hàng ngày “TÔI YÊU VIỆT NAM”. Một số ý kiến thậm chí kêu gọi cộng đồng “nói không với HONDA”.

Những tưởng, một phần trong hàng triệu người tiêu dùng Việt Nam là khách hàng gián tiếp của HVN, một công ty đa quốc gia, một thương hiệu hàng đầu thế giới với bề dày kinh nghiệm hoạt động hàng 100 năm, với sứ mệnh làm lá cờ đầu trong triết lý kinh doanh hướng tới khách hàng sẽ được đón nhận một niềm vui, sự tôn trọng khi mua hàng, thế nhưng có vẻ như điều đó đã trở nên xa lạ. Chúng ta vẫn mãi ngậm ngùi cho thân phận là những khách hàng bị quên lãng của cả nhà sản xuất và người phân phối sản phẩm HVN.

"Bia hơi kèm lạc luộc" - chính sách bán hàng của kẻ mạnh

Dường như làn sóng phản đối dấy lên vừa qua phần lớn trút xuống đầu các HEAD của HVN, nhưng nếu tìm hiểu kỹ chúng ta phần nào cảm thông cho HEAD bởi thực chất họ tự bơi chải trong cơn sóng thị trường nhất là trong thời kỳ suy thoái kinh tế hiện nay. Các HEAD hoàn toàn không thể hiểu theo cách là đại lý của HVN, họ là một thực thể kinh doanh độc lập với HVN, một pháp nhân riêng biệt mà nói như một số HEAD, HVN xem họ sống chết mặc bay.

Với chiến lược kinh doanh dày dạn của HONDA toàn cầu, HVN mang vào Việt Nam chính sách bán hàng của kẻ mạnh. Ban đầu, họ quy hoạch mạng lưới bán lẻ và tìm kiếm đối tác có thể kinh doanh cùng họ với tên gọi là HEAD của HVN. Nhưng điều mà các HEAD được hưởng từ "ông bố HVN" chỉ cỏn con là được treo biển hiệu với Logo và thương hiệu của HONDA cùng với việc HVN huấn luyện cho HEAD đội ngũ công nhân lắp ráp, bảo dưỡng. Còn lại, tất cả đều do các HEAD phải tự chủ đầu tư và tự chịu trách nhiệm về sự sống, còn của mình. Mỗi đợt HVN bán hàng, các HEAD phải đăng ký số lượng xe cần mua và chuyển tiền trả trước cho HVN mới được giao hàng. 

Tiếp đến, HVN luôn gây áp lực doanh số đối với các HEAD và thường xuyên yêu cầu các HEAD phải có báo cáo bán hàng với các các chỉ số như là một phương pháp nắm bắt nhu cầu khách hàng và đánh giá thị trường.

Đặc biệt hơn, HVN áp dụng triệt để lối bán hàng theo kiểu không mới nhưng “độc chiêu” giống như “bia hơi kèm lạc luộc” mà nền thương nghiệp quốc doanh của Việt Nam đã từng áp dụng trong thời kỳ hàng hóa khan hiếm bởi họ có thế mạnh không thể cưỡng lại đó là họ nắm trong tay công nghệ và năng lực hàng đầu để bất cứ lúc nào muốn, họ đều có thể tung ra 1 dòng sản  phẩm mang tính đột phá kích thích người tiêu dùng.

Theo đó, lần này để có được từ 10 - 15 chiếc xe tay ga LEAD và AIR BLADE, các HEAD phải đồng thời mua của HVN hàng 100 xe số loại bình thường mà thị trường đã quen thuộc, không muốn nói là biểu đồ ưa chuộng đang đi xuống. Với giá phải mua xe số không hề thay đổi, trong khi mức tiêu thụ sụt giảm, tiền vốn ứ đọng buộc các HEAD phải bán nhanh dòng sản phẩm này, thậm chí bán lỗ, bù vào đó họ bán xe tay ga với giá cao ngất và tùy chỉnh theo nhiệt độ thị trường là bài toán không khó lý giải trong kinh doanh.

Nghe đâu, dịp này HVN đang khởi động chiến dịch mở rộng HEAD cùng với việc nâng cao năng lực sản xuất do đã đầu tư hoàn thiện dây chuyền sản xuất thứ 2. Với chính sách này, nhiều khả năng trong địa bàn rất gần nhau, 1 HEAD mới toanh sẽ nằm cạnh HEAD cũ, điều gì sẽ xảy ra trong sự cạnh tranh bán hàng kiểu này chắc chúng ta không khó suy luận. Khi đó, HVN sẽ vào vai “ngư ông đắc lợi”, thua thiệt cuối cùng vẫn là người tiêu dùng Việt Nam và không loại trừ cả các HEAD.

Nói chuyện với một chủ HEAD, người viết bài đưa ra câu hỏi rằng, trước phản ứng của dư luận, liệu HVN có thay đổi chính sách và áp dụng chế độ đại lý thực thụ với các HEAD, câu trả lời nhận lại rằng: Đó chỉ là giấc mơ, sẽ không bao giờ HVN làm như vậy. Theo cách hiện nay, HVN sản xuất và bán buôn cho các HEAD thu tiền trước, còn kênh tiêu thụ cuối cùng dồn lên vai các HEAD, rủi ra các HEAD gánh chịu, có thể nói HVN đã dùng chính vốn của các HEAD phục vụ cho việc sản xuất, dùng chính năng lực của các HEAD trong điều tra, nắm bắt thị trường, đẩy các HEAD đối diện với khách hàng trong các luồng dư luận trái chiều.

Có thể nói, HVN đang kinh doanh tại Việt Nam với tư thế, tình cảm của kẻ mạnh và là người áp đặt cuộc chơi.

Hãy làm người tiêu dùng thông thái

Tình trạng "loạn giá" trên thị trường xe Honda đang làm mất niềm tin nơi NTD. Ảnh H.D

Với chính sách bán hàng như của HVN, các HEAD và người mua lẻ Việt Nam có thể nói là cùng một chiến hào. Nếu các HEAD có thể đoàn kết, nhất trí để làm đối trọng thực sự với HVN, thì tiếng nói của họ hoàn toàn đủ lớn tác động đến HVN trong việc xây dựng, quyết định chính sách bán hàng, không có các HEAD có thể nói HVN không thể đứng vững. Tuy thế, cũng nói theo một chủ HEAD, việc đoàn kết giữa các HEAD là việc xem như không thể, có lẽ đó cũng chính là điểm yếu cốt tử của người Việt Nam chúng ta trong cuộc chơi toàn cầu nghiệt ngã hiện nay mà việc này người Trung Quốc, người Nhật và cả người Thái Lan đã làm tốt hơn chúng ta nhiều lần.

Trong bối cảnh nền  kinh tế nước ta ngày càng hội nhập sâu, rộng với nền kinh tế thế giới, trong bối cảnh nền sản xuất của chúng ta còn sơ khai đặc biệt là sản xuất sản phẩm công nghệ cao, trong bối cảnh những kỹ xảo kinh doanh lọc lõi, dày dạn được rút ra qua hàng thế kỷ của thế giới đã, đang tràn vào Việt Nam thì người tiêu dùng không tránh khỏi bối rối, loay hoay che chắn. 

Để tự bảo vệ mình, không còn cách nào khả dĩ hơn là chúng ta phải sốt sắng học hỏi để trở thành “người tiêu dùng thông thái” có năng lực miễn dịch với các chiêu thức kinh doanh mới lạ, khác biệt mang đến thua thiệt cho chúng ta. Có thể nói sự nô lệ vào nhu cầu tiêu dùng một cách thiếu hiểu biết cũng có ý giống như bất kỳ sự nô lệ nào khác. Cho đến khi chúng ta vẫn hồn nhiên mua, sắm những hàng hóa đắt giá quá mức bình thường cùng với sự ghẻ lạnh của nhà cung cấp mà vẫn cho rằng đấy là tự nguyện chứ không ai lừa dối, không ai dụ dỗ, quyến rũ mình, thì đến ngày đó chúng ta vẫn còn thua thiệt và vẫn đáng thương trong con mắt của những triết lý và tâm hồn kinh doanh hiện đại, vô tình.

Thiết nghĩ, đã đến lúc Nhà nước rất cần kêu gọi, khuyến khích hơn nữa việc thành lập và hoạt động của các tổ chức phi Chính phủ trong lĩnh vực tư vấn, bảo vệ người tiêu dùng, bên cạnh đó vai trò, trách nhiệm của các tổ chức này và các hiệp hội ngành nghề cần được nâng cao, trở thành công cụ thật sự có ích. Cùng với sự góp tay, tham gia như một trách nhiệm xã hội của các cơ quan, phương tiện truyền thông, người tiêu dùng Việt Nam mới mong được bảo vệ tốt và tránh khỏi những thua thiệt, bất trắc trong làn sóng thị trường đa diện, đa phương mà chúng ta đang không thể từ chối du nhập vào nội địa.

Chúng ta cùng mong ước, các nhà kinh doanh Việt Nam ngày càng ý thức hơn về sự đoàn kết, nhất trí để bảo vệ lẫn nhau, để phát huy và nâng cao lòng tự tôn dân tộc, từng bước lớn mạnh để cung cấp cho người dân những sản phẩm, dịch vụ đúng giá trị với tình cảm tôn trọng con người.

• Tân Minh

Nếu bạn chưa hài lòng về sản phẩm, dịch vụ được thụ hưởng  hãy gửi bức xúc của bạn cho chúng tôi ! Đường dây nóng:               (091)356-4657        hoặc (04)3772-2729 Email: bvkh@vietnamnet.vn