221
446
Khoa học
khoahoc
/khoahoc/
1251557
Bổ đề của toán học được nhà toán học VN chứng minh
0
Article
null
Bổ đề của toán học được nhà toán học VN chứng minh
,

Trong danh sách bình chọn 10 nghiên cứu khoa học nổi bật nhất năm 2009, tạp chí Time (Mỹ) đã xướng danh nỗ lực của nhà toán học Việt Nam Ngô Bảo Châu trong việc chứng minh bổ đề cơ bản của chương trình Langlands

Mô tả ảnh.
Nhà toán học Việt Nam Ngô Bảo Châu.

Dưới đây là đoạn trích mà Time viết về cống hiến của nhà toán học Ngô Bảo Châu:

"Năm 1979, nhà toán học người Mỹ gốc Canada Robert Langlands đã đưa ra một lý thuyết đầy tham vọng và có tính chất cách mạng có liên quan tới hai bộ môn toán học được gọi là lý thuyết số và lý thuyết nhóm. Trong một tập hợp choáng ngợp các giả định và sự xuất thần, lý thuyết trên đã nắm bắt các cấu trúc cân đối sâu sắc kết hợp với các phương trình liên hệ tới toàn bộ các con số -sắp xếp trong cái gọi là chương trình Langlands. Langlands hiểu rằng nhiệm vụ chứng minh những giả thiết làm nền tảng cho lý thuyết của ông là công sức của các thế hệ sau.

Tuy nhiên, ông tin rằng bước cần phải được củng cố không hề quanh co, đó là "bổ đề cơ bản" . Bản thân ông, các đồng nghiệp và các sinh viên của ông đều có thể chứng minh các trường hợp đặc biệt của định lý cơ bản này. Nhưng chứng minh các trường hợp phổ biến lại khó khăn hơn nhiều so với những gì Langlands đã làm trước đó - rất khó, và thực tế là phải cần tới 30 năm để hoàn thành việc này.

Trong những năm qua, Ngô Bảo Châu - một nhà toán học của Việt Nam làm việc tại Đại học Paris-Sud (Pháp) và Viện Nghiên cứu cao cấp (IAS) tại Princeton, đã đưa ra một cách chứng minh vô cùng thông minh cho bổ đề cơ bản.

Khi cách chứng minh đó được kiểm chứng vào năm nay và được khẳng định là chính xác, các nhà toán học trên toàn thế giới đã thở phào nhẹ nhõm. Các nhà toán học làm việc trong lĩnh vực này trong suốt ba thập kỷ qua đều khẳng định một nguyên lý rằng bổ đề cơ bản là chính xác và một ngày nào đó sẽ được chứng minh.

Peter Sarnak nhà lý thuyết số tại IAS đánh giá: "Cứ như thể mọi người đang làm việc ở một bờ xa của dòng sông và chờ đợi ai đó bắc cây cầu ngang qua. Và giờ đây, đột nhiên công việc của mọi người ở bờ bên kia của dòng sông đã được chứng thực".

  • Thu Lượng (theo tạp chí Time)

 

 

 

,
Ý kiến của bạn
Ý kiến bạn đọc
,
,
,
,