Ai là tác giả lời Việt của ca khúc Bang bang?
(VietNamNet) - Nếu lời Việt ca khúc Bang bang (Khi xưa ta bé) là của nhạc sĩ Phạm Duy, rất có thể sẽ bị cấm phổ biến tại VN.
Trong xu hướng làm mới những ca khúc cũ, rất nhiều ca sĩ bỗng nhiên toả sáng vì nỗi hoài niệm của khán giả. Gần đây nhất có ca sĩ Quang Hà bỗng nhiên "hot" khi hát bài nhạc trước 1975 tên Hào hoa được khán giả yêu thích. Tuy nhiên, khi ca sĩ chọn một ca khúc trước 1975 sẽ vướng phải chuyện xin giấy phép, nhất là những ca khúc đó chưa nằm trong danh mục được phép phổ biến.
Trong một cuộc thi hoa hậu cách đây khoảng 2 năm, khi ca sĩ Mỹ Tâm bước ra hát bài Búp bê không tình yêu với dòng chữ giới thiệu nhạc ngoại lời Việt của nhạc sĩ Lê Quang, báo giới và những người nghe nhạc đã rất bất bình (tác giả thực là nhạc sĩ Vũ Xuân Hùng). Được biết, trước đó nhạc sĩ Lê Quang đã bị một thành viên trong Hội đồng phúc khảo nhắc nhở chuyện ngộ nhận này.
Theo điều 3 trong Thông báo số 2 (số 1435 của Bộ Văn hóa Thông tin thể thao và du lịch - nay là Bộ VHTT - ký ngày 10.8.1991) có ghi chi tiết cấm sử dụng một số bài hát như sau: "Cấm sử dụng toàn bộ các bài hát, bản nhạc của các nhạc sĩ bỏ Tổ quốc ra đi đã có thái độ và việc làm chống lại Cách mạng và nhân dân ta như: Phạm Duy, Hoàng Thi Thơ, Nguyệt Ánh, Việt Dũng. Các bài hát, bản nhạc của các tác giả đã bỏ Tổ quốc ra đi hiện chưa rõ thái độ chính trị của họ thì tạm không sử dụng". |
Sau đó, vợ của nhạc sĩ Vũ Xuân Hùng (người viết lời Việt cho ca khúc Búp bê không tình yêu) đã yêu cầu nhạc sĩ Lê Quang không được tiếp tục ngộ nhận nữa. Tiếc rằng, sự việc kéo dài hơn một năm vẫn không thay đổi và ca sĩ Mỹ Tâm vẫn tôn trọng bản quyền đối với nhạc sĩ Lê Quang. Quá bức xúc, bà Xuân Hòa - vợ nhạc sĩ Vũ Xuân Hùng đã điện thoại gặp anh Thái Huân - bầu sô ca sĩ Mỹ Tâm để yêu cầu chấm dứt thái độ "xem thường người khác" như vậy. Điều bất ngờ nhất là anh Thái Huân chỉ chấp nhận sự biên tập của nhạc sĩ Lê Quang chứ không chấp nhận hay xác minh lại theo yêu cầu của bà Xuân Hòa. Trong khi đó, gia đình nhạc sĩ Vũ Xuân Hùng chỉ cần ca sĩ Mỹ Tâm chấp nhận lời Việt bài hát Búp bê không tình yêu không phải của Lê Quang và không đề cập gì đến chuyện tiền bạc. Có vẻ thấy sự việc diễn tiến theo chiều hướng căng thẳng, gần đây ca sĩ Mỹ Tâm đã không còn hát bài Búp bê tình yêu.
Trao đổi với nhạc sĩ Lê Quang, anh xác nhận trước đây không biết lời Việt bài Búp bê không tình yêu của ông Vũ Xuân Hùng, nên ghi tên mình vào cho... dễ xin phép! Điều này đã được nhạc sĩ Lê Quang xác nhận trong buổi họp báo live show ca sĩ Mỹ Tâm tại TPHCM.
Trong buổi họp báo live show ca sĩ Mỹ Tâm tại TPHCM, báo chí một lần nữa nhắc nhở nhạc sĩ Lê Quang về bài hát Khi xưa ta bé được ghi trong danh mục là nhạc ngoại lời Việt của Lê Quang. Vì vậy, rút kinh nghiệm từ sự nhắc nhở này, bài hát Khi xưa ta bé hay còn có cái tên là Bang Bang, được nhạc sĩ Lê Quang "thận trọng" hơn: Cắt bỏ tên mình, chỉ ghi đơn giản là "nhạc ngoại, lời Việt". Trong DVD live show ca sĩ Mỹ Tâm mới phát hành, bài Khi xưa ta bé cũng được ghi một cách lơ mơ là "nhạc ngoại lời Việt".
Nhân dịp nhạc sĩ Vũ Xuân Hùng từ Mỹ về VN thăm gia đình, chúng tôi bất ngờ được biết thêm tác giả đã đặt lời Việt cho ca khúc nhạc Pháp mang tên Bang bang: "Bài Bang bang lời Việt của nhạc sĩ Phạm Duy do ca sĩ Sylvia Vartan thể hiện". Trong quá trình tìm kiếm, chúng tôi lại có thêm tài liệu cho rằng bài Bang Bang được nhạc sĩ Phạm Duy đặt lời vào khoảng năm 1966 nhưng nhạc sĩ Vũ Xuân Hùng vẫn khẳng định là vào khoảng năm 1972.
Ngay lập tức chúng tôi đã liên lạc với ca sĩ Duy Quang, con trai của Phạm Duy, hiện đang ở Việt Nam. Ca sĩ Duy Quang đã xác nhận: "Lời Việt của bài hát Bang Bang là do ba tôi (nhạc sĩ Phạm Duy) viết vào khoảng năm 1970". |
Nếu nhạc sĩ Phạm Duy dịch lời Việt bài hát Khi xưa ta bé, có rất nhiều khả năng lời bài hát này sẽ bị cấm phổ biến. Đối với một bài hát có lời dịch quá nổi tiếng như Khi xưa ta bé, chắc hiếm người dám viết lại lời Việt và nếu có lời Việt mới, chưa chắc đã được khán giả chấp nhận.
-
Thanh Chung